හස ත පක ෂ ය අභ වයට ග ය ප ය ඹ මට න හ ක ක ර ල ල ක ව ය ම ම පක ෂ න ග ජන ම භ ම ය ම ඩකස කර ද පත ව ය ම ම ල ප ය පර වර තනය කළ ය ත

හස්ති පක්ෂියා අභාවයට ගිය පියාඹීමට නොහැකි කුරුල්ලෙකු විය.මෙම පක්ෂීන් ගේ ජන්ම භුමිය මැඩකස්කර් දූපත්විය..

මෙම ලිපිය පරිවර්තනය කළ යුතුය
කරුණාකර මෙම ලිපිය සිංහල භාෂාවට පරිවර්තනය කිරීමෙන් දායකවන්න.

හස්ථි පක්ෂියා කාලීන ව්‍යාප්තිය: Quaternary–Recent PreЄ Є O S D C P T J K Pg ↓

Aepyornis maximus skeleton and egg
සංරක්ෂණ තත්ත්වය
(17th century) (IUCN 3.1)
විද්‍යාත්මක වර්ගීකරණය
රාජධානිය:	ඇනිමාලියා
වංශය:	ක්‍රෝඩේටා
වර්ගය:
Superorder:
ගෝත්‍රය:	†Aepyornithiformes , 1884
කුලය:	†Aepyornithidae (, 1853)

† †
විවිධත්වය

විස්තරය

Size of *Aepyornis maximus* (purple) compared to a human, an ostrich, and some non-avian dinosaurs

17 වන සියවස දක්වා මෙම පක්ෂින් මැඩකස්කරයේ විසූ බව දැක්වේ.ප්‍රංශ ජාතික ආණ්ඩුකාරවරයෙකු වූ එටිනේ ද ෆ්ලැකෝ(ර්)ට් නම් ගේ වර්ථාවල මෙම වීශාල කුරුල්ලා පිළිබද විස්තර ඇතුලත් වේ.එසේම සුප්‍රකට දේශ ගවේශක මාර්කෝ පෝලෝ ගේ දේශාටන වාර්ථාවලද මෙම පක්ෂියා පිළිබද විස්තර ඇතුලත්ය.මෙම පක්ෂියා මීටර් 3 පමණ උසින් ද කිලෝ ග්‍රෑම් 400 kg පමණ බරින්ද යුක්තවී ඇත. මෙම පක්ෂියාගේ බිත්තරයක පරිධිය මීටරයකට වඩා තරමක් වැඩිය.බිත්තරයක දිග සෙන්ටි මීටර 34 කි.. සමාන්‍ය කුකුළ් බිත්තරයකට වඩා 160 ගුණයකින් මෙම බිත්තරය විශාල විය.

ආහාර

මොවුන් බොහෝවිට තාල වර්ගයට අයත් ශාක ඵල ආහාරයට ගෙන ඇත.සර්පයින් පළතුරු ආදී ආහාර වර්ග ඔවුන්ගේ ආහාර වන්නට ඇතිබව විශ්වාස තරයි.

ජෛව භූගෝල විද්‍යාව

හස්ථි පක්ෂියාද පැස්බර කිවි වැනි පක්ෂීන් මෙන් පියාඹීමට නොහැකි කුරුල්ලෙකි., මොවුත් කුරුලුලොවේ දැවැන්තයන් ලෙස අතීතයේ වාසය කරඇත. මීට වසර මිලියන 85 කට පෙර මොවුන් පැස්බරුන් හා සමගාමීව වාසය කරඇත. කෙසේ වෙතත් පැස්බරා හා හස්ථි පක්ෂියාගේ ජානවල සමානකමත් මෙතෙක් සොයාගෙන නැත.

හස්ථි පක්ෂියාට අයත් යැයි විශ්වාස කෙරෙන බිත්තර කැනරි දූපත් වලින් සොයාගෙන ඇත. මෙම දූපත් ඍජුව අප්‍රිකානු මහද්වීපයට සම්භන්ධවී නැත.මොවුන් මුහුදු මට්ටමින් එතරම් උසින් අඩු වෙරළාසන්න භූමින්හි සැරිසරා ඇත.අප්‍රිකාව මැඩගස්කර් දූපත් ආශ්‍රිතව වෙරළාසන්න පෙදෙස්වල පමණක් මොවුන්ගේ ෆොසිල හමුවී ඇත.

අභාවය

හස්ථි පක්ෂියා මිහිතලයෙන් සදහටම සමු ගැනීම කෙරේ ඍජුවම මානව ක්‍රියාකාරකම් බලපා ඇතිබව සත්ව විද්‍යාඥයන් පෙන්වා දෙයි.අතීතයේ මැඩගස්කර් දූපතේ උතුරු මෙන්ම දකුණු දිග කලාපයේද ව්‍යාප්තව පැවතිණ. හස්ථි පක්ෂීන් ඉතා දරුණු ලෙස මිනිස් දඩයම්කරුවන්ගේ ගොදුරු බවට පත්වී ඇත.මෙම පක්ෂි බිත්තරද මිනිසා විසින් විනාශ කරන්නට ඇත.හස්ථි පක්ෂීන්ට අයත් යැයි සැළකෙන බත්තර පිළිස්සී තිබීම මගින් ඒබව සනාථ වෙයි.මෙම බිත්තර මිනිසුන් විසින් ආහාරයට ගෙන ඇත.,

මානව ක්‍රියාකරකම් වලට අමතරව අප්‍රිකානු කලාපයේ පැතිරගිය වසංගත රෝගයන්ට ගොදුරුවීම නිසාද මොවුන් විනාශවී ඇත.ඇතැම් පක්ෂි ෆොසිල අධ්‍යනයේදී වසංගත රෝග නිසා මියගිය පක්ෂී ෆොසිල බහුලව සොයාගෙන ඇත.මෙවැනි වසංගත හස්ථි පක්ෂීන්ටද පැතිර යන්නට ඇතැයි සිතිය හැක.

නම්

ඉංග්‍රීසි

Aepyornis maximus යන විද්‍යාත්මක නාමයෙන් හඳුන්වන හස්ථි පක්ෂියා ඉංග්‍රීස් බසින් 'elephant bird', යන නමින් හඳුන්වයි.මෙම නාමය දේශ ගවේශක මාකො පොලෝ විසින් හඳුන්වාදුන් වදනකි.ඇතකු වැනි විශාල කුරුල්ලකු දුටු බව ඔහු ලියා ඇත. අතීත දේශ ගවේශකයන්ගේ සටහන් අනුව මෙම පක්ෂියාගේ බිත්තර මැඩගස්කර් දූපත් අසල දී හමුවී ඇත.

බිත්තර

Occasionally the subfossilized eggs are found intact. The in holds a specimen of an Aepyornis egg which was given to in 1967. The specimen is intact and contains the skeleton of the unborn bird. The (Denver, Colorado) holds two intact eggs, one of which is currently on display. Another giant Aepyornis egg is on display at the in Cambridge, MA. A cast of the egg is preserved at the at London University.

owns an almost complete eggshell, dating from 6-700 CE, which he pieced together from fragments that were given to him while making his 1961 BBC series . In March 2011, the BBC aired the 60 min. documentary Attenborough and the Giant Egg, presented by Attenborough, about his personal scientific quest to discover the secrets of the elephant bird and its egg.

There is also an intact specimen of an elephant bird's egg (contrasted with the eggs from other bird species, including a hummingbird's) on display at the , just outside Wilmington, , USA, and another in the , London, England.

The in ඕස්ට්‍රේලියාව has two Aepyornis eggs. The first was acquired for 100 pounds by Professor Frederick McCoy in June 1862, and is an intact example. In 1950 it was subjected to radiological examination, which revealed no traces of embryonic material. A second, side-blown Aepyornis egg was acquired at a later date.

කලාව හා සාහිත්‍ය

The is known from 's encounter with one in "". Some scholars think the Roc is a distorted account of the Aepyornis. Historical evidence for this can be found in Megiser (1623).
wrote a short story entitled "Aepyornis Island" (1894) about the bird. It was first collected in The Stolen Bacillus and Other Incidents (1895).
Wildlife artist created a painting called "Madagascar" about the Elephant Bird in 2002.

මේවාත් බලන්න

සටහන්

Brands, S. (2008)
BBC Two Presents (2011)
Davies, S. J. J. F. (2003)
Mlíkovsky, J. (2003)
Hawkins, A. F. A. & Goodman, S. M. (2003)
Dransfield, J. & Beentje, H. (1995)
Yoder, A. D. & Nowak, M. D. (2006)
van Tuinen, M. et al. (1998)
Hay, W. W., et al. (1999)
Cooper, A., et al. (2001)
International Darwin Bicentennial Symposium Ancient DNA, http://genome.ist.hokudai.ac.jp/shinka2009/SYMPOSIUM/symposium_ancientDNA.html, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 2011-11-16
Extinct giant bird DNA recovered from fossil eggs
Sauer and Rothe, 1972
Pearson and Godden (2002)
Goodman, S. M. (1994)
BBC News
Attenborough and the Giant Egg. BBC. 2011-03-02. Retrieved on 2011-07-24.
R.T.M. Pescott, 'Collections of a Century: The History of the First Hundred Years of the National Museum of Victoria, National Museum of Victoria, 1954, p.47.

යොමුව

BBC News (2009-03-25). "One minute world news". Day in Pictures. BBC News. සම්ප්‍රවේශය Mar 26 2009. {{}}: Check date values in: |accessdate= ()
BBC-2 Presents: Attenborough and the Giant Egg. Presenter: David Attenborough; Director: Sally Thomson; Producer: Sally Thomson; Executive Producer: Michael Gunton. BBC. BBC Two. March 2, 2011.
Brands, Sheila J. (1989). "The Taxonomicon : Taxon: Order Aepyornithiformes". Zwaag, Netherlands: Universal Taxonomic Services. සම්ප්‍රවේශය 21 Jan 2010. {{}}: Cite has empty unknown parameters: |month=, |dateformat=, and |coauthors= ()
Brands(a), Sheila (Aug 14 2008). "Systema Naturae 2000 / Classification, Genus Aepyornis". Project: The Taxonomicon. සම්ප්‍රවේශය Feb 04 2009. {{}}: Check date values in: |accessdate= and |date= ()
Brodkorb, Pierce (1963). "Catalogue of Fossil Birds Part 1 (Archaeopterygiformes through Ardeiformes)" (PDF). Bulletin of the Florida State Museum, Biological Sciences. 7 (4). Gainesville, FL: University of Florida: 179–293. {{}}: Cite has empty unknown parameters: |laydate=, |coauthors=, |laysummary=, |day=, |laysource=, and |month= ()
Cooper, A.; Lalueza-Fox, C.; Anderson, S.; Rambaut, A.; Austin, J.; Ward, R. (2001-02-08). "Complete Mitochondrial Genome Sequences of Two Extinct Moas Clarify Ratite Evolution". Nature. 409 (6821): 704–707. doi:10.1038/35055536. PMID 11217857. {{}}: |access-date= requires |url= ()
Davies, S. J. J. F. (2003). "Elephant birds". in Hutchins, Michael. Grzimek's Animal Life Encyclopedia. 8 Birds I Tinamous and Ratites to Hoatzins (2 ed.). Farmington Hills, MI: Gale Group. pp. 103–104.
ISBN
.
Dransfield, John; Beentje, Henk (1995). The Palms of Madagascar. Kew, Victoria, ඕස්ට්‍රේලියාව: Royal Botanic Gardens. ISBN . {{}}: Cite has empty unknown parameters: |laydate=, |separator=, |month=, |laysummary=, |chapterurl=, and |lastauthoramp= ()
Flacourt, Etienne de.; Allibert, Claude (2007). Histoire de la grande île de Madagascar (French බසින්). Paris, FR: Karthala. ISBN . {{}}: Cite has empty unknown parameters: |laydate=, |separator=, |month=, |laysummary=, |chapterurl=, and |lastauthoramp= ()CS1 maint: unrecognized language ()
Goodman, Steven M. (1994). "Description of a new species of subfossil eagle from Madagascar: Stephanoaetus (Aves: Falconiformes) from the deposits of Ampasambazimba". Proceedings of the Biological Society of Washington (107): 421–428. {{}}: Cite has empty unknown parameters: |laydate=, |coauthors=, |laysummary=, |day=, |laysource=, and |month= ()
Rakotozafy, L. M. A. (1997). "Subfossil birds from coastal sites in western and southwestern Madagascar". In Goodman, S. M.; Patterson, B. D. (eds.). Natural Change and Human Impact in Madagascar. Washington, DC: Smithsonian Institution Press. pp. 257–279. ISBN . {{}}: |first1= missing |last1= (); Cite has empty unknown parameters: |laydate=, |last1Goodman=, |separator=, |laysummary=, |chapterurl=, |month=, and |lastauthoramp= ()
Hawkins, A. F. A.; Goodman, S. M. (2003). Goodman, S. M.; Benstead, J. P. (eds.). The Natural History of Madagascar. University of Chicago Press. pp. 1026–1029. ISBN . {{}}: Cite has empty unknown parameters: |laydate=, |separator=, |laysummary=, |chapterurl=, |month=, and |lastauthoramp= ()
Hay, W. W.; DeConto, R. M.; Wold, C. N.; Wilson, K. M.; Voigt, S. (1999). "Alternative global Cretaceous paleogeography". In Barrera, E.; Johnson, C. C. (eds.). Evolution of the Cretaceous Ocean Climate System. Boulder, CO: Geological Society of America. pp. 1–47. ISBN . {{}}: Cite has empty unknown parameters: |laydate=, |separator=, |laysummary=, |chapterurl=, |month=, and |lastauthoramp= ()
LePage, Dennis (2008). "Aepyornithidae". Avibase, the World Bird Database. සම්ප්‍රවේශය 04 Feb 2009. {{}}: Check date values in: |accessdate= ()
MacPhee, R. D. E.; Marx, P. A. (1997). "The 40,000 year plague: humans, hyperdisease, and first-contact extinctions". In Goodman, S. M.; Patterson, B. D. (eds.). Natural Change and Human Impact in Madagascar. Washington DC: Smithsonian Institution Press. pp. 169–217. {{}}: Cite has empty unknown parameters: |laydate=, |separator=, |laysummary=, |chapterurl=, |month=, and |lastauthoramp= ()
Megiser, H. (1623). Warhafftige ... so wol Historische als Chorographische Beschreibung der ... Insul Madagascar, sonsten S. Laurentii genandt (etc.). Leipzig: Groß. {{}}: Cite has empty unknown parameters: |laydate=, |separator=, |month=, |laysummary=, |chapterurl=, and |lastauthoramp= ()
Mlíkovsky, J. (2003). "Eggs of extinct aepyornithids (Aves: Aepyornithidae) of Madagascar: size and taxonomic identity". Sylvia. 39: 133–138. {{}}: Cite has empty unknown parameters: |laydate=, |coauthors=, |laysummary=, |day=, |laysource=, and |month= ()
Pearson, Mike Parker; Godden, K. (2002). In search of the Red Slave: Shipwreck and Captivity in Madagascar. Stroud, Gloucestershire: The History Press. ISBN . {{}}: Cite has empty unknown parameters: |laydate=, |separator=, |month=, |laysummary=, |chapterurl=, and |lastauthoramp= ()
Sauer, E. G. Franz (1972-04-07). "Ratite Eggshells from Lanzarote, Canary Islands". . 176 (4030). : 43–45. doi:10.1126/science.176.4030.43. සම්ප්‍රවේශය 2011-03-05. {{}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) ()
van Tuinen, Marcel; Sibley, Charles G.; Hedges, S. Blair (1998). "Phylogeny and Biogeography of Ratite Birds Inferred from DNA Sequences of the Mitochondrial Ribosomal Genes" (PDF). Molecular Biology and Evolution. 15 (4): 370–376. {{}}: Cite has empty unknown parameters: |day=, |laydate=, |coauthors=, |laysummary=, |laysource=, and |month= ()
Yoder, Anne D.; Nowak, Michael D. (2006). "Has Vicariance or Dispersal Been the Predominant Biogeographic Force in Madagascar? Only Time Will Tell". Annual Review of Ecology, Evolution, and Systematics. 37: 405–431. doi:10.1146/annurev.ecolsys.37.091305.110239. {{}}: Cite has empty unknown parameters: |laydate=, |coauthors=, |laysummary=, |day=, |laysource=, and |month= ()

බාහිර යොමු

Aristotle.net
Delaware Museum of Natural History
Digimorph.org
Fossil Aepyornithidae 2006-03-07 at the Wayback Machine
Stolen Bacillus and Other Incidents
University of Sheffield 2011-06-06 at the Wayback Machine
Fossilised egg gives clue to fate of ancient birds The Independent

[SN-1] Brands, S. (2008)

[2] BBC Two Presents (2011)

[Davies-3] Davies, S. J. J. F. (2003)

[Mlíkovsky-4] Mlíkovsky, J. (2003)

[Hawkins-5] Hawkins, A. F. A. & Goodman, S. M. (2003)

[6] Dransfield, J. & Beentje, H. (1995)

[7] Yoder, A. D. & Nowak, M. D. (2006)

[8] van Tuinen, M. et al. (1998)

[9] Hay, W. W., et al. (1999)

[10] Cooper, A., et al. (2001)

[11] International Darwin Bicentennial Symposium Ancient DNA, http://genome.ist.hokudai.ac.jp/shinka2009/SYMPOSIUM/symposium_ancientDNA.html, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 2011-11-16

[12] Extinct giant bird DNA recovered from fossil eggs

[Sauer-13] Sauer and Rothe, 1972

[Pearson-14] Pearson and Godden (2002)

[15] Goodman, S. M. (1994)

[16] BBC News

[Attenborough-17] Attenborough and the Giant Egg. BBC. 2011-03-02. Retrieved on 2011-07-24.

[18] R.T.M. Pescott, 'Collections of a Century: The History of the First Hundred Years of the National Museum of Victoria, National Museum of Victoria, 1954, p.47.