සියදිවි නසාගැනීම (suicide , suicidium, sui caedere) තමන්ගේ ජීවිතය හිතාමතාම තමන් විසින්ම නැතිකර ගැනීමේ ක්රියාව සියදිවි නසාගැනීම ලෙස නිර්වචනය කල හැකිය. ප්රධාන වශයෙන් සියදිවි නසාගැනීම සිදුකරගනු ලබන්නේ ජීවිතයේ බලාපොරොත්තු නැතිවූ අවස්ථාවල, මානසික ආතතිය(විෂාදය-Major depressive disorder), හින්නොන්මාදය(Schizophrenia Schizophrenia), Bipolar disorder] වැනි මානසික රෝගවලට(Mental_disorder mental disorder) ගොදුරු වී ඇති අවස්ථාවලදී, අධික ලෙස මත්පැන් සහ මත්ද්රව්ය වලට ඇබ්බැහි වී සිටින අවස්ථාවලදී සහ ඖෂධ අනිසි භාවිතා කරන අවස්ථාවලදීය(Drug abuse).තවද මානසික පීඩාකාරී සාධක වන ආර්ථික දුෂ්කරතා සහ අන්තර් පුද්ගල සබදතා වල බිදවැටීම් වැනි ගැටළුද සියදිවි නසාගැනීම්හිදී ප්රමුඛ භූමිකාවක් රගපානු ලබයි. සියදිවි නසාගැනීම වලක්වා ගැනීමේ ක්රමවිධි ලෙස සාමාන්ය පුද්ගලයන්ට ගිනි අවි භාවිතය සීමා කිරීම, මානසික රෝග සහ ඖෂධ වැරදි ලෙස භාවිතා කිරීම සදහා ප්රවතිකාර කිරීම සහ ආර්ථිකය සංවර්ධනය කිරීම හැදින්විය හැකිය.
සියදිවි නසාගැනීම | |
---|---|
වර්ගීකරණය සහ බාහිර සම්පත් | |
by 1877–1881 | |
- | 60.–84. |
- | E950 |
001554 | |
eMedicine | article/288598 |
F01.145.126.980.875 |
ලෝකයේ සියදිවි නසාගැනීමේ ප්රධාන ආකාර රටින් රටට වෙනස්වන අතර එය තරමක් දුරට එම ආකාර එම රටවල ඇති නැතිබව හා සම්බන්ධ වේ. එම ප්රධාන ආකාර ලෙස අපට හදුනාගත හැක්කේ එල්ලී මැරීම(ගෙල වල දමා ගැනීම), පලිබෝධනාශක පානය කිරීම(වස බීම) සහ ගිනි අවි භාවිතයෙන් තම ජීවිතය නැති කරගැනීම වැනි දේය. දළවශයෙන් ලෝකයේ මිනිසුන් ලක්ෂ 8-10 ත් අතර වාර්ෂිකව සියදිවි නසාගැනීම තුලින් තම ජීවිතය නැති කරගන්නා බවට සොයාගෙන ඇත. සියදිවි නසාගැනීම ලෝකයේ ජීවිත නැතිවීමේ ප්රධාන මාර්ග අතරින් දසවෙනි තැනට පත්වී ඇත.පුරුෂයන්ගේ සියදිවි නසාගැනීමේ ප්රතිශතය ස්ත්රීන්ගේ ප්රතිශතයට වඩා වැඩි අතර එය ස්ත්රීන් සියදිවි නසාගැනීමට වඩා තුන්ගුණයත් සිවුගුණයත් අතර ප්රමාණයක් ගනී. එමෙන්ම ලෝකයේ මාරක නොවෙන නමුත් සියදිවි නසාගැනීමේ උත්සාහයන් වාර්ෂිකව මිලියන 10-20 ත් අතර ප්රමාණයක් සිදුවන බවට ඇස්තමේන්තු ගතකර ඇත. සියදිවි නසාගැනීමේ මෙම මාරක නොවන උත්සාහයන් ප්රධාන වශයෙන් ඇත්තේ තරුණ තරුණියන් සහ ස්ත්රීන් අතරය.
සියදිවි නසාගැනීම් පිළිබද අදහස් උදහස් සහ මතවාද ආභාෂය ලබා ඇත්තේ පුළුල් සංදෘෂ්ටික තේමාවන් වන ආගම, ගෞරවය සහ ජීවිතයේ අර්ථය මතය. ඒබ්රහම්ගෙන් සම්භවය වූවායැයි විශ්වාස කරන ආගම්(ක්රිස්තියානි,ඉස්ලාම් වැනි ) ජීවිතයේ පවිත්රතාවය විශ්වාස කරන බැවින් සියදිවි නසාගැනීම දෙවියන් වහන්සේට කරන ද්රෝහීකමක් ලෙස සලකනු ලබයි. ජපානයේ සමුරායි යුගයේදී “සේප්පුක්කු ” ගෞරවයට පාත්ර වුයේ අසමත් වීමේ වරද පිළිගැනීමේ සහ ඔහුගේ විරෝධතාවය පලකිරීමේ විදියටය. සති පූජා යනු ඉන්දියාවේ පවතින යල්පැන ගිය අවමංගල්යය චාරිත්රයකි. මෙහිදී තම ස්වාමි පුරුෂයා මරණයට පත් වූ පසු සිය කැමැත්තෙන් හෝ පවුලේ සහ සමාජයෙන් එල්ලවන බලපෑම් මත වැන්දඹුව සිය ස්වාමී පුරුෂයාගේ චිතකයට පැන ජීවිතය නැතිකර ගැනීම සිදුකරනු ලැබේ.
අතීතයේදී යුරෝපානු රටවල සියදිවි නසාගැනීම හෝ සියදිවි නසාගැනීමට තැත් කිරීම දඩුවම් ලැබිය හැකි අපරාධයක් ලෙස සැලකුවද වර්තමානයේ බොහෝ යුරෝපියානු රටවල එම තත්වය වෙනස් වී ඇත. එනමුදු බොහෝ ඉස්ලාමීය රටවල සියදිවි නසාගැනීම දඩුවම් ලැබෙන අපරාධයකි. 20 වැනි සහ 21 වැනි සියවස්වලදී විරෝධතාවය පළකිරීමේ මාධ්යක් ලෙස තම ජීවිතය නැතිකරගැනීම සිදුකර ගනු ලැබේ. එමෙන්ම යුද්ධ ගැටුම් වලදී ත්රස්තවාදී උපක්රමයක් ලෙස මරාගෙන මැරෙන බෝම්බ පුපුරවාගෙන තමන්ගේ ජීවිතයද අනෙක් සිය ගණනකද ජීවිත නැති කිරීම සිදුවේ.
අර්ථ දැක්වීම්
සියදිවි නසාගැනීම යනු තමාගේ ජීවිතය තමන් විසින්ම නැතිකර ගැනීමේ ක්රියාවයි. >සියදිවි නසාගැනීමට තැත් කිරීම හෝ මාරක නොවන ආකාරයේ සියදිවි නසාගැනීම් හැසිරීම් මගින් තම ජීවිතය මරණයෙන් අවසන් නොවුනද සදාකාලික ආබාධ තත්වවලට ගොදුරුවිය හැකිය. සියදිවි නසාගැනීමට අනුබල දීම(Assisted suicide) යනු යමෙක් තව කෙනෙකුට තම ජීවිතය නැති කර ගැනීමට වක්රාකාරයෙන් උපදෙස්, අවවාද හෝ උපක්රමම ලබා දීමයි. </ref> නමුත් මීට පරස්පර තත්වයක් අනායාස මරණයේදී හෙවත් දුක් නොවිද මරණයේදී(Euthanasia) හිදී සිදුවේ. මෙහිදී පුද්ගලයෙකු වෙනත් පුද්ගලයෙකුට අනායාස මරණයක් ලගාකර දීම සදහා ක්රියාකාරී ලෙස දායක වේ. සමහර රටවල මෙය නීත්යනුකුල කර ඇත. මෙහිදී පුද්ගලයෙකු වෙනත් පුද්ගලයෙකුට අනායාස මරණයක් ලගාකර දීම සදහා ක්රියාකාරී ලෙස දායක වේ. සමහර රටවල මෙය නීත්යනුකුල කර ඇත. මෙහිදී පුද්ගලයෙකු වෙනත් පුද්ගලයෙකුට අනායාස මරණයක් ලගාකර දීම සදහා ක්රියාකාරී ලෙස දායක වේ. සමහර රටවල මෙය නීත්යනුකුල කර ඇත.
අවදානම් සාධක
සියදිවි නසාගැනීමේ අවදානම සදහා බලපාන සාධක ලෙස මානසික ව්යාකුලතාවය(Psychiatric disorder), ඖෂධ වර්ග වැරදි ලෙස භාවිතය(Drug misuse), මානසික තත්වය, සංස්කෘතිය, පවුල සහ සමාජයීය තත්වය සහ ජාන හදුනාගත හැකිය.මානසික රෝග සහ විවිධ ද්රව්ය/ඖෂධ වැරදි ලෙස භාවිතයද සමගාමී ලෙස පවතී. වෙනත් අවදානම් සාධක වලට අන්තර්ගත වන්නේ මීට පෙර සියදිවි නසාගැනීමට තැත් කිරීම, එම ක්රියාව සිදුකිරීම සදහා සුදානම තිබෙන බව, සියදිවි නසාගැනීම් පිළිබද පවුල් ඉතිහාසය හෝ ඉතා දරුණු මොළයේ අනතුරකින් පෙළීම දැක්විය හැකිය. උදාහරණයක් ලෙස තුවක්කු වැනි ගිනි අවි සහිත නිවෙස්වල සියදිවි නසාගැනීමේ ප්රතිශතය ගිනි අවි නොමැති නිවෙස්වල සියදිවි නසාගැනීමේ ප්රතිශතයට වඩා බෙහෙවින් වැඩිය. විරැකියාව, දරිද්රතාවය, නිවාස නොමැතිකම සහ වෙනස්කම් සැලකීම(විෂමතාවය) වැනි සමාජ ආර්ථික සාධකද සියදිවි නසාගැනීමේ සිතුවිලි උත්තේජනය කරනු ලබයි. සියදිවි නසාගන්නන්ගෙන් 15%- 40% ප්රමාණයක් මරණයට පෙර සියදිවි නසාගැනීමේ ලියවිල්ලක් ලියනු ලැබේ. සියදිවි නසාගැනීමේ හැසිරීම් වලින් 38%-55%ත් අතර ප්රතිශතයක් සදහා ජාන බලපාන බව සොයාගෙන ඇත. යුද්ධ වලදී බොහෝ අත්දැකීම් හා පළපුරුද්දක් ඇති නිලධාරීන් සහ සෙබළුන් සියදිවි නසාගැනීමේ වැඩි සම්භාවිතාවක් ඇත. ඒ මන්දයත් බොහෝ වශයෙන් සිදුවන මානසික පීඩනය වැනි තත්වයන් නිසා හෝ යුද්ධ පෙරමුණේදී සිදුවන කායික දුබලතාවයන් නිසාය.
මානසික රෝගාබාධ
යමෙක් සියදිවි නසාගැනීමේ අවස්ථාවේදී ඔහුට මානසික රෝගාබාධයක් තිබීමේ ප්රතිශතය 27 % සිට 90% දක්වා විය හැකිබව ඇස්තමේන්තු කර ඇත. මානසික රෝගී වාට්ටුවකට ඇතුලත් කරගන්නා රෝගීන්ගෙන් 8.6% ක් තම ජීවිත කාලය තුල සියදිවි නසාගැනීමේ අවදානමක් පවතීසියදිවි නසාගැනීම මගින් ජීවිතය නැති කරගන්නා මිනිසුන්ගෙන් අර්ධයක්ම ප්රධාන වශයෙන් විෂාධයෙන්(major depressive disorder) පෙලෙන අතර තවත් සමහරක් bipolar disorder වැනි mood disorders වලින් එකකින් පෙළෙනු ලැබේ Oඅනිත් සම්බන්ධිත තත්වයන් වන්නේ භින්නෝන්මාදය(schizophrenia) (14%), පුද්ගල පෞරුෂත්වයෙ ගැටළු (personality disorders) (14%), bipolar disorder, සහ post traumatic stress disorder,, and . භින්නෝන්මාදය(schizophrenia) සහිත පුද්ගලයන්ගෙන් 5% සියදිවි නසගනියි කෑම අරුචිකම්(Eating disorders) තවත් අවදානම් සහිත තත්වයකි.
වියහැකි සියදිවි නසාගැනීම් පිළිබද හොදම අනාවැකි පලකළ හැක්කේ පෙර සියදිවි නසාගැනීමේ උත්සාහයන් පිළිබද ඉතිහාසය තුලිනි. Approximately 20% of suicides have had a previous attempt and of those who have attempted suicide 1% complete suicide within a year 20% ක පමණ සියදිවි නසාගැනීම් සදහා පෙර සියදිවි නසාගැනීමේ උත්සාහයන් පවතින අතර එයිනුත් 1%ක් වසරක් තුලදී නැවතත් සියදිවි නසාගෙන ඇති අතර 5%ක් වසර 10ක් තුලදී සියදිවි නසාගෙන ඇත. විවිධ ක්රම වලින් තමන්ටම තුවාල සිදුකරගැනීම(self harm) සියදිවි නසාගැනීමට තැත් කිරීමක් ලෙස නොසලකන අතර මෙම තමන්ටම තුවාල සිදුකරගැනීමේ හැසිරීම සියදිවි නසාගැනීමේ අවදානම ඉහල දැමීමට අදාළ වේ.
සියදිවි නසාගත් පුද්ගලයන්ගෙන් දළවශයෙන් 80%ක් පමණ මරණයට පෙර වසරක කාලසීමාවක් තුල එක් වරක් හෝ වෛද්යයවරයෙක් හමුවී ප්රතිකාර ලබාගෙන ඇත. එයිනුත් 45%ක් මිය යාමට මාසයකට පෙරවේ. දළවශයෙන් 25–40% ත් අතර සියදිවි නසාගත් පුද්ගලයන්ගෙන් මියයාමට පෙර වසර තුලදී තමන්ගේ මානසික සෞඛ්යය පරීක්ෂා කරගෙන ඇත.
ද්රව්ය/ඖෂධ අනිසි ලෙස භාවිතය
විෂාධිය සහ bipolar disorder වලට පසුව දෙවනි ප්රධානතම සියදිවි නසාගැනීමේ අවදානම් සාධකය වන්නේ ද්රව්ය/ඖෂධ අනිසි ලෙස භාවිතයයි. කල් ඉකුත් වූ ද්රව්ය භාවිතා කිරීම සහ උග්ර විෂ ශරීරගත කරගැනීම යන දෙකම මෙයට අදාළ වේ. ප්රියයන්ගේ වියෝව වැනි පුද්ගලික ශෝකයන් එකතු වූ කල සියදිවි නසාගැනීමේ අවදානම තවදුරටත් වැඩිවේ.එමෙන්ම ද්රව්ය /ඖෂධ අනිසි ලෙස භාවිතය මානසික රෝගාබාධ තත්වයන් සමගද සම්බන්ධය.
බොහෝ පුද්ගලයන් සියදිවි නසාගැනීමේදී වේදනා නාශක සහ නිද්රශීලී ඖෂධ අනිසි ලෙස භාවිත කරනු ලබයි. එමෙන්ම 15% ත් 61% ත් අතර ප්රතිශතයක් සියදිවි නසාගැනීම වලට අධික ලෙස මත්පැන් හා මත්ද්රව්ය භාවිතය හේතුවේ. අධික ලෙස මත්පැන් හා මත්ද්රව්යද භාවිතා කරන්නන් ප්රතිශතයක් සහිත රටවල සහ මත්පැන් තැබෑරුම් ඝනත්වයක් සහිත රටවල ඉහල සියදිවි නසාගැනීමේ ප්රතිශතයක් ඇත. with this link being primarily related to use rather than total alcohol use.අධික ලෙස මත්ද්රව්ය වලට ඇබ්බැහි වී ප්රතිකාර ලබන්නන්ගෙන් 2.2%–3.4% ජීවිතයේ කෙදිනක හෝ සියදිවි නසාගනු ලැබේ. අධික ලෙස මත්ද්රව්ය වලට ඇබ්බැහි වූ සියදිවි නසගන්නන් සාමාන්යායෙන් පුරුෂයන් වන අතර වැඩිමහල් අයද වේ. එමෙන්ම ඔහුන්ගෙන් බොහොමයක් මීට පෙර සියදිවි නසා ගැනීමට උත්සාහ ගෙනද ඇත. හෙරොයින් භාවිතා කරන්නන්ගෙන් 3 ත් 35% අතර මරණ සිදුවන්නේ සියදිවි නසාගැනීම මගිනි.(භාවිතා නොකරන්නන්ට වඩා වැඩිය දළවශයෙන් 14 ගුණයක් අවදානම ).
කොකේන් සහ methamphetamines අනිසි ලෙස භාවිතා කිරීම සහ සියදිවි නසාගැනීම අතර සහසම්බන්ධයක් පවතී. කොකේන් භාවිතා කරන්නන්ගේ අවධානම වැඩිම වන්නේ එයින් වලක්වා ගන්නා සමයේදීය. වාෂ්පශීලී මත්ද්රව්යද භාවිතා කරන්නන්ගෙන් 20% ක් සියදිවි නසාගැනීමට ජීවිතයේ කවර මොහොතක හෝ උත්සාහ ගන්නා අතර 65% කට වැඩි පිරිසක් ජීවිතය නැතිකර ගැනීම පිළිබද සලකා බලයි.එමෙන්ම සිගරට් භාවිතා කිරීමද සියදිවි නසාගැනීමේ අවදානම හා සම්බන්ධය. සිගරට් භාවිතා කිරීම තුලින් සෞඛ්යය ගැටළු මතු වන හෙයින් මිනිසුන්ට තම ජීවිතය නැති කර ගැනීමට සිතේ. එමෙන්ම දුම්පානය මොලයේ රසායනික ද්රව්ය වෙනස් වීම කෙරෙහි බලපාන හෙයින් සියදිවි නසා ගැනීමේ අවදානමද එය තුලින් වැඩිවේ.දුම්පානය සදහා හුරුවූ පුද්ගලයන් සියදිවි නසා ගැනීමටද පෙරහුරු වන බවට උපකල්පනයක් පවතී. එනමුදු එය ඔප්පු කිරීමට ප්රමාණවත් සාක්ෂි නොපවතී.
සූදු කෙළීමේ ප්රශ්නය
සූදු කෙළීම නැමති ප්රශ්නය වර්ධනය වන සියදිවි නසාගැනීමේ සංකල්පය හා සමගාමී වන අතර මෙහිදී සිදුවන් සියදිවි නසාගැනීමේ උත්සාහයන් සංසන්දනය කරනු ලබන්නේ සාමාන්ය ජනගහනය සමග වේ. සුදුකෙලීමට ඇබ්බැහි වූ 12%-24%ත් අතර සුදුකරුවන් සියදිවි නසාගැනීමට තැත් කරයි.සුදුකරුවන්ගේ බිරින්දෑවරුන්ගේ සියදිවි නසාගැනීමේ ප්රතිශතය සාමාන්ය ජනගහනයක ප්රමාණයට වඩා තුන්ගුණයක් පමණ වැඩිය.සියදිවි නසාගැනීමේ අවධානම සුදුකෙලීමේ ප්රශ්නය නිසා වැඩිවීමට බලපාන අනෙකුත් සාධක වන්නේ මානසික රෝග, මත්පැන් හා මත්ද්රව්ය,සහ ඖෂධ අනිසි ලෙස භාවිතා කිරීමයි.
සෞඛ්යය තත්වයන්
කායික රෝග හා සියදිවි නසාගැනීම අතර සම්බන්ධයක් පවතී.මෙහිදී බලපාන ප්රධාන කායික රෝග ලෙස: බොහෝ කල්පවතින වේදනාවන්(Chronic Pain), Traumatic brain injury, පිළිකා, hemodialysis, ඒඩ්ස්,Systemic Lupus Erythematosus,හදුනාගත හැකිය.පිළිකාවක් යමෙකු තුල හදුනාගැනීම සියදිවි නසාගැනීමේ අවධානම දෙගුණ කරයි. විෂාධය හා අධික ලෙස මත්ද්රව්යවලට ප්රතිකරකොට අය යම්මට්ටමකට පාලනය කලද සියදිවි නසාගැනීමේ අවධානම පහව යන්නේ නැත. කායික හෝ මානසික රෝග එකකට හෝ වැඩි ගණනකින් පෙළෙනවිට සියදිවි නසාගැනීමේ අවධානම ඉතා ඉහළය.ජපානයේ සියදිවි නසාගැනීමට ප්රධානතම සාධකය ලෙස සෞඛ්යය ගැටළු නම්කර ඇත.
විෂාධිය හා සියදිවි නසාගැනීමට Insomania සහ Sleep apnea වැනි නින්ද නොයාමේ රෝග බලපායි.සමහර අවස්ථාවලදී නින්ද නොයාමට විෂාධය නොමැති වුවද සියදිවි නසාගැනීමට ඍජුව බලපායි. අනෙකුත් බොහොමයක් සියදිවි නසාගැනීමේ සෞඛ්යය තත්වයන්හිදී Hypothyroidism, Alzhemer's, Brain tumors, systemic lupas erthematous වැනි mood disorders වල රෝග ලක්ෂණ දැකිය හැකි අතර සමහර ප්රතිකාරවල අහිතකර බලපෑමද(beta blocks and steorids) මෙහිදී බලපානු ලැබේ.
මනසසාමික තත්වයන්
ජීවිතයේ අරමුණක් නොමැති වීම, ජීවිතයේ වින්දනයක් නොමැති වීම, විෂාධිය හා ජීවිතයේ අවුල් සහගතබව වැනි මනසසාමික තත්වයන් සියදිවි නසාගැනීමේ අවධානම වැඩිකරයි. ප්රශ්න නිරාකරණය කරගැනීමේ දුර්වලතා, යමෙකුට තිබු හැකියාවන් නැතිවී යාම හා හදිසි ආවේගය පාලනය කරගැනීමේ දුර්වලතා මෙහිදී ප්රධාන කාර්යක් සිදුකරනු ලැබේ. එමෙන්ම වැඩිහිටියන් තුල පවතින තමන් අනුන්ට වදයක් යන හැගීමද මේ සදහා බලපානු ලැබේ.
එමෙන්ම සමීපතම පවුලේ සාමාජිකයෙකුගේ හෝ මිතුරෙකුගේ වියෝව නිසා ඇතිවන මානසික අවපීඩනය, රැකියාව නැතිවීම හෝ සමාජයීය හුදකලා වීම වැනි කරුණුද අවධානම වැඩිකරයි. කිසිදාක විවාහ නොවී දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ තනිකඩ ජීවිතයක් ගතකරන අයගේ ඉතා ඉහල සියදිවි නසාගැනීමේ අවධානමක් ඇත.ආගමානුකුලව ජීවත්වීම තුලින් යමෙකුගේ සියදිවි නසාගැනීමේ අවදානම අඩුකළ හැකිය බොහෝ ආගම් සියදිවි නසාගැනීමට විරුද්ධ වන නිසා මෙය ඉතා වැදගත් වෙයි. මුස්ලිම් අයගේ සියදිවි නසාගැනීමේ ප්රතිශතය ඉතා අඩුය,
යමෙකු තමාට සිදුවන අසාධාරනකම් හෝ හිරිහැරකම් නිසා සියදිවි නසාගැනීමට පෙළඹේ. ළමාවියෙදී ලිංගික අතවරයකට ලක් වූයේනම් අරන් හදාගත් ළමයෙකු ලෙස සැබෑ දෙමාපියන්ගෙන් වෙනව කුඩාකල සිවීම අවදානම් සාධකය. ලිංගික අතවරවලට ගොදුරුවීම සියදිවි නසාගැනීමට 20%ක් පමණ බලපානු ලැබේ.
සියදිවි නසාගැනීමේ පරිණාමවාදී අර්ථදැක්වීමෙන් කියවෙන්නේ එමගින් සියලුම යෝග්යතාවන්ට බලපාන බවයි.සියදිවි නසාගන්නා පුද්ගලයට තවදුරටත් ළමයි සැදීමට නොහැකිනම් සහ තම වස්තුව තමන් ජීවත් වීම තුලින් තම ඥාතීන්ට අහිමිවේ නම් මෙය ක්රියාත්මක වේ.මෙයට විරුද්ධව මත පළකරන්නන් ප්රකාශ කරන්නේ නිරෝගිමත් තරුණයෙකු මෙසේ මියයාම තුලින් කිසිදු යෝග්යතාවක් වර්ධනය නොකරගන්නා බවයි(inclusive fitness). වෙනත් ආදිකාලීන පරිසරයකට අනුවර්තනය වීම වර්තමාන පරිසරයට නුසුදුසු අනුවර්තනයක් වීමට හැකිය.
දරිද්රතාවය සියදිවි නසාගැනීමේ අවධානම හා සබැදිය. අනෙක් අයට සාපේක්ෂව තමන්ගේ දුප්පත්කම වර්ධනය වේනම් එය අවධානම වැඩිකරයි. විවිධ ණය ලබාගෙන ගෙවීමට නොහැකිවීම නිසා ඉන්දියාවේ 200,000 කට වැඩි ගොවීන් ප්රමාණයක් සියදිවි නසාගෙන ඇත. චීනයේ ආර්ථික දුෂ්කරතා හේතුවෙන් ග්රාමීය ප්රදේශවල සියදිවිනසා ගැනීමේ ප්රතිශතය නාගරික ප්රදේශවල ප්රතිශතයට වඩා තුන්ගුණයක් පමණ වැඩි බව විශ්වාස කරනු ලබයි.
ජනමාධ්ය
සියදිවි නසාගැනීම කෙරෙහි අන්තර්ජාලය ඇතුළු ජනමාධ්ය විශාල භූමිකාවක් රගපානු ලැබේ.ජනමාධ්ය සියදිවි නසාගැනීම වාර්තාකරණ ආකාරය තුල සියදිවි නසාගැනීම උත්ප්රේරණය වන අවස්ථාද ඇත. ඉහල ධාරිතාවකින් යුතුව වාර්තා කිරීම, උලුප්පා පෙන්වීම, නැවත නැවත විකාශය වැනි අත්යන්තයෙන් වාර්තා කිරීම තුලින් සියදිවි නසාගැනීම උත්තේජනය වීමට හැකිය. සමස්තයක් ලෙස යම් සියදිව් නසාගන්නා ආකාරයක් ජනමාධ්ය තුලින් වාර්තා කිරීම තුලින් ජනතාව ඒ පිළිබද දැනුවත්වන බැවින් එම ආකාරයේ සියදිවි නසාගැනීම් ජනගහනයක් තුල වැඩිවිය හැකිය.
මෙම සියදිවි නසාගැනීමේ නරක ආදර්ශය හෝ කොපි කිරීම Wether Effect ලෙස හදුන්වයි. මෙසේ හදුන්වන්නේ Goethe හි ප්රධාන පුරවැසියා සියදිවි නසාගැනීමෙන් අනතුරුවය. මෙම අවධානම තාරුණ්ය තුල බහුලව ඇති අතර එමන්දයත් මේවා දැකීමෙන් සියදිවි නසාගැනීමට ඔහුන් ප්රේම කිරීමට පුළුවන. ප්රවෘත්ති සපයන ජනමාධ්ය මේ සදහා සෘජුවම බලපෑවද විනෝදාස්වාදය සපයන ජනමාධ්ය ජනතාව තුල කුකුසක් ඇති කරවන බව සොයාගෙන ඇත. Weather effect හි ප්රතිවිරුද්ධ බලපෑම Popageno effect ලෙස හදුන්වන අතර එහිදී වඩාත් ඵලදායි සියදිවි නසාගැනීමේ විධික්රම කොපි කරන අතර ඒවාට ආරක්ෂාකාරී බලපෑම්ද තිබිය හැකිය. මෙම වචනය මොසාට්ගේ ඔපෙරාවේ The magic flute නැමැත්තා තම ආදරණීයයන් සියදිවි නසාගනී යන බියෙන් තම යහළුවන්ගේ උදවු ලැබෙනතුරු ජීවත් වී ඇත. ජනමාධ්ය වාර්තාකරණයේදී සුදුසු මාර්ගෝපදේශයන් අනුගමනය කරයි නම් සියදිවි නසා ගැනීම අඩු කරගත හැකිය. වාර්තා කිරීම යම් ජනමාධ්යකට වාසියක් වුවද දීර්ඝ කාලීන වශයෙන් ගත්කල එය සමාජයට අහිතකර වීමට පුළුවන.
තාර්කනික
තාර්කනික සියදිවි නසාගැනීම(Rational suicide) යනු තම ජීවිතය නැතිකර ගැනීමට තාර්කික නොවේයැයි සිතුවද එය සාධාරණය කිරීමට හේතුකාරණා ඉදිරිපත් කිරීමයි. අනුන්ගේ යහපත වෙනුවෙන් තමන්ගේ ජීවිතය නැතිකර ගැනීම පරහිතකාරී සියදිවි නසාගැනීම(altruistic suicide) ලෙස හදුන්වනු ලැබේ. උදාහරණයක් නම් තමන්ගේ ප්රජාවේ බාල පරම්පරාවට විශාල ප්රමාණයක් ආහාර ඉතිරිකර දීමට තමා සියදිවි නසාගැනීමයි.සමහර එස්කිමෝ සංස්කෘතීන්වල මෙය ගෞරවයට පාත්ර වන, බුද්ධිමත් හා ධෛර්යසම්පන්න ක්රියාවක් ලෙස සලකයි.
සියදිවි නසාගැනීමේ ආක්රමණයක්(Suicide attack) එකක් යනු දේශපාලනික ක්රියාවක් වන අතර එහිදී ආක්රමණිකයා අනුන් කෙරෙහි ප්රචණ්ඩත්වය මුදාහරින අතර මෙහිදී අවසානයේ ඔහුගේ ජීවිතයද නැතිවී යයි.සමුහඝාතනයක් බලාපොරොත්තුවෙන් මරාගෙන මැරෙන බෝම්බකරුවන් සියදිවි නසා ගනියි. "කමිකසේ" මෙහෙයුම සිදුකරනු ලැබුවේ සදාචාරාත්මක බැදීමක් හෝ උසස් හෙතුප්රත්යක් ලෙස ඔහුන් සැලකු නිසාය. මිනීමරු සියදිවිනසා ගැනීම(murder-suicide) යනු මිනීමරුවා තම ජීවිතය එම අපරාධය කිරීමෙන් පසු නැතිකර ගැනීමයි. "බහුජන දිවිනසාගනීම"(murder suicide) බොහෝවිට සිදුකරනු ලබන්නේ එල්ලවන සමාජීය පීඩනය හමුවේ තම ස්වාධිපත්යය යම් නායකයෙකුට ලබාදීම සදහාය. මිනිසුන් දෙදෙනෙක් එක්ව වුවද(suicide pact) බහුජන දිවිනසාගනීමක් කල හැකිය.
සමහර අවස්ථාවලදී තවදුරටත් ජීවත්වීම ඉවසාගත නොහැකි වූ අවස්ථාවලදී මිනිසුන් එයින් පලායාමේ උපක්රමයක් ලෙස දිවිනසාගනීම භාවිතා කරයි. නාසි කදවුරුවල සමහර වැසියන් හිතාමතාම විදුලි වැටවල් ස්පර්ශ කර සිය ජීවිත නැති කරගෙන ඇත.
විධික්රම
ප්රමුඛ සියදිවි නසාගැනීමේ ක්රම රටින් රටට වෙනස් වේ. ලෝකයේ විවිද කලාපවල පවතින ප්රමුඛ විධික්රම අතර එල්ලී මැරීම, පලිබෝධනාශක භාවිතය හා ගිනිඅවි භාවිතය හදුනාගත හැකිය.මේවා ඒවා සපයාගැනීමේ පහසුතාවය මත වෙනස්වේ. රටවල් 56ක සිදුකරනලද සමීක්ෂණයකින් හෙළිවී ඇත්තේ එල්ලී මැරීම ලෝකයේ රටවල පවතින ප්රධානතම දිවිනසාගැනීමේ ක්රමය ලෙසටය. 53%ක් පුරුෂයන්ද 39%ක් ස්ත්රීන්ද මෙම ක්රමය භාවිතාකර ඇත. ලෝකයේ 30%ක් පමණ දිවිනසාගැනීම් පලිබෝධනාශක භාවිතා කිරීම තුළිනි.මෙය යුරෝපයේ 4%ක් පමණ වුවද පැසිපික් කලාපයේ 50%ක් පමණ වේ. එමෙන්ම ලතින් ඇමරිකාවේ මෙය වැඩිපුර භාවිත වෙන්නේ වැඩිපුර ජීවත්වෙන ගොවි ජනතාව නිසාය.ස්ත්රීන්ගෙන් 60%ක් පමණද පුරුෂයන්ගෙන් 30%ක් පමණද වැඩිපුර ඖෂද භාවිත කිරීම සියදිවි නසා ගැනීමට භාවිත කරයි. බොහොමයක් මෙම දිවිනසාගැනීම් කලින් සැලසුම් කරනලද ඒවා නොවෙන අතර බොහෝවිට සිදුවන්නේ තමන් කෙරෙහි දැඩිලෙස සැක උපදවන අවස්ථාවලදීය.මරණ ප්රමාණය විධික්රමය මත විවිධ වේ.ගිනිඅවි භාවිතය-80%-90%, ගිලීමැරීම-65%-80%, එල්ලී මැරීම-60%-85%, විෂදුම ආග්රහණය- 40%-60%, යමකට පැනීමෙන්-35%-60%, ගල් අගුරුවලට පුළුස්සා ගැනීමෙන්-40%-50%, පලිබෝධනාශක -6%-75%, ඖෂධ අනිසි ලෙස භාවිතය-1.5-4%. සංවර්ධිත රටවල ප්රධාන වශයෙන් සියදිවි නසාගැනීමට උත්සහකල විධික්රම ප්රධාන වශයෙන් සාර්ථක වූ විධික්රම සමග වෙනස්වේ. මක්නිසාදයත් 85%කම උත්සාහ කර ඇත්තේ අධික ලෙස ඖෂධ භාවිතයයි.
ඇ.එ.ජ. යෙ 57%කම සියදිවි නසාගැනීම් සිදුවී ඇත්තේ ගිනිඅවි භාවිතයෙන් වන අතර එය පුරුෂයන් තුල ස්ත්රීන්ට වඩා ප්රචලිතය. දෙවැන්න පිරිමින් තුල එල්ලී මැරීම වන අතර ස්ත්රීන් තුල වස බීමයි. මෙම ආකරදෙක 40%කට පමණ වගකියනු ලැබේ. ස්විට්සර්ලන්තයේ දළවශයෙන් සෑම පුද්ගලයෙකුටම ගිනිඅවියක් ඇති අතර එනමුදු එහි වැඩිපුරම දිවිනසගැනීම සිදුවන්නේ එල්ලී මැරීම තුලිනි. යමෙකුගේ මරණයට පන තම ජීවිතය නැති කරගැනීම හොංග් කොංග් සහ සිංගප්පුරුවේ පිළිවෙලින් 50%ක හා 80%ක ප්රමාණයකි. චීනයේ වසබීම ප්රධාන ක්රමය වේ. ජපානයේ තමාගේ බඩවැල් තමන්ම ඉවත් කරගැනීම හෙවත් "සෙප්පුකු" හා "හරාකිරි" තවමත් පවතී.එනමුදු ජපානයේ බහුතරව සියදිවි නසාගන්නේ එල්ලී මැරීම මගිනි.
ව්යාධි මානසිකත්වය(Pathophysiology)
සියදිවි නසාගැනීමට හෝ විෂාධයට විශේෂ වූ ව්යාධි මානසිකත්වක් නොමැත. .එනමුදු විශ්වාස කරන්නේ හැසිරීම්, සමාජයීය-පාර්සරික සහ මානසික සාධකවල අන්තර්ක්රියාවක් හේතුවෙන් මෙය හටගන්නා බවයි..
Brain-derived-neurotropic(BDNF) සාධකවල අඩුමට්ටම ඍජුවම දිවිනසාගනීමට බලපායි. එමෙන්ම එය වක්රාකාරව විෂාධය, post-traumatic disorder, schizophrenia, obsessive-compulsive disorder සදහා බලපායි.. පශ්චාත් මරණ පරීක්ෂණවලදී තහවුරු වී ඇත්තේ BDNF වල මට්ටම hippocampus සහ prefrontal cortex හි අඩුවීම සිදූවී ඇත්තේ මානසික තත්වයන් සමග හෝ නොමැතිව බවයි.සියදිවි නසාගන්නා කාලය තුල serotonio නැමති ස්නායු සම්ප්රේෂකය අඩුබව විශ්වාස කරන්නේ මරණයෙන් පසුව හමු වූ වැඩිවූ 5-HT2A ප්රතිග්රාහක සාක්ෂිමතය. serotonin නිෂ්පාදනය බිදවැටීම සහ මස්තිෂ්ක සුසුම්නා තරලයේ 5-hydroxyindoleactic acid වැඩිවීම අනෙක් සාධක වේ. Direct evidence is however hard to gather.ඍජු සාක්ෂි ලබාගැනීම එතරම් පහසු නොවේ. Epigenedics හෙවත් පාරිසරික සාධකවලට ජාන ප්රකාශයේදී පාදක වූ DNA වෙනස් කිරීමද දිවිනසාගැනීමේ අවදානම වැඩිකිරීමට හේතුවන බව විශ්වාස කෙරේ.
වැලැක්වීම
සියදිවි නසාගැනීම වලක්වාගැනීම යනු සියදිවි නසාගැනීම් වලක්වා ගැනීම සදහා ගන්නාවූ ලබන සාමුහික ක්රියාමාර්ගයි.සමහර විධික්රමවලට ලගාවීම අඩුකිරීම තුලින් මේ දේ සිදුවේ. උදාහරණයක් ලෙස ගිනිඅවි භාවිතය හා වසවිෂ භාවිතය අඩුකිරීම තුලින් මේ දේ සිදුකල හැකිය.. අනෙකුත් ක්රියාමාර්ග වන්නේ ගල් අගුරු,පාලම් බාධක, උමං මාර්ගවලට ලගාවීම අඩුකිරීම වැනිදේය. අධිකලෙස මත්ද්රව්ය හා ඖෂධ භාවිතා කරන්නන් සහ මීට පෙර සියදිවි නසාගැනීමට උත්සාහ කල අයට ප්රතිකාර කිරීම වලක්වා ගැනීමට වඩාත්ම ඵලදායි වේ. මත්ද්රව්ය හා මත්පැන් සොයාගැනීම හා භාවිතා කිරීම අවම කිරීමට විදිවිධාන පැමිණවීමට සමහරු යෝජනා කරති. දුරකථන මාර්ග ඔස්සේ මාර්ගෝපදේශනය සැපයීම් තිබුනද ඒවා භාවිතා කරන්නේ සුළු පිරිසකි. එමනිසා ඒවායේ ඵලදායිතාවයක් නොමැත. පසුගිය කාලයේ සියදිවි නසාගැනීමට සිතු තරුණයන්ට cognitive behavioral therapy එයින් මිදීමට උදවු වී ඇත. එසේම ආර්ථික සංවර්ධනය තුලින් දරිද්රතාවය අඩුකිරීම දිවිනසාගැනීමේ ප්රතිශතය අඩු කිරීමට සමත්වේ. විශේෂයෙන්ම වැඩිහිටි පිරිමි අයගේ සමාජයීය සබදතා වර්ධනය කිරීමද මේ සදහා ඵලදායී වේ.
ඉවත් කිරීම(Screening)
සියදිවි නසාගැනීමේ ප්රතිශතයෙන් සාමාන්ය ජනගහනය ඉවත්කිරීමේ ඵලදායිතාවය පිළිබද දත්ත පවතින්නේ සුලුවශයෙනි. මෙම උපකරණ හරහා ධනාත්මක දෙයක් පරීක්ෂා කිරීමට ඉහළ ප්රතිශතයක් මිනිසුන් උත්සාහ ගන්නා අතර මෙමගින් ඔහුන් දිවිනසාගැනීමේ අවදානමක් නොමැති අතර ඔහුන් උත්සාහ කරන්නේ මානසික සම්පත් උපරිම ලෙස භාවිතා කිරීමටය. ඒවා ඉහල අවදානම් සහිතව උත්සාහ කිරීම කෙසේ වුවද අනුමත කර ඇත. සියදිවි නසාගැනීම පිළිබද ඇසීම සියදිවි නසාගැනීම ඉහල දමන්නේ නැත.
මානසික රෝගාබාධ
මානසික සෞඛ්යය ගැටළු පවතින අයට ඒ සදහා ප්රතිකාර කිරීම දිවිනසාගැනීමේ අවදානම අඩුකරයි. දිවිනසගැනීමට දැඩි ලෙස උවමනාවක් ඇති අය ස්වේච්චාවෙන් හෝ අනෙක් අයගේ බලපෑම් මත මානසික රෝගවලට ඇතුල්වේ. මෙහිදී යමෙකුට හානිවියහැකි ආකාර නැතිකර දමයි. සමහර රෝහල් සායන රෝගියා ලව සියදිවි නසා නොගන්නා බවට එකගතාවයක් අත්සන් කරනු ලබන්නේ එම රෝගියා රෝහලෙන් නිදහස් කිරීමට පෙරය. නමුත් මෙය සාර්ථක කමයක් නොවේ. රෝගියා අඩු අවදානම් තත්වයක පසුවේනම් බාහිර ලෙස මානසික ප්රතිකාර ලබාදීමට පිළියෙළ කරයි. කෙටිකාලීන ලෙස රෝහල්ගත කිරීම එතරම් ඵලදායි නොවන අතර ප්රජාව විසින් රෝගියා බලාගැනීම borderline personality disorder වැනි අයට වඩාත් ඵලදායි වේ.
වැඩිහිටියන් තුල dialectical behavior theory හා pshchotheraphy ක්රම මගින් සියදිවි නසාගැනීම අඩුකර ගතහැකි බවට ප්රමාණාත්මක සාක්ෂි පවතී. . as well as those with .නමුත් එම සාක්ෂි මරණයට පත් වූ සියදිවි නසාගැනීම් සදහා හමුවී නොමැත
විෂදනාශකවල වාසි සහ අවාසි පිළිබද මතභේදයක් පවතී. In young persons the newer antidepressants such as appears to increased risk of suicidality from 25 per 1000 to 40 per 1000. In older persons however they might decrease the risk.වැඩිහිටියන් තුල එය දිවිනසාගැනීම් අඩුකලද තරුණයන් තුල දිවිනසාගනීම වැඩිකරනු ලබයි. bipolar disporder සහ unipolar dipression අඩුකර සාමාන්ය මට්ටමට ගෙන ඒමට ලිතියම් සමත් බව සොයාගෙන ඇත.
වසංගත අධ්යයනය(Epidemiology)
unknown <3 3–6 6–9 9–12 12–15 15–18 | 18–21 21–24 24–27 27–30 30–33 >33 |
දළවශයෙන් 0.5% ක සිට 1.4% දක්වා මිනිසුන් ප්රමාණයක් දිවිනසගනිති. ලෝකයේ 2008/2009 වර්ෂවල මිනිසුන් මරණයට පත්වීමේ මාර්ග අතුරින් 10 වැනි ස්ථානයට පත්ව ඇත්තේ සියදිවි නසාගැනීමයි. ඒ 800000 සිට මිලියන 1 දක්වා මිනිසුන් ප්රමාණයක් වාර්ෂිකව මියයති. සියදිවි නසාගැනීමේ වාර්ෂික මරණ අනුපාතිකය 100000 කට 11.6% කි. සියදිවි නසාගැනීමේ ප්රතිශතය 1960 සිට 2012 වර්ෂය වනවිට 60%කින් වර්ධනය වී ඇත. බොහෝ වශයෙන් මේ වර්ධනය දැකගත හැක්කේ දියුණු වෙමින් පවතින රටවලය.මරණයෙන් අවසන්වන සෑම සියදිවි නසාගනීමකටම 10ත් 40ත් අතර සියදිවි නසාගැනීමේ උත්සාහයන්ද පවතී.
සියදිවි නසාගැනීමේ ප්රතිශතය රටවල් අනුව හා කාලය අනුව විවිධ වේ. 2008 වසරේ ලෝකයේ සියදිවි නසාගැනීමේ මරණ ප්රතිශතය මෙසේය. අප්රිකාව 0.5%, ගිනිකොණදිග ආසියාවේ 1.9%, ඇමෙරිකාවේ 1.2% සහ යුරෝපයේ 1.4% .100000කට ප්රතිශතයක් ලෙස ඔස්ට්රේලියාවේ 8.6%, කැනඩාවේ 11.1%, චීනයේ 12.7%, ඉන්දියාවේ 23.2%, එක්සත් රාජධානියේ 7.6%, ඇ.එ.ජ 1.4%. 2009 දී ඇ.එ.ජ මිනිසුන් මරණයට පත්වීමේ 10වෙනි සාධකය සියදිවි නසාගැනීම වන අතර එය 36000ක් පමණ වේ 650000 ක පමණ මිනිසුන් ප්රමාණයක් හදිසි අවස්ථා දෙපාර්තමේන්තුව යටතේ සියදිවි නසාගැනීමට තැත් කිරීම නිසා පුනරුත්ථාපනය ලරනු ලැබේ. ලිතුවේනියාව, ජපානය හා හංගේරියාවේ ඉහලම සියදිවි නසාගැනීමේ ප්රතිශතයක් පවතී. සංඛ්යාත්මක වශයෙන් ගත්කල ඉහලම නිරපේක්ෂ අගයක් වාර්තාවන්නේ චීනයේ හා ඉන්දියාවේය. එය ලෝකයේ මුළු සියදිවි නසාගැනීම වලින් අර්ධ්යකටත් වඩා වැඩිය. චීනයේ මරණවලට හේතුවන පස්වන ප්රධානතම හේතුව සියදිවි නසාගැනීමයි.
ලිංගභේදය
යුරෝපානු රටවල සියදිවි නසාගැනීමෙන් මරණයට පත්වන පුරුෂයන් ගණන ස්ත්රීන්ට වඩා තුන්ගුණයේ සිට සිවුගුණය අතර වේ. එනමුදු ස්ත්රීන් සියදිවි නසාගැනීමට උත්සාහ ගන්නා වාර ගණන පුරුෂයන්ට වඩා සිවුගුණයක් වැඩිය. එනම් තම ජීවිතය නැතිකර ගැනීමට පුරුෂයන් වඩාත් මාරක ක්රම භාවිතා කරයි. වයස අවුරුදු 65ට වඩා වැඩි පුරුෂයන් ස්ත්රීන්ට වඩා 10 ගුණයකින් සියදිවි නසාගනියි. ලෝකයේ වැඩිම ස්ත්රී සියදිවි නසාගැනීම වාර්තා වන්නේ චීනයෙන් වන අතර ස්ත්රීන්ගේ සියදිවි නසාගැනීමේ ප්රතිශතය පුරුෂයන්ගේ ප්රතිශතය ඉක්මවා යන එකම රටද වේ.(අනුපාතය 1:0.9). නමුත් නැගෙනහිර මද්යධරනී රටවල ස්ත්රී පුරුෂ සියදිවි නසාගැනීමේ ප්රතිශතය වාර්තාවන්නේ දකුණු කොරියාවෙන් වන අතර එය 100000 කට 22කි. එමෙන්ම දකුණු හා නැගෙනහිර ආසියාවේ බටහිර පැසිපික් කලාපයේ ඉහල ප්රතිශතයක් පවතී..
වයස
බොහෝ රටවල මැදිවයසේ අයගේ සහ වැඩිහිටි අයගේ සියදිවි නසාගැනීමේ ප්රතිශතය වැඩිය. or elderly. වයස අවුරුදු 15-29 අතර සිටින ජනගහණය වැඩිවීම හේතුවෙන් නිරපේක්ෂ අගය එම වයස් ප්රාන්තරයේ වැඩිය. ඇ.එ.ජ. වයස අවුරුදු 80 ට වැඩි සුදු ජාතික පුද්ගලයන් හා තරුණයන්ගේ සියදිවි නසාගැනීමේ ප්උත්සාහයන් බහුලය. එය වැඩිහිටියන්ගේ දෙවැනි ප්රධානතම මරණීය සාධකය වන්නේ රිය අනතුරු පළමු ස්ථානයට පත් කරමින්ය.දියුණු රටවල තරුණ පුරුෂයන්ගේ මරණවලට 30%ක් වගකියනු ලබන්නේ සියදිවි නසාගැනීම වේ. නමුත් දියුණු වෙමින් පවතින රටවල තත්වය මෙසේ වුවද සමස්ථයක් ලෙස ගත්කල එම රටවල මරණවලින් වැඩි ප්රතිශතය ගන්නේ වෙනත් සාධකය. දකුණු ආසියානු රටවල ලෝකයේ වෙනත් ප්රදේශවලට සාපේක්ෂව තරුණියන්ගේ සියදිවි නසාගැනීමේ ප්රතිශතය වැඩිහිටි කාන්තාවන්ගේ ප්රතිශතයට වඩා වැඩිය.
ඉතිහාසය
අතීත ග්රීක ඇතන්ස් වැසියන් විසින් රජයේ අනුමැතියකින් තොරව සියදිවි නසාගන්නා පුද්ගලයන්ට අවසන් ගෞරව නොදැක්වූ අතර ඔහුන්ට උසස් භුමිදානයක් හිමිනොවේ. එසේ මැරුණු පුද්ගලයන් ළගපාත නගරයක මිහිදන් කරන අතර සිහිවටන ඵලක, සොහොන් වැනිදේ ඔහුන්ට නිර්මාණය නොකරන ලදී. In Ancient Greece and suicide was deemed to be an acceptable method to deal with military defeat.අතීතයේ ග්රීසිය හා රෝමය යුද්ධ පරාජ හමුවේ සියදිවි නසාගැනීම පිළිගත් දෙයක් විය. අතීත රෝමයේ මේ සදහා ඉඩ ලැබුනද පසුව ආර්ථික වියදම් නිසා මෙය අපරාධයක් බවට පත්කරන ලදී. 1670 දී 14වන ලුවිස් රජතුමා නිකුත් කරන ලද අපරාධ ආඥපනත මගින් සියදිවි නසාගැනීමට දඩුවම් වැඩිකරන ලදී. මෙහිදී මැරුණු පුද්ගලයන් සිරුර වීදිවලට ගෙනවිත් මුහුණ යටට සිටිනසේ පාරදිගේ ඇදගෙනයාම හා සිරුර එල්ලා කුණු,මඩ වැනි දේවලින් ගැසීම සිදුකරන ලදී. ඉතිහාසයේ ක්රිස්තියානි පල්ලිවල අයගෙන් සියදිවි නසාගැනීමට තැත්කළ අය ආගම් සභාවෙන් ඉවත්කරන ලද අතර ඔහුන්ගේ සිරුරු පාරිශුද්ධතත්වයට පත්කරන ලද සොහොන් බිම් වලට එළියෙන් මිහිදන් කරන ලදී. 19වන සියවසේදී එක්සත් රාජධානියේ සියදිවි නසාගැනීමට වෙර දැරීම හා මිනිස් ඝාතනයට තැත්කිරීම සමාන වරදවල් ලෙස සලකූ අතර එල්ලා මැරීම දඩුවම් ලෙස ලබාදෙන ලදී. පසුව 19 වැනි සියවසේදී යුරෝපීය නීතිය මෙය පාපයක් නිසා සිදුවන්නක් හෝ සිහිවිකල් බව නිසා සිදුවන්නක් ලෙස සලකා ලිහිල් කරන ලදී.
සමාජය හා සංස්කෘතිය
නීති පැමිණවීම
අතීතයේ එනම් 1800 ගණන් දක්වා බටහිර යුරෝපීය රටවල සියදිවි නසාගැනීම අපරාධයක් ලෙස සැලකුවද වර්තමානයේ අපරාධයක් ලෙස නොසලකයි.. it however was in most Western European countries from the Middle Ages until at least the 1800s. නමුත් ඉස්ලාමීය රටවල මෙය අපරාධයක් ලෙස සලකනු ලැබේ.
ඔස්ට්රේලියාවේ සියදිවි නසාගැනීම අපරාධයක් නොවේ. එනමුදු සියදිවි නසාගැනීමට උපදෙස් දීම, උල්පන්දම් දීම හා උදවු කිරීම අපරාධයකි. එමෙන්ම ඕනෑම පුද්ගලයෙකුට තවත් සියදිවි නසාගැනීම වලක්වා ගැනීමට එම නීතිය භාවිතා කල හැකිය. ඔස්ට්රේලියාවේ උතුරු ප්රදේශයේ 1996-1997 වසරවල සියදිවි නසාගැනීම් වලට සහයෝගය දෙන විශේෂඥයෝද සිට ඇත. The Northern Territory of Australia briefly had legal physician-assisted suicide from 1996 to 1997.
යුරෝපයේ කිසිදු රටක් සියදිවි නසාගැනීම හෝ සියදිවි නසාගැනීමට තැත් කිරීම වරදක් ලෙස සලකනු නොලැබේ. 1961 දී එංගලන්තය හා වේල්සයද 1193 දී අයර්ලන්තයේද සියදිවි නසාගැනීම පනත මගින් සියදිවි නසාගැනීම අපරාධයක් නොවන බවට පත්කර ඇත. 'පෙළඹීම' යන වචනය නීතිවිරෝධී ලෙස සලකන අතර එම නිසා බොහෝ එම වචනය භාවිතා නොකරයි.
ඉන්දියාවේ සියදිවි නසාගැනීම නීත්යනුකුල නොවන අතර මරණයෙන් පසුව ඔහුගේ පවුලේ අයට නීතිමය ගැටලුවලට මුහුණ පෑමට සිදුවේ. ජර්මනියේ සක්රිය අනායාස මරණය නීතිවිරෝධී වන අතර එවැනි අයෙකු අධි චෝදනාවලට ලක්විය හැකිය.හදිසි අවස්ථාවකදී උදවු ලබාදීමට අසමත් වීම නිසා ස්විට්සර්ලන්තයේ මෑතකදී සියදිවි නසාගැනීම්වලට සහය දැක්වීම නීතිගතකර ඇති අතර ඒ ඌන මානසික රෝගවලින් පෙළෙන අය සදහා පමණි. Lausanne හි ඉහළ උසාවි මගින් 2006 වර්ෂය පුද්ගලයෙක් දීර්ග කාලයක් පවතින මානසික රෝගයකින් මිදීම සදහා සියදිවි නසාගැනීමට අවසර ලබාදී ඇත..
ඇ.එ.ජ මෙය නීතිගතකර නොමැති වුවද සියදිවි නසාගැනීමට උත්සාහ කරන අයට දඩුවම් පැමිණවේ. වෛද්ය නිර්දේශවලට අනුව සියදිවි නසාගැනීම ඔරිජින් . හා වොෂින්ටන් ප්රාන්තවල නීත්යනුකුල වේ
ආගමික දැක්ම
කතෝලික බොහෝ නිකායවල සියදිවි නසාගැනීම පවකි. මාධ්ය කාලීන යුගයේ දාර්ශනිකයෙකු වූ ඔගස්ටින් සහ තෝමස් විසින් රචිත ග්රන්ථ මේ සදහා බලපෑමද එල්ල කර ඇත. නමුත් බ්යිසන්ටිව් කතෝලික ධර්මය හා code of justinian ට අනුව සියදිවි නසාගැනීම පවක් නොවේ. කතෝලික භාෂිතය තුළ මෙම වාදය පවතින්නේ දෙවියන්ට නියම වූ " Thou shalt not kill" සහ ජීවිතය යනු දෙවියන් වහන්සේ විසින් ලබාදෙන ලද උතුම් ත්යගෞඅක් වන බැවින් එය විනාශකර ගත නොයුතු බවත් යන මතයන්ය. එමෙන්ම ස්වභාවධර්මය සියදිවි නසාගැනීමට විරුද්ධ බව ඔහුන් විශ්වාස කරති. එය දෙවියන් වහන්සේගේ සැලැස්මට බාධාවක් බව විශ්වාස කරති. . එසේ වුවද මානසික රෝග සහ වේදනාවිදීමට ඇති බයනිසා යමෙකු සියදිවි නසාගැනීමේ අවදානම අඩුකරන බව විශ්වාස සොයාගෙන ඇත.මීට විරුද්ධව මත පළකරන්නන් ප්රකාශ කරන්නේ 6 වෙනි දේව නියමය වඩා නිරවද්ය ලෙස " Thou shalt not murder " ලෙස පරිවර්තනය වියයුතු බවයි. එනම් තමාට මෙය අදාළ නොවන අතර දෙවියන් වහන්සේ විසින් මිනිසුන්ට නිදහස් වරමක් ලබාදී ඇත. එනම් ලෙඩරෝග සුවකරන තරම් සියදිවි නසාගැනීම දේවනීතිය උල්ලංගණය නොකරන අතර එමනිසා දෙවියන් වහන්සේගේ අනුගාමිකයන් බයිබලයේ සදහන් සියදිවි නසාගැනීම් වලදී දරුණු දඩුවම් පැමිණවීම් වාර්තා වී නොමැත
යුදෙව් ආගම ජීවිතයේ අමිල බව අගය කරන අතර සියදිවි නසාගැනීම දෙවියන්ගේ පාරිශුද්ධත්වය පිළිනොගන්නා බවක් ලෙස සැලකේ. නමුත් අත්යන්ත අවස්ථාවලදී එනම් වෙනත් කිසිදු විකල්පයක් නොමැති අවස්ථාවලදී තමාගේ ජීවිතය නැතිකර ගැනීම හෝ ආගම පාවාදීම සිදුවේ. යුදෙව්වන් තනි තනිව හෝ සමුහ වශයෙන් දිවිනසා ගැනීම සිදුකරගෙන ඇති අතර ඔහුන් සදහා උග්ර සිහිකැදවීමක් යුදෙව් දේවමෙහෙයන් තුලදී " when the knife at the throat " ලෙස සිදු කරනු ලැබේ. එම මරණයට පත් වූ පිරිස පාපයෙන් මුදවාගැනීම මෙහි අරමුණ වේ. මෙම ක්රියාවන්ට යුදෙව් අධිකාරීන්ගේ මිශ්ර ප්රතිචාර පවතින අතර යම් පිරිසක් වීර ජීවිත පරිත්යාග වලට උදාහරණ ලෙස මෙය හදුන්වයි. අනෙක් පිරිස ප්රකාශ කරන්නේ වීරත්වය බලාපොරොත්තුවෙන් තම ජීවිතය නැතිකර ගැනීම වරදක් බවය.
ඉස්ලාම් ආගමේ සියදිවි නසාගැනීම තහනම්ය. හින්දු ආගමේ සියදිවි නසාගැනීම වෙනත් මනුෂ්ය ඝාතනයක් කරන තරම් පවකට සමාන වේ. හින්දු ධර්ම ග්රන්ථවල සදහන් වන්නේ සියදිවි නසාගන්නා පුද්ගලයා අධ්යාත්මික ලෝකයේ කොටසක් වන අතර එම පුද්ගලයා සාමාන්ය විදියට එනම් දිවිනසගැනීමෙන් තොරව මරණයට පත්වෙනතුරු ලෝකයේ සැරිසරමින් පවතින බවය. However, Hinduism accept a man's through the non-violent practice of fasting to death, termed .නමුත් හින්දු ආගමේ "ප්රයෝපවේස " නැමති අවිහින්සාවාදී ලෙස එනම් උපවාස කිරීම තුලින් තම ජීවිත නැතිකර ගැනීමට ඇති අයිතිය අනුමත කරනු ලැබේ. නමුත් මෙය ජීවිතයේ අරමුණක්,වගකීමක් නොමැති අයට තහනම්ය. යුදෙව් ආගමේදී මෙවැනිම දෙයක් "සන්ත්රා සතී " ලෙස පවතින අතර හින්දු ආගමේ වැන්දඹුවන් සදහා සති පුජා වැනි දේද පවතී.
දර්ශනය
සියදිවි නසාගැනීමේ දර්ශනය තුළ විවිධ ගැටළු පවතී.එනම් සියදිව් නසාගැනීම නියම වන කරුණු මොනවාදැයි සියදිවි නසාගැනීම හෝ නොගැනීම සහේතුක තෙරෙමක්ද යන වග සහ සියදිවි නසාගැනීමේ සදාචාරාත්මක අයිතිය යන ඒවාය සියදිවි නසාගැනීමේ සදාචාරාත්මක දැනුම වන්නේද නොවන්නේද යන විවාදයේදී එයට දැඩි විරුද්ධවදීන් පවසන්නේ එය සදාචාරාත්මක නොවන බව පවසන්නේ පක්ෂපාති සියදිවි නසාගැනීමේ සංකල්පය පරම අතිපූජ්ය නීතිය සැමට පවතින අතර එනමුදු සංඥානික හා යුක්ති සහගත ලෙස සංවේගයට තමාගේ ජීවිතය නැතිකර ගෙනීමේ තීරණය ගත හැකි බවයි.සියදිවි නසාගැනීමේ විරුද්දව කතෝලික දාර්ශනිකයන් වන්නේ Augusting of Hippo සහ Thomas Aqunas,Immanuel Kand සහ John Stuall Mill.Mills අවධානය යොමු කරන්නේ නිදහසෙ සහ ස්වාධීනත්වයේ වැදගත්කම කෙරෙහි වන අතර ඔහු පුද්ගල අනාගතයේ ස්වාධීනත්වයේ තීරණ ගැනීම ප්රතික්ෂේප කරති and, arguably, – Mill's focus on the importance of and meant that he rejected choices which would prevent a person from making future autonomous decisions. සියදිවි නසාගැනීම පිලිබදව අනෙක් අදහසනම් එය නීත්යනුකුල පුද්ගල තේරීමක් බවයි.සුව කල නොහෙකි රෝග අවස්ථාවලදී මානසික රෝග,වර්ධනය නොවන වැඩිහිටියන් වෙනි තත්වයන් හිදී තමන් තීරණය පිළිබද විදවීම බලකිරීම නොකළ යුතු බව අදහසයි.ඔවුන් පවසන්නේ පුද්ගල ස්වාධීනනත්ව එම තීරණ ගැනීමේ අයිතිය පවතිය යුතු බවයි.ඔවුන් සියදිවි නසාගැනීමේ සදාචාරාත්මක නොවන විශ්වාසය බැහැර කරන අතර එය එම පුද්ගල වේදනාවේ අවසාන නවාතැන්පොල විය යුතුය යන මතයෙ ඔවුන් සිටිති.. පුද්ගල වේදනාවෙන් පෙළේද නැද්ද යන්න ස්වාධීන තීරණය බල නොපායි,මෙම පක්ෂපාති වන්නේ ස්කොට්ලන්තය අනුභූතවාදී වන David Hume සහ ඇමෙරිකා ජෛයවීය ආචාර්ය වන Jacob Appel ය. and American bioethicist .
සියදිවි නසාගැනීමේ පක්ෂපාතීත්වය
බොහෝ සංස්කෘතීන් තුල හා උපසංස්කෘතීන් තුල සියදිවි නසාගැනීමේ පක්ෂපාතීත්වය ගොඩනැගී ඇත. දෙවන ලෝක යුධ සමයේ ජපාන හමුදා කමිස්කේ ප්රහාර සදහා උනන්දු කරවූ අතර මුළු ජපාන ප්රජාවම ඒ නිසා හැදින්වුයේ සියදිවි නසාගැනීම ඉවසන්නන් ලෙසය. (see ).
10%-20% අතර අන්තර්ජාලයේ සියදිවි නසාගැනීම සෙවීම තුල අන්තර්ජාලයේ සියදිවි නසාගැනීමේ උත්ප්රේරකයක් ලෙස ක්රියා කරයි. වෙබ්සයිට තමන්ගේ සීමාව ඉක්මවා කටයුතු කරයි යන මතයේද පවතී.සමහර මිනිසුන් තමන්ගේ මිතුරන් හා එක්ව හෝ chat rooms හා message boards වලදී හමුවූ මිනිසුන් එක්ව දිවිනසාගැනීමේ ගිවිසුම් හෝ කතිකාවන් ගොඩ නගයි.එනමුදු අන්තර්ජාල තුල හුදෙකලා වූ මිනිසුන්ට සමාජ කොට්ඨාශගොඩනැගීම තුලින් සියදිවි නසාගැනීම වැලැක්වීමට දායක වේ. The Internet however may also help prevent suicide by providing a social group for those who are isolated.
භූගෝලීය ස්ථාන
ඒවා අතර සැන්ෆ්රැන්සිස්කොහි Golden Gate Bridge, ජපානයේ Aokgaha වනාන්තරය, එංගලන්තයේ Beachy Head සහ ටොරොන්ටෝහි Bloor Street Viaduct ප්රමුඛ වේ.
සමහර භූගෝලීය ස්ථාන සියදිවි නසාගැනීම ඉහල මට්ටමින් පවතින ස්ථාන බවට පත්ව ඇත. 2010 වනවිට 1937 දී තැනු Golden Gate පාලමෙන් මිනිසුන් 1300ක් පමණ සියදිවි නසාගෙන ඇති අතර බාධක ගොඩනගා ඇත්තේ වලක්වා ගැනීමටය. මෙයට අමතරව ටොරොන්ටෝහි ලුමිනස් වේල්ල, සහ පැරීසියේ අයිෆල් කුලුනේ බාධක සහ නිවුයෝක්හි empire state ගොඩනැගිල්ල වේ.. එය ඵලදායී වී ඇත.
අනෙකුත් විශේෂ
සියදිවි නසාගැනීම ස්වකැමැත්තෙන් සිදුවන දෙයක් වන අතර එය මිනිසුන් නොවන සතුන් තුලද දැකියහැකි වේ. salmonella ජීවීන් බැක්ටීරියා සමග තරග කිරීමට ප්රතිශක්තීකරණ පද්ධතියේ ප්රතිචාරයක් ලෙස සියදිවි නසාගැනීමේ හැසිරීම් දක්වයි. එමෙන්ම Forelius posilly නැමති බ්රසීලියානු කුබීන් තුල සියදිවි නසාගැනීම ඇති බව සොයාගෙන ඇත.
Pea aphids රැජිණකට මකුණන් විසින් තර්ජන ඇති වූ විට පුපුරවාගෙන සියදිවි නසගනියි. සාමාන්යයෙන් termites විශේෂ සදහා පුපුරවාගැනීමේ හමුදාවක් ඇත්තේ ඔහුන් සතුරන්ගෙන් ආවරණය කරමින්ය. Some species of have soldiers that explode, covering their enemies with sticky goo.
එසේම බල්ලා, අශ්වයා, ඩොල්පින් සියදිවි නසාගන්නා බව සොයාගෙන ඇත. එනමුදු ප්රමාණාත්මක සාක්ෂි නොපවතී. සතුන් තුල පවතින සියදිවි නසාගැනීම් පිළිබද විද්යාත්මක අධ්යනයක් කර නොමැත. There has been little scientific study of animal suicide.
සැලකියයුතු අවස්ථා
සමුල දිවිනසගැනීමක් 1978 දී "" ,හි වාර්තා වූ අතර එයින් මිනිසුන් 918ක් ඇමෙරිකාවේ මියගොස් ඇත. නැමැත්තා විසින් මෙය මෙහෙයවා ඇත්තේ මිදී රසැති සයනයිඩ් පානය කිරීමෙනි. 10000 කට වැඩි ජපන් වැසියන් පිරිසක් 1944 හිදී "Suicide Cliff" සහ "Banzai Cliff" වලින් පන මියගොස් ඇත.
1981 දී හංගේරියා උද්ඝෝෂණවලදී මිනිසුන් 10ක් මරණයට පත්ව ඇත. එය මෙහෙයවා ඇත්තේ විසිනි. මරණයට හේතුව ලෙස දක්වා ඇත්තේ බලෙන් කරවනලද ආහාර නොගැනීමේ උපවාස බවයි. දෙවන ලෝක යුද්ධ සමයේදී හිට්ලර් මගින් තර්ජන එල්ලවී ඇති අතර එල්ලී මැරී සියදිවි නසා නොගතහොත් ඔහුගේ පවුලෙන් පලිගන්නා බවයි. during World War II was found to have foreknowledge of the on Hitler's life and was threatened with , execution, and reprisals on his family unless he took his own life.
සටහන්
- Hawton K, van Heeringen K (2009). "Suicide". Lancet. 373 (9672): 1372–81. doi:10.1016/S0140-6736(09)60372-X. PMID 19376453.
{{}}
: Unknown parameter|month=
ignored () - Värnik, P (2012 Mar). "Suicide in the world". International journal of environmental research and public health. 9 (3): 760–71. doi:10.3390/ijerph9030760. PMC 3367275. PMID 22690161.
{{}}
: Check date values in:|date=
() - Meier, Marshall B. Clinard, Robert F. (2008). Sociology of deviant behavior (14th ed. ed.). Belmont, CA: Wadsworth Cengage Learning. p. 169. ISBN .
{{}}
:|edition=
has extra text ()CS1 maint: multiple names: authors list () - Bertolote JM, Fleischmann A (2002). "Suicide and psychiatric diagnosis: a worldwide perspective". World Psychiatry. 1 (3): 181–5. PMC 1489848. PMID 16946849.
{{}}
: Unknown parameter|month=
ignored () - "Indian woman commits sati suicide". Bbc.co.uk. 2002-08-07. සම්ප්රවේශය 2010-08-26.
- Aggarwal, N (2009). "Rethinking suicide bombing". Crisis. 30 (2): 94–7. doi:10.1027/0227-5910.30.2.94. PMID 19525169.
- Stedman's medical dictionary (28th ed. ed.). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. 2006. ISBN .
{{}}
:|edition=
has extra text () - Krug, Etienne (2002). World Report on Violence and Health (Vol. 1). Genève: World Health Organization. p. 185. ISBN .
- Gullota, edited by Thomas P. (2002). The encyclopedia of primary prevention and health promotion. New York: Kluwer Academic/Plenum. p. 1112. ISBN .
{{}}
:|first=
has generic name (); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Karch, DL (2011 Aug 26). "Surveillance for violent deaths—National Violent Death Reporting System, 16 states, 2008". Morbidity and mortality weekly report. Surveillance summaries (Washington, D.C. : 2002). 60 (10): 1–49. PMID 21866088.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Hawton, K (2012 Jun 23). "Self-harm and suicide in adolescents". Lancet. 379 (9834): 2373–82. doi:10.1016/S0140-6736(12)60322-5. PMID 22726518.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Vijayakumar, L (2011 May). "Substance use and suicide". Current opinion in psychiatry. 24 (3): 197–202. doi:10.1097/YCO.0b013e3283459242. PMID 21430536.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Chang, B (2011 Sep). "The depressed patient and suicidal patient in the emergency department: evidence-based management and treatment strategies". Emergency medicine practice. 13 (9): 1–23, quiz 23–4. PMID 22164363.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Simpson, G (2007 Dec). "Suicidality in people surviving a traumatic brain injury: prevalence, risk factors and implications for clinical management". Brain injury : [BI]. 21 (13–14): 1335–51. doi:10.1080/02699050701785542. PMID 18066936.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Miller, M (2012 Apr). "Suicide mortality in the United States: the importance of attending to method in understanding population-level disparities in the burden of suicide". Annual review of public health. 33: 393–408. doi:10.1146/annurev-publhealth-031811-124636. PMID 22224886.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Qin P, Agerbo E, Mortensen PB (2003). "Suicide risk in relation to socioeconomic, demographic, psychiatric, and familial factors: a national register-based study of all suicides in Denmark, 1981–1997". Am J Psychiatry. 160 (4): 765–72. doi:10.1176/appi.ajp.160.4.765. PMID 12668367.
{{}}
: Unknown parameter|month=
ignored ()CS1 maint: multiple names: authors list () - Gilliland, Richard K. James, Burl E. Crisis intervention strategies (7th ed. ed.). Belmont, CA: Brooks/Cole. p. 215. ISBN .
{{}}
:|edition=
has extra text ()CS1 maint: multiple names: authors list () - Brent, DA (2008 Jun). "Familial transmission of suicidal behavior". The Psychiatric clinics of North America. 31 (2): 157–77. doi:10.1016/j.psc.2008.02.001. PMC 2440417. PMID 18439442.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Rozanov, V (2012 Jul). "Suicide among war veterans". International journal of environmental research and public health. 9 (7): 2504–19. doi:10.3390/ijerph9072504. PMC 3407917. PMID 22851956.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - University of Manchester Centre for Mental Health and Risk. "The National Confidential Inquiry into Suicide and Homicide by People with Mental Illness" (PDF). සම්ප්රවේශය 25 July 2012.
- Chehil, Stan Kutcher, Sonia (2012). Suicide Risk Management A Manual for Health Professionals (2nd ed. ed.). Chicester: John Wiley & Sons. pp. 30–33. ISBN .
{{}}
:|edition=
has extra text ()CS1 maint: multiple names: authors list () - Bertolote, JM (2004). "Psychiatric diagnoses and suicide: revisiting the evidence". Crisis. 25 (4): 147–55. PMID 15580849.
{{}}
: Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Tintinalli, Judith E. (2010). Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide (Emergency Medicine (Tintinalli)). New York: McGraw-Hill Companies. pp. 1940–1946. ISBN .
- Whitlock J, Knox KL (2007). "The relationship between self-injurious behavior and suicide in a young adult population". Arch Pediatr Adolesc Med. 161 (7): 634–40. doi:10.1001/archpedi.161.7.634. PMID 17606825.
{{}}
: Unknown parameter|month=
ignored () - Pirkis, J (1998 Dec). "Suicide and recency of health care contacts. A systematic review". The British journal of psychiatry : the journal of mental science. 173: 462–74. PMID 9926074.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Luoma, JB (2002 Jun). "Contact with mental health and primary care providers before suicide: a review of the evidence". The American Journal of Psychiatry. 159 (6): 909–16. PMID 12042175.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Perrotto, Jerome D. Levin, Joseph Culkin, Richard S. (2001). Introduction to chemical dependency counseling. Northvale, N.J.: Jason Aronson. pp. 150–152. ISBN .
{{}}
: CS1 maint: multiple names: authors list () - Fadem, Barbara (2004). Behavioral science in medicine. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. p. 217. ISBN .
- Youssef NA, Rich CL (2008). "Does acute treatment with sedatives/hypnotics for anxiety in depressed patients affect suicide risk? A literature review". Ann Clin Psychiatry. 20 (3): 157–69. doi:10.1080/10401230802177698. PMID 18633742.
- Sher, L (2006 Jan). "Alcohol consumption and suicide". QJM : monthly journal of the Association of Physicians. 99 (1): 57–61. doi:10.1093/qjmed/hci146. PMID 16287907.
{{}}
: Check date values in:|date=
() - Darke S, Ross J (2002). "Suicide among heroin users: rates, risk factors and methods". Addiction. 97 (11): 1383–94. doi:10.1046/j.1360-0443.2002.00214.x. PMID 12410779.
{{}}
: Unknown parameter|month=
ignored () - Darke, S (2008 May). "Major physical and psychological harms of methamphetamine use". Drug and alcohol review. 27 (3): 253–62. doi:10.1080/09595230801923702. PMID 18368606.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Jr, Frank J. Ayd, (2000). Lexicon of psychiatry, neurology, and the neurosciences (2nd ed. ed.). Philadelphia [u.a.]: Lippincott Williams & Wilkins. p. 256. ISBN .
{{}}
:|edition=
has extra text ()CS1 maint: extra punctuation () CS1 maint: multiple names: authors list () - Hughes, JR (2008 Dec 1). "Smoking and suicide: a brief overview". Drug and alcohol dependence. 98 (3): 169–78. doi:10.1016/j.drugalcdep.2008.06.003. PMID 18676099.
{{}}
: Check date values in:|date=
() - Pallanti, Stefano; Rossi, Nicolò Baldini; Hollander, Eric (2006). "11. Pathological Gambling". In Hollander, Eric; Stein, Dan J. (eds.). Clinical manual of impulse-control disorders. American Psychiatric Pub. p. 253. ISBN .
- Oliveira, MP (2008 Jun). "[Pathological gambling and its consequences for public health]". Revista de saude publica. 42 (3): 542–9. PMID 18461253.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Hansen, M (2008 Jan 17). "[Gambling and suicidal behaviour]". Tidsskrift for den Norske laegeforening : tidsskrift for praktisk medicin, ny raekke. 128 (2): 174–6. PMID 18202728.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Manthorpe, J (2010 Dec). "Suicide in later life: public health and practitioner perspectives". International journal of geriatric psychiatry. 25 (12): 1230–8. doi:10.1002/gps.2473. PMID 20104515.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Simpson GK, Tate RL (2007). "Preventing suicide after traumatic brain injury: implications for general practice". Med. J. Aust. 187 (4): 229–32. PMID 17708726.
{{}}
: Unknown parameter|month=
ignored () - Anguiano, L (2012 Jul–Aug). "A literature review of suicide in cancer patients". Cancer nursing. 35 (4): E14-26. doi:10.1097/NCC.0b013e31822fc76c. PMID 21946906.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Yip, edited by Paul S.F. (2008). Suicide in Asia : causes and prevention. Hong Kong: Hong Kong University Press. p. 11. ISBN .
{{}}
:|first=
has generic name (); More than one of|pages=
and|page=
specified () - Ribeiro, JD (2012 Feb). "Sleep problems outperform depression and hopelessness as cross-sectional and longitudinal predictors of suicidal ideation and behavior in young adults in the military". Journal of Affective Disorders. 136 (3): 743–50. doi:10.1016/j.jad.2011.09.049. PMID 22032872.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Bernert, RA (2005 Sep). "Suicidality and sleep disturbances". Sleep. 28 (9): 1135–41. PMID 16268383.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Joiner TE, Jr (2005). "The psychology and neurobiology of suicidal behavior". Annual review of psychology. 56: 287–314. doi:10.1146/annurev.psych.56.091103.070320. PMID 15709937.
{{}}
: Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Van Orden, K (2011 Jun). "Suicides in late life". Current psychiatry reports. 13 (3): 234–41. doi:10.1007/s11920-011-0193-3. PMC 3085020. PMID 21369952.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Koenig, HG (2009 May). "Research on religion, spirituality, and mental health: a review". Canadian journal of psychiatry. Revue canadienne de psychiatrie. 54 (5): 283–91. PMID 19497160.
{{}}
: Check date values in:|date=
() - Lester, D (2006). "Suicide and islam". Archives of suicide research : official journal of the International Academy for Suicide Research. 10 (1): 77–97. doi:10.1080/13811110500318489. PMID 16287698.
- Cox, William T. L.; Abramson, Lyn Y.; Devine, Patricia G.; Hollon, Steven D. (2012). "Stereotypes, Prejudice, and Depression: The Integrated Perspective". . 7 (5): 427–449. doi:10.1177/1745691612455204.
- Wegman, HL (2009 Oct). "A meta-analytic review of the effects of childhood abuse on medical outcomes in adulthood". Psychosomatic Medicine. 71 (8): 805–12. doi:10.1097/PSY.0b013e3181bb2b46. PMID 19779142.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Oswald, SH (2010 Jun). "History of maltreatment and mental health problems in foster children: a review of the literature". Journal of pediatric psychology. 35 (5): 462–72. doi:10.1093/jpepsy/jsp114. PMID 20007747.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Confer, Jaime C. (1 January 2010). "Evolutionary psychology: Controversies, questions, prospects, and limitations". American Psychologist. 65 (2): 110–126. doi:10.1037/a0018413. PMID 20141266.
{{}}
: Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Stark, CR (2011). "A conceptual model of suicide in rural areas". Rural and remote health. 11 (2): 1622. PMID 21702640.
{{}}
: Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Daly, Mary (Sept 2012). (PDF). Federal Reserve Bank of San Francisco Working Paper Series. 2012-10-19 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්රවේශය 2013-03-23.
{{}}
: Check date values in:|date=
() - Lerner, George (Jan 5,2010). . CNN World. 2013-01-16 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්රවේශය 13 February 2013.
{{}}
: Check date values in:|date=
() - Law, S (2008 Feb). "Suicide in China: unique demographic patterns and relationship to depressive disorder". Current psychiatry reports. 10 (1): 80–6. PMID 18269899.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Bohanna, I (2012). "Media guidelines for the responsible reporting of suicide: a review of effectiveness". Crisis. 33 (4): 190–8. doi:10.1027/0227-5910/a000137. PMID 22713977.
{{}}
: Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Yip, PS (2012 Jun 23). "Means restriction for suicide prevention". Lancet. 379 (9834): 2393–9. doi:10.1016/S0140-6736(12)60521-2. PMID 22726520.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Sisask, M (2012 Jan). "Media roles in suicide prevention: a systematic review". International journal of environmental research and public health. 9 (1): 123–38. doi:10.3390/ijerph9010123. PMC 3315075. PMID 22470283.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Stack S (2005). "Suicide in the media: a quantitative review of studies based on non-fictional stories". Suicide Life Threat Behav. 35 (2): 121–33. doi:10.1521/suli.35.2.121.62877. PMID 15843330.
{{}}
: Unknown parameter|month=
ignored () - Pirkis J (July 2009). 72X "Suicide and the media". Psychiatry. 8 (7): 269–271. doi:10.1016/j.mppsy.2009.04.009.
{{}}
: Check|url=
value () - Loue, Sana (2008). Encyclopedia of aging and public health : with 19 tables. New York, NY: Springer. p. 696. ISBN .
- Moody, Harry R. (2010). Aging : concepts and controversies (6th ed. ed.). Los Angeles: Pine Forge Press. p. 158. ISBN .
{{}}
:|edition=
has extra text () - Hales, edited by Robert I. Simon, Robert E. The American Psychiatric Publishing textbook of suicide assessment and management (2nd ed. ed.). Washington, DC: American Psychiatric Pub. p. 714. ISBN .
{{}}
:|edition=
has extra text ();|first=
has generic name ()CS1 maint: multiple names: authors list () - editor, Tarek Sobh, (2010). Innovations and advances in computer sciences and engineering (Online-Ausg. ed.). Dordrecht: Springer Verlag. p. 503. ISBN .
{{}}
:|last=
has generic name ()CS1 maint: extra punctuation () CS1 maint: multiple names: authors list () - Eliason, S (2009). "Murder-suicide: a review of the recent literature". The journal of the American Academy of Psychiatry and the Law. 37 (3): 371–6. PMID 19767502.
- Smith, William Kornblum in collaboration with Carolyn D. Sociology in a changing world (9e [9th ed]. ed.). Belmont, CA: Wadsworth Cengage Learning. p. 27. ISBN .
- Campbell, Robert Jean (2004). Campbell's psychiatric dictionary (8th ed. ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 636. ISBN .
{{}}
:|edition=
has extra text () - Veatch, ed. by Robert M. (1997). Medical ethics (2. ed. ed.). Sudbury, Mass. [u.a.]: Jones and Bartlett. p. 292. ISBN .
{{}}
:|edition=
has extra text ();|first=
has generic name () - Gutman, Yisrael (1998). Anatomy of the Auschwitz death camp (1st pbk. ed. ed.). Bloomington: Publ. in association with the United States Holocaust Memorial Museum, Washington, D.C. by Indiana University Press. p. 400. ISBN .
{{}}
:|edition=
has extra text (); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) ()CS1 maint: extra punctuation () - Ajdacic-Gross V; Weiss MG; Ring M; et al. (2008). "Methods of suicide: international suicide patterns derived from the WHO mortality database". Bull. World Health Organ. 86 (9): 726–32. doi:10.2471/BLT.07.043489. PMC 2649482. PMID 18797649.
{{}}
: Unknown parameter|author-separator=
ignored (); Unknown parameter|month=
ignored () - Ajdacic-Gross, Vladeta, et al. "Methods of suicide: international suicide patterns derived from the WHO mortality database"PDF (267 KB). 86 (9): 726–732. September 2008. Accessed 2 August 2011. 2 August 2011. See html version. The data can be seen here [1]
- O'Connor, Rory C.; Platt, Stephen; Gordon, Jacki, eds. (1 June 2011). International Handbook of Suicide Prevention: Research, Policy and Practice. John Wiley and Sons. p. 34. ISBN .
- Gunnell D, Eddleston M, Phillips MR, Konradsen F (2007). "The global distribution of fatal pesticide self-poisoning: systematic review". BMC Public Health. 7: 357. doi:10.1186/1471-2458-7-357. PMC 2262093. PMID 18154668.
{{}}
: CS1 maint: multiple names: authors list () - Geddes, John. Psychiatry (4th ed. ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 62. ISBN .
{{}}
:|edition=
has extra text (); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - "U.S. Suicide Statistics (2005)". සම්ප්රවේශය 2008-03-24.
- Eshun, edited by Sussie (2009). Culture and mental health sociocultural influences, theory, and practice. Chichester, U.K.: Wiley-Blackwell. p. 301. ISBN .
{{}}
:|first=
has generic name (); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Krug, Etienne (2002). World Report on Violence and Health, Volume 1. Genève: World Health Organization. p. 196. ISBN .
{{}}
: More than one of|pages=
and|page=
specified () - (editor), Diego de Leo (2001). Suicide and euthanasia in older adults : a transcultural journey. Toronto: Hogrefe & Huber. p. 121. ISBN .
{{}}
:|last=
has generic name () - Pjevac, M (2012 Oct). "Neurobiology of suicidal behaviour". Psychiatria Danubina. 24 Suppl 3: S336-41. PMID 23114813.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Sher, L (2011). "The role of brain-derived neurotrophic factor in the pathophysiology of adolescent suicidal behavior". International journal of adolescent medicine and health. 23 (3): 181–5. PMID 22191181.
- Sher, L (2011 May). "Brain-derived neurotrophic factor and suicidal behavior". QJM : monthly journal of the Association of Physicians. 104 (5): 455–8. doi:10.1093/qjmed/hcq207. PMID 21051476.
{{}}
: Check date values in:|date=
() - Dwivedi, Yogesh (2012). The neurobiological basis of suicide. Boca Raton, FL: Taylor & Francis/CRC Press. p. 166. ISBN .
- Stein, edited by George (2007). Seminars in general adult psychiatry (2. ed. ed.). London: Gaskell. p. 145. ISBN .
{{}}
:|edition=
has extra text ();|first=
has generic name (); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Autry, AE (2009 Nov 1). "Epigenetics in suicide and depression". Biological Psychiatry. 66 (9): 812–3. doi:10.1016/j.biopsych.2009.08.033. PMC 2770810. PMID 19833253.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - "Suicide prevention". WHO Sites: Mental Health. World Health Organization. Aug 31,2012. සම්ප්රවේශය 2013-01-13.
{{}}
: Check date values in:|date=
() - Sakinofsky, I (2007 Jun). "The current evidence base for the clinical care of suicidal patients: strengths and weaknesses". Canadian Journal of Psychiatry. 52 (6 Suppl 1): 7S–20S. PMID 17824349.
{{}}
: Check date values in:|date=
() - "Suicide". The United States Surgeon General. සම්ප්රවේශය 4 September 2011.
- Robinson, J (2011 Jan). "Preventing suicide in young people: systematic review". The Australian and New Zealand journal of psychiatry. 45 (1): 3–26. doi:10.3109/00048674.2010.511147. PMID 21174502.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Fässberg, MM (2012 Mar). "A systematic review of social factors and suicidal behavior in older adulthood". International journal of environmental research and public health. 9 (3): 722–45. doi:10.3390/ijerph9030722. PMC 3367273. PMID 22690159.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Williams, SB (2009 Apr). "Screening for child and adolescent depression in primary care settings: a systematic evidence review for the US Preventive Services Task Force". Pediatrics. 123 (4): e716-35. doi:10.1542/peds.2008-2415. PMID 19336361.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Horowitz, LM (2009 Oct). "Suicide screening in schools, primary care and emergency departments". Current Opinion in Pediatrics. 21 (5): 620–7. doi:10.1097/MOP.0b013e3283307a89. PMC 2879582. PMID 19617829.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Paris, J (June 2004). "Is hospitalization useful for suicidal patients with borderline personality disorder?". Journal of personality disorders. 18 (3): 240–7. doi:10.1521/pedi.18.3.240.35443. PMID 15237044.
- Goodman, M (2012 Feb). "Suicidal risk and management in borderline personality disorder". Current psychiatry reports. 14 (1): 79–85. doi:10.1007/s11920-011-0249-4. PMID 22113831.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Canadian Agency for Drugs and Technologies in Health, (CADTH) (2010). "Dialectical behaviour therapy in adolescents for suicide prevention: systematic review of clinical-effectiveness". CADTH technology overviews. 1 (1): e0104. PMC 3411135. PMID 22977392.
- Stoffers, JM (2012 Aug 15). "Psychological therapies for people with borderline personality disorder". Cochrane database of systematic reviews (Online). 8: CD005652. doi:10.1002/14651858.CD005652.pub2. PMID 22895952.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Hetrick, SE (2012 Nov 14). "Newer generation antidepressants for depressive disorders in children and adolescents". Cochrane database of systematic reviews (Online). 11: CD004851. PMID 23152227.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Baldessarini, RJ (2003). "Lithium treatment and suicide risk in major affective disorders: update and new findings". The Journal of clinical psychiatry. 64 Suppl 5: 44–52. PMID 12720484.
{{}}
: Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Cipriani, A (2005 Oct). "Lithium in the prevention of suicidal behavior and all-cause mortality in patients with mood disorders: a systematic review of randomized trials". The American Journal of Psychiatry. 162 (10): 1805–19. doi:10.1176/appi.ajp.162.10.1805. PMID 16199826.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - "WHO Disease and injury country estimates". World Health Organization. 2009.
- "Deaths estimates for 2008 by cause for WHO Member States". World Health Organization. සම්ප්රවේශය 10 February 2013.
- Haney, EM (2012 Mar). "Suicide Risk Factors and Risk Assessment Tools: A Systematic Review". PMID 22574340.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Cite journal requires|journal=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Weiyuan, C (2009 Dec). "Women and suicide in rural China". Bulletin of the World Health Organization. 87 (12): 888–9. doi:10.2471/BLT.09.011209. PMC 2789367. PMID 20454475.
{{}}
: Check date values in:|date=
() - Sue, David Sue, Derald Wing Sue, Diane Sue, Stanley. Understanding abnormal behavior (Tenth ed., [student ed.] ed.). Belmont, CA: Wadsworth/Cengage Learning. p. 255. ISBN .
{{}}
: CS1 maint: multiple names: authors list () - Pitman, A (2012 Jun 23). "Suicide in young men". Lancet. 379 (9834): 2383–92. doi:10.1016/S0140-6736(12)60731-4. PMID 22726519.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Szasz, Thomas (1999). Fatal freedom : the ethics and politics of suicide. Westport, Conn.: Praeger. p. 11. ISBN .
- Maris, Ronald (2000). Comprehensive textbook of suicidology. New York [u.a.]: Guilford Press. pp. 97–103. ISBN .
- Dickinson, Michael R. Leming, George E. Understanding dying, death, and bereavement (7th ed. ed.). Belmont, CA: Wadsworth Cengage Learning. p. 290. ISBN .
{{}}
:|edition=
has extra text ()CS1 maint: multiple names: authors list () - Durkheim's Suicide : a century of research and debate (1. publ. ed.). London [u.a.]: Routledge. 2000. p. 69. ISBN .
{{}}
:|first=
has generic name ();|first=
missing|last=
() - Maris, Ronald (2000). Comprehensive textbook of suicidology. New York [u.a.]: Guilford Press. p. 540. ISBN .
- McLaughlin, Columba (2007). Suicide-related behaviour understanding, caring and therapeutic responses. Chichester, England: John Wiley & Sons. p. 24. ISBN .
- White, Tony (2010). Working with suicidal individuals : a guide to providing understanding, assessment and support. London: Jessica Kingsley Publishers. p. 12. ISBN .
- Paperno, Irina (1997). Suicide as a cultural institution in Dostoevsky's Russia. Ithaca: Cornell university press. p. 60. ISBN .
- al.], David Lanham ... [et (2006). Criminal laws in Australia. Annandale, N.S.W.: The Federation Press. p. 229. ISBN .
- Duffy, Michael Costa, Mark (1991). Labor, prosperity and the nineties : beyond the bonsai economy (2nd ed. ed.). Sydney: Federation Press. p. 315. ISBN .
{{}}
:|edition=
has extra text ()CS1 maint: multiple names: authors list () - Quill, Constance E. Putnam ; foreword by Timothy E. (2002). Hospice or hemlock? : searching for heroic compassion. Westport, Conn.: Praeger. p. 143. ISBN .
{{}}
: CS1 maint: multiple names: authors list () - Holt, Gerry."When suicide was illegal". BBC News. 3 August 2011. Accessed 11 August 2011.
- "Guardian & Observer style guide". Guardian website. The Guardian. සම්ප්රවේශය 29 November 2011.
- Srivastava, editors, Nitish Dogra, Sangeet. Climate change and disease dynamics in India. New Delhi: The Energy and Resources Institute. p. 256. ISBN .
{{}}
:|first=
has generic name ()CS1 maint: multiple names: authors list () - "German politician Roger Kusch helped elderly woman to die" Times Online July 2, 2008
- Appel, JM (2007). "A Suicide Right for the Mentally Ill? A Swiss Case Opens a New Debate". Hastings Center Report. 37 (3): 21–23. doi:10.1353/hcr.2007.0035. PMID 17649899.
{{}}
: Unknown parameter|month=
ignored () - "Chapter 127.800–995 The Oregon Death with Dignity Act". .
- "Chapter 70.245 RCW, The Washington death with dignity act". .
- Dr. Ronald Roth, D.Acu. "Suicide & Euthanasia – a Biblical Perspective". Acu-cell.com. සම්ප්රවේශය 2009-05-06.
- "Norman N. Holland, Literary Suicides: A Question of Style". Clas.ufl.edu. සම්ප්රවේශය 2009-05-06.
- "Catechism of the Catholic Church – PART 3 SECTION 2 CHAPTER 2 ARTICLE 5". Scborromeo.org. 1941-06-01. සම්ප්රවේශය 2009-05-06.
- "Catechism of the Catholic Church – PART 3 SECTION 2 CHAPTER 2 ARTICLE 5". Scborromeo.org. 1941-06-01. සම්ප්රවේශය 2009-05-06.
- "The Bible and Suicide". Religioustolerance.org. සම්ප්රවේශය 2009-05-06.
- "Euthanasia and Judaism: Jewish Views of Euthanasia and Suicide". ReligionFacts.com. සම්ප්රවේශය 2008-09-16.
- Hindu Website. Hinduism and suicide
- "Hinduism – Euthanasia and Suicide". BBC. 2009-08-25.
- "Suicide (Stanford Encyclopedia of Philosophy)". Plato.stanford.edu. සම්ප්රවේශය 2009-05-06.
- Kant, Immanuel. (1785) Kant: The Metaphysics of Morals, M. Gregor (trans.), Cambridge: Cambridge University Press, 1996. . p177.
- Safranek John P (1998). "Autonomy and Assisted Suicide: The Execution of Freedom". The Hastings Center Report. 28 (4): 33.
- Raymond Whiting: A natural right to die: twenty-three centuries of debate, pp. 13–17; Praeger (2001)
- , Death on Demand: The assisted-suicide movement sheds its fig leaf, The Weekly Standard, June 5, 2007
- "The Suicide". .
- Ozawa-de Silva, C (2008 Dec). "Too lonely to die alone: internet suicide pacts and existential suffering in Japan". Culture, medicine and psychiatry. 32 (4): 516–1. doi:10.1007/s11013-008-9108-0. PMID 18800195.
{{}}
: Check date values in:|date=
() - Durkee, T (2011 Oct). "Internet pathways in suicidality: a review of the evidence". International journal of environmental research and public health. 8 (10): 3938–52. doi:10.3390/ijerph8103938. PMC 3210590. PMID 22073021.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Robinson, edited by David Picard, Mike. Emotion in motion : tourism, affect and transformation. Farnham, Surrey: Ashgate. p. 176. ISBN .
{{}}
:|first=
has generic name ()CS1 maint: multiple names: authors list () - Robinson, ed. by Peter (2010). Research themes for tourism. Oxfordshire [etc.]: CABI. p. 172. ISBN .
{{}}
:|first=
has generic name (); Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Dennis, Richard (2008). Cities in modernity : representations and productions of metropolitan space, 1840 – 1930 (Repr. ed.). Cambridge [u.a.]: Cambridge Univ. Press. p. 20. ISBN .
- McDougall, Tim (2010). Helping children and young people who self-harm : an introduction to self-harming and suicidal behaviours for health professionals. Abingdon, Oxon: Routledge. p. 23. ISBN .
{{}}
: Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Bateson, John (2008). Building hope : leadership in the nonprofit world. Westport, Conn.: Praeger. p. 180. ISBN .
- Miller, David (2011). Child and Adolescent Suicidal Behavior: School-Based Prevention, Assessment, and Intervention. p. 46. ISBN .
- Chang, Kenneth (August 25, 2008). "In Salmonella Attack, Taking One for the Team". New York Times.
{{}}
: Cite journal requires|journal=
() - Tofilski,Adam; Couvillon, MJ;Evison, SEF; Helantera, H; Robinson, EJH; Ratnieks, FLW (2008). "Preemptive Defensive Self-Sacrifice by Ant Workers" (PDF). The American Naturalist. 172 (5): E239–E243. doi:10.1086/591688. PMID 18928332.
{{}}
: CS1 maint: multiple names: authors list () - Larry O'Hanlon (Mar 10, 2010). . Discovery News. July 25, 2010 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්රවේශය March 25, 2013.
{{}}
: Cite journal requires|journal=
() - <Please add first missing authors to populate metadata.>. "Life In The Undergrowth". BBC.
{{}}
: Cite journal requires|journal=
() - Bordereau, C; Robert, A.; Van Tuyen, V.; Peppuy, A. (August, 1997). . Insectes Sociaux. Birkhäuser Basel. 44 (3): 289. doi:10.1007/s000400050049. 2020-04-18 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්රවේශය 2013-03-25.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); More than one of|accessdate=
and|access-date=
specified (); More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified () - Nobel, Justin (Mar. 19, 2010). . Time. 2013-08-17 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්රවේශය 2013-03-25.
{{}}
: Check date values in:|date=
(); Cite journal requires|journal=
(); More than one of|accessdate=
and|access-date=
specified (); More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified () - Stoff, David; Mann, J. John (1997). . Annals of the New York Academy of Sciences. Annals of the New York Academy of Sciences. 836 (Neurobiology of Suicide, The : From the Bench to the Clinic): 1–11. :1997NYASA.836....1S. doi:10.1111/j.1749-6632.1997.tb52352.x. 2020-04-18 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්රවේශය 2013-03-25.
{{}}
: More than one of|accessdate=
and|access-date=
specified (); More than one of|archivedate=
and|archive-date=
specified (); More than one of|archiveurl=
and|archive-url=
specified () - Hall 1987, p.282
- "Jonestown Audiotape Primary Project." 2013-05-18 at the Wayback Machine Alternative Considerations of Jonestown and Peoples Temple. San Diego State University.
- "1978:Suicide Leaves 900 Dead[]". Retrieved 9 November 2011.
- John Toland, The Rising Sun: The Decline and Fall of the Japanese Empire 1936–1945, Random House, 1970, p. 519
- Suicide and Self-Starvation, Terence M. O'Keeffe, , Vol. 59, No. 229 (Jul., 1984), pp. 349–363
- Watson, Bruce (2007). Exit Rommel: The Tunisian Campaign, 1942–43. Stackpole Books. p. 170. ISBN .
අමතර කියවීම්
බාහිර සැබැදුම්
Suicide ගැන තවත් දේ විකිපිඩියා සහෝදර ව්යාපෘති හරහා සොයාගන්න | |
වික්ෂනරිය වෙතින් අර්ථ දැක්වීම් | |
කොමන්ස් වෙතින් ඡායාරූප හා මාධ්ය | |
විකිසරසවිය වෙතින් ඉගෙනුම් මූලාශ්ර | |
විකිපුවත් වෙතින් පුවත් කථාංග | |
විකිකියමන් වෙතින් උපුටා දැක්වීම් | |
විකිප්රභව වෙතින් ප්රභව පෙළ | |
විකිපොත් වෙතින් පෙළපොත් |
විකිපීඩියාව, විකි, සිංහල, පොත, පොත්, පුස්තකාලය, ලිපිය, කියවන්න, බාගන්න, නොමිලේ, නොමිලේ බාගන්න, mp3, වීඩියෝ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, පින්තූරය, සංගීතය, ගීතය, චිත්රපටය, පොත, ක්රීඩාව, ක්රීඩා., ජංගම දුරකථන, android, ios, apple, ජංගම දුරකථන, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, පීසී, වෙබ්, පරිගණකය
ස යද ව නස ග න ම suicide suicidium sui caedere තමන ග ජ ව තය හ ත මත ම තමන ව ස න ම න ත කර ග න ම ක ර ය ව ස යද ව නස ග න ම ල ස න ර වචනය කල හ ක ය ප රධ න වශය න ස යද ව නස ග න ම ස ද කරගන ලබන න ජ ව තය බල ප ර ත ත න ත ව අවස ථ වල ම නස ක ආතත ය ව ෂ දය Major depressive disorder හ න න න ම දය Schizophrenia Schizophrenia Bipolar disorder ව න ම නස ක ර ගවලට Mental disorder mental disorder ග ද ර ව ඇත අවස ථ වලද අධ ක ල ස මත ප න සහ මත ද රව ය වලට ඇබ බ හ ව ස ට න අවස ථ වලද සහ ඖෂධ අන ස භ ව ත කරන අවස ථ වලද ය Drug abuse තවද ම නස ක ප ඩ ක ර ස ධක වන ආර ථ ක ද ෂ කරත සහ අන තර ප ද ගල සබදත වල බ දව ට ම ව න ග ටළ ද ස යද ව නස ග න ම හ ද ප රම ඛ භ ම ක වක රගප න ලබය ස යද ව නස ග න ම වලක ව ග න ම ක රමව ධ ල ස ස ම න ය ප ද ගලයන ට ග න අව භ ව තය ස ම ක ර ම ම නස ක ර ග සහ ඖෂධ ව රද ල ස භ ව ත ක ර ම සදහ ප රවත ක ර ක ර ම සහ ආර ථ කය ස වර ධනය ක ර ම හ ද න ව ය හ ක ය ස යද ව නස ග න මවර ග කරණය සහ බ හ ර සම පත by 1877 1881 60 84 E950001554eMedicinearticle 288598F01 145 126 980 875 ල කය ස යද ව නස ග න ම ප රධ න ආක ර රට න රටට ව නස වන අතර එය තරමක ද රට එම ආක ර එම රටවල ඇත න ත බව හ සම බන ධ ව එම ප රධ න ආක ර ල ස අපට හද න ගත හ ක ක එල ල ම ර ම ග ල වල දම ග න ම පල බ ධන ශක ප නය ක ර ම වස බ ම සහ ග න අව භ ව තය න තම ජ ව තය න ත කරග න ම ව න ද ය දළවශය න ල කය ම න ස න ලක ෂ 8 10 ත අතර ව ර ෂ කව ස යද ව නස ග න ම ත ල න තම ජ ව තය න ත කරගන න බවට ස ය ග න ඇත ස යද ව නස ග න ම ල කය ජ ව ත න ත ව ම ප රධ න ම ර ග අතර න දසව න ත නට පත ව ඇත ප ර ෂයන ග ස යද ව නස ග න ම ප රත ශතය ස ත ර න ග ප රත ශතයට වඩ ව ඩ අතර එය ස ත ර න ස යද ව නස ග න මට වඩ ත න ග ණයත ස ව ග ණයත අතර ප රම ණයක ගන එම න ම ල කය ම රක න ව න නම ත ස යද ව නස ග න ම උත ස හයන ව ර ෂ කව ම ල යන 10 20 ත අතර ප රම ණයක ස ද වන බවට ඇස තම න ත ගතකර ඇත ස යද ව නස ග න ම ම ම ම රක න වන උත ස හයන ප රධ න වශය න ඇත ත තර ණ තර ණ යන සහ ස ත ර න අතරය ස යද ව නස ග න ම ප ළ බද අදහස උදහස සහ මතව ද ආභ ෂය ලබ ඇත ත ප ළ ල ස ද ෂ ට ක ත ම වන වන ආගම ග රවය සහ ජ ව තය අර ථය මතය ඒබ රහම ග න සම භවය ව ව ය ය ව ශ ව ස කරන ආගම ක ර ස ත ය න ඉස ල ම ව න ජ ව තය පව ත රත වය ව ශ ව ස කරන බ ව න ස යද ව නස ග න ම ද ව යන වහන ස ට කරන ද ර හ කමක ල ස සලකන ලබය ජප නය සම ර ය ය ගය ද ස ප ප ක ක ග රවයට ප ත ර ව ය අසමත ව ම වරද ප ළ ග න ම සහ ඔහ ග ව ර ධත වය පලක ර ම ව ද යටය සත ප ජ යන ඉන ද ය ව පවත න යල ප න ග ය අවම ගල යය ච ර ත රයක ම හ ද තම ස ව ම ප ර ෂය මරණයට පත ව පස ස ය ක ම ත ත න හ පව ල සහ සම ජය න එල ලවන බලප ම මත ව න දඹ ව ස ය ස ව ම ප ර ෂය ග ච තකයට ප න ජ ව තය න ත කර ග න ම ස ද කරන ල බ අත තය ද ය ර ප න රටවල ස යද ව නස ග න ම හ ස යද ව නස ග න මට ත ත ක ර ම දඩ වම ල බ ය හ ක අපර ධයක ල ස ස ලක වද වර තම නය බ හ ය ර ප ය න රටවල එම තත වය ව නස ව ඇත එනම ද බ හ ඉස ල ම ය රටවල ස යද ව නස ග න ම දඩ වම ල බ න අපර ධයක 20 ව න සහ 21 ව න ස යවස වලද ව ර ධත වය පළක ර ම ම ධ යක ල ස තම ජ ව තය න ත කරග න ම ස ද කර ගන ල බ එම න ම ය ද ධ ග ට ම වලද ත රස තව ද උපක රමයක ල ස මර ග න ම ර න බ ම බ ප ප රව ග න තමන ග ජ ව තයද අන ක ස ය ගණනකද ජ ව ත න ත ක ර ම ස ද ව අර ථ ද ක ව ම ස යද ව නස ග න ම යන තම ග ජ ව තය තමන ව ස න ම න ත කර ග න ම ක ර ය වය gt ස යද ව නස ග න මට ත ත ක ර ම හ ම රක න වන ආක රය ස යද ව නස ග න ම හ ස ර ම මග න තම ජ ව තය මරණය න අවසන න ව නද සද ක ල ක ආබ ධ තත වවලට ග ද ර ව ය හ ක ය ස යද ව නස ග න මට අන බල ද ම Assisted suicide යන යම ක තව ක න ක ට තම ජ ව තය න ත කර ග න මට වක ර ක රය න උපද ස අවව ද හ උපක රමම ලබ ද මය lt ref gt නම ත ම ට පරස පර තත වයක අන ය ස මරණය ද හ වත ද ක න ව ද මරණය ද Euthanasia හ ද ස ද ව ම හ ද ප ද ගලය ක ව නත ප ද ගලය ක ට අන ය ස මරණයක ලග කර ද ම සදහ ක ර ය ක ර ල ස ද යක ව සමහර රටවල ම ය න ත යන ක ල කර ඇත ම හ ද ප ද ගලය ක ව නත ප ද ගලය ක ට අන ය ස මරණයක ලග කර ද ම සදහ ක ර ය ක ර ල ස ද යක ව සමහර රටවල ම ය න ත යන ක ල කර ඇත ම හ ද ප ද ගලය ක ව නත ප ද ගලය ක ට අන ය ස මරණයක ලග කර ද ම සදහ ක ර ය ක ර ල ස ද යක ව සමහර රටවල ම ය න ත යන ක ල කර ඇත අවද නම ස ධක2008 ඇම ර ක එක සත ජනපදය ප ර න ත 16ක ස යද ව නස ග න මට බලප න ස ධක ස යද ව නස ග න ම අවද නම සදහ බලප න ස ධක ල ස ම නස ක ව ය ක ලත වය Psychiatric disorder ඖෂධ වර ග ව රද ල ස භ ව තය Drug misuse ම නස ක තත වය ස ස ක ත ය පව ල සහ සම ජය ය තත වය සහ ජ න හද න ගත හ ක ය ම නස ක ර ග සහ ව ව ධ ද රව ය ඖෂධ ව රද ල ස භ ව තයද සමග ම ල ස පවත ව නත අවද නම ස ධක වලට අන තර ගත වන න ම ට ප ර ස යද ව නස ග න මට ත ත ක ර ම එම ක ර ය ව ස ද ක ර ම සදහ ස ද නම ත බ න බව ස යද ව නස ග න ම ප ළ බද පව ල ඉත හ සය හ ඉත දර ණ ම ළය අනත රක න ප ළ ම ද ක ව ය හ ක ය උද හරණයක ල ස ත වක ක ව න ග න අව සහ ත න ව ස වල ස යද ව නස ග න ම ප රත ශතය ග න අව න ම ත න ව ස වල ස යද ව නස ග න ම ප රත ශතයට වඩ බ හ ව න ව ඩ ය ව ර ක ය ව දර ද රත වය න ව ස න ම ත කම සහ ව නස කම ස ලක ම ව ෂමත වය ව න සම ජ ආර ථ ක ස ධකද ස යද ව නස ග න ම ස ත ව ල උත ත ජනය කරන ලබය ස යද ව නස ගන නන ග න 15 40 ප රම ණයක මරණයට ප ර ස යද ව නස ග න ම ල යව ල ලක ල යන ල බ ස යද ව නස ග න ම හ ස ර ම වල න 38 55 ත අතර ප රත ශතයක සදහ ජ න බලප න බව ස ය ග න ඇත ය ද ධ වලද බ හ අත ද ක ම හ පළප ර ද දක ඇත න ලධ ර න සහ ස බළ න ස යද ව නස ග න ම ව ඩ සම භ ව ත වක ඇත ඒ මන දයත බ හ වශය න ස ද වන ම නස ක ප ඩනය ව න තත වයන න ස හ ය ද ධ ප රම ණ ද ස ද වන ක ය ක ද බලත වයන න ස ය ම නස ක ර ග බ ධ යම ක ස යද ව නස ග න ම අවස ථ ව ද ඔහ ට ම නස ක ර ග බ ධයක ත බ ම ප රත ශතය 27 ස ට 90 දක ව ව ය හ ක බව ඇස තම න ත කර ඇත ම නස ක ර ග ව ට ට වකට ඇත ලත කරගන න ර ග න ග න 8 6 ක තම ජ ව ත ක ලය ත ල ස යද ව නස ග න ම අවද නමක පවත ස යද ව නස ග න ම මග න ජ ව තය න ත කරගන න ම න ස න ග න අර ධයක ම ප රධ න වශය න ව ෂ ධය න major depressive disorder ප ල න අතර තවත සමහරක bipolar disorder ව න mood disorders වල න එකක න ප ළ න ල බ Oඅන ත සම බන ධ ත තත වයන වන න භ න න න ම දය schizophrenia 14 ප ද ගල ප ර ෂත වය ග ටළ personality disorders 14 bipolar disorder සහ post traumatic stress disorder and භ න න න ම දය schizophrenia සහ ත ප ද ගලයන ග න 5 ස යද ව නසගන ය ක ම අර ච කම Eating disorders තවත අවද නම සහ ත තත වයක ව යහ ක ස යද ව නස ග න ම ප ළ බද හ දම අන ව ක පලකළ හ ක ක ප ර ස යද ව නස ග න ම උත ස හයන ප ළ බද ඉත හ සය ත ල න Approximately 20 of suicides have had a previous attempt and of those who have attempted suicide 1 complete suicide within a year 20 ක පමණ ස යද ව නස ග න ම සදහ ප ර ස යද ව නස ග න ම උත ස හයන පවත න අතර එය න ත 1 ක වසරක ත ලද න වතත ස යද ව නස ග න ඇත අතර 5 ක වසර 10ක ත ලද ස යද ව නස ග න ඇත ව ව ධ ක රම වල න තමන ටම ත ව ල ස ද කරග න ම self harm ස යද ව නස ග න මට ත ත ක ර මක ල ස න සලකන අතර ම ම තමන ටම ත ව ල ස ද කරග න ම හ ස ර ම ස යද ව නස ග න ම අවද නම ඉහල ද ම මට අද ළ ව ස යද ව නස ගත ප ද ගලයන ග න දළවශය න 80 ක පමණ මරණයට ප ර වසරක ක ලස ම වක ත ල එක වරක හ ව ද යයවරය ක හම ව ප රත ක ර ලබ ග න ඇත එය න ත 45 ක ම ය ය මට ම සයකට ප රව දළවශය න 25 40 ත අතර ස යද ව නස ගත ප ද ගලයන ග න ම යය මට ප ර වසර ත ලද තමන ග ම නස ක ස ඛ යය පර ක ෂ කරග න ඇත ද රව ය ඖෂධ අන ස ල ස භ ව තය The Drunkard s Progress අධ ක ල ස මත ද රව ය මත ප න වලට ඇබ බ හ ව ම න ස යද ව නස ග න මට ප ළඹ ව ෂ ධ ය සහ bipolar disorder වලට පස ව ද වන ප රධ නතම ස යද ව නස ග න ම අවද නම ස ධකය වන න ද රව ය ඖෂධ අන ස ල ස භ ව තයය කල ඉක ත ව ද රව ය භ ව ත ක ර ම සහ උග ර ව ෂ ශර රගත කරග න ම යන ද කම ම යට අද ළ ව ප ර යයන ග ව ය ව ව න ප ද ගල ක ශ කයන එකත ව කල ස යද ව නස ග න ම අවද නම තවද රටත ව ඩ ව එම න ම ද රව ය ඖෂධ අන ස ල ස භ ව තය ම නස ක ර ග බ ධ තත වයන සමගද සම බන ධය බ හ ප ද ගලයන ස යද ව නස ග න ම ද ව දන න ශක සහ න ද රශ ල ඖෂධ අන ස ල ස භ ව ත කරන ලබය එම න ම 15 ත 61 ත අතර ප රත ශතයක ස යද ව නස ග න ම වලට අධ ක ල ස මත ප න හ මත ද රව ය භ ව තය හ ත ව අධ ක ල ස මත ප න හ මත ද රව යද භ ව ත කරන නන ප රත ශතයක සහ ත රටවල සහ මත ප න ත බ ර ම ඝනත වයක සහ ත රටවල ඉහල ස යද ව නස ග න ම ප රත ශතයක ඇත with this link being primarily related to use rather than total alcohol use අධ ක ල ස මත ද රව ය වලට ඇබ බ හ ව ප රත ක ර ලබන නන ග න 2 2 3 4 ජ ව තය ක ද නක හ ස යද ව නස ගන ල බ අධ ක ල ස මත ද රව ය වලට ඇබ බ හ ව ස යද ව නසගන නන ස ම න ය ය න ප ර ෂයන වන අතර ව ඩ මහල අයද ව එම න ම ඔහ න ග න බ හ මයක ම ට ප ර ස යද ව නස ග න මට උත ස හ ග නද ඇත හ ර ය න භ ව ත කරන නන ග න 3 ත 35 අතර මරණ ස ද වන න ස යද ව නස ග න ම මග න භ ව ත න කරන නන ට වඩ ව ඩ ය දළවශය න 14 ග ණයක අවද නම ක ක න සහ methamphetamines අන ස ල ස භ ව ත ක ර ම සහ ස යද ව නස ග න ම අතර සහසම බන ධයක පවත ක ක න භ ව ත කරන නන ග අවධ නම ව ඩ ම වන න එය න වලක ව ගන න සමය ද ය ව ෂ පශ ල මත ද රව යද භ ව ත කරන නන ග න 20 ක ස යද ව නස ග න මට ජ ව තය කවර ම හ තක හ උත ස හ ගන න අතර 65 කට ව ඩ ප ර සක ජ ව තය න ත කර ග න ම ප ළ බද සලක බලය එම න ම ස ගරට භ ව ත ක ර මද ස යද ව නස ග න ම අවද නම හ සම බන ධය ස ගරට භ ව ත ක ර ම ත ල න ස ඛ යය ග ටළ මත වන හ ය න ම න ස න ට තම ජ ව තය න ත කර ග න මට ස ත එම න ම ද ම ප නය ම ලය රස යන ක ද රව ය ව නස ව ම ක ර හ බලප න හ ය න ස යද ව නස ග න ම අවද නමද එය ත ල න ව ඩ ව ද ම ප නය සදහ හ ර ව ප ද ගලයන ස යද ව නස ග න මටද ප රහ ර වන බවට උපකල පනයක පවත එනම ද එය ඔප ප ක ර මට ප රම ණවත ස ක ෂ න පවත ස ද ක ළ ම ප රශ නය ස ද ක ළ ම න මත ප රශ නය වර ධනය වන ස යද ව නස ග න ම ස කල පය හ සමග ම වන අතර ම හ ද ස ද වන ස යද ව නස ග න ම උත ස හයන ස සන දනය කරන ලබන න ස ම න ය ජනගහනය සමග ව ස ද ක ල මට ඇබ බ හ ව 12 24 ත අතර ස ද කර වන ස යද ව නස ග න මට ත ත කරය ස ද කර වන ග බ ර න ද වර න ග ස යද ව නස ග න ම ප රත ශතය ස ම න ය ජනගහනයක ප රම ණයට වඩ ත න ග ණයක පමණ ව ඩ ය ස යද ව නස ග න ම අවධ නම ස ද ක ල ම ප රශ නය න ස ව ඩ ව මට බලප න අන ක ත ස ධක වන න ම නස ක ර ග මත ප න හ මත ද රව ය සහ ඖෂධ අන ස ල ස භ ව ත ක ර මය ස ඛ යය තත වයන ක ය ක ර ග හ ස යද ව නස ග න ම අතර සම බන ධයක පවත ම හ ද බලප න ප රධ න ක ය ක ර ග ල ස බ හ කල පවත න ව දන වන Chronic Pain Traumatic brain injury ප ළ ක hemodialysis ඒඩ ස Systemic Lupus Erythematosus හද න ගත හ ක ය ප ළ ක වක යම ක ත ල හද න ග න ම ස යද ව නස ග න ම අවධ නම ද ග ණ කරය ව ෂ ධය හ අධ ක ල ස මත ද රව යවලට ප රත කරක ට අය යම මට ටමකට ප ලනය කලද ස යද ව නස ග න ම අවධ නම පහව යන න න ත ක ය ක හ ම නස ක ර ග එකකට හ ව ඩ ගණනක න ප ළ නව ට ස යද ව නස ග න ම අවධ නම ඉත ඉහළය ජප නය ස යද ව නස ග න මට ප රධ නතම ස ධකය ල ස ස ඛ යය ග ටළ නම කර ඇත ව ෂ ධ ය හ ස යද ව නස ග න මට Insomania සහ Sleep apnea ව න න න ද න ය ම ර ග බලප ය සමහර අවස ථ වලද න න ද න ය මට ව ෂ ධය න ම ත ව වද ස යද ව නස ග න මට ඍජ ව බලප ය අන ක ත බ හ මයක ස යද ව නස ග න ම ස ඛ යය තත වයන හ ද Hypothyroidism Alzhemer s Brain tumors systemic lupas erthematous ව න mood disorders වල ර ග ලක ෂණ ද ක ය හ ක අතර සමහර ප රත ක රවල අහ තකර බලප මද beta blocks and steorids ම හ ද බලප න ල බ මනසස ම ක තත වයන ජ ව තය අරම ණක න ම ත ව ම ජ ව තය ව න දනයක න ම ත ව ම ව ෂ ධ ය හ ජ ව තය අව ල සහගතබව ව න මනසස ම ක තත වයන ස යද ව නස ග න ම අවධ නම ව ඩ කරය ප රශ න න ර කරණය කරග න ම ද ර වලත යම ක ට ත බ හ ක ය වන න ත ව ය ම හ හද ස ආව ගය ප ලනය කරග න ම ද ර වලත ම හ ද ප රධ න ක ර යක ස ද කරන ල බ එම න ම ව ඩ හ ට යන ත ල පවත න තමන අන න ට වදයක යන හ ග මද ම සදහ බලප න ල බ එම න ම සම පතම පව ල ස ම ජ කය ක ග හ ම ත ර ක ග ව ය ව න ස ඇත වන ම නස ක අවප ඩනය ර ක ය ව න ත ව ම හ සම ජය ය හ දකල ව ම ව න කර ණ ද අවධ නම ව ඩ කරය ක ස ද ක ව ව හ න ව ද ර ඝ ක ලයක ත ස ස තන කඩ ජ ව තයක ගතකරන අයග ඉත ඉහල ස යද ව නස ග න ම අවධ නමක ඇත ආගම න ක ලව ජ වත ව ම ත ල න යම ක ග ස යද ව නස ග න ම අවද නම අඩ කළ හ ක ය බ හ ආගම ස යද ව නස ග න මට ව ර ද ධ වන න ස ම ය ඉත ව දගත ව ය ම ස ල ම අයග ස යද ව නස ග න ම ප රත ශතය ඉත අඩ ය යම ක තම ට ස ද වන අස ධ රනකම හ හ ර හ රකම න ස ස යද ව නස ග න මට ප ළඹ ළම ව ය ද ල ග ක අතවරයකට ලක ව ය නම අරන හද ගත ළමය ක ල ස ස බ ද ම ප යන ග න ව නව ක ඩ කල ස ව ම අවද නම ස ධකය ල ග ක අතවරවලට ග ද ර ව ම ස යද ව නස ග න මට 20 ක පමණ බලප න ල බ ස යද ව නස ග න ම පර ණ මව ද අර ථද ක ව ම න ක යව න න එමග න ස යල ම ය ග යත වන ට බලප න බවය ස යද ව නස ගන න ප ද ගලයට තවද රටත ළමය ස ද මට න හ ක නම සහ තම වස ත ව තමන ජ වත ව ම ත ල න තම ඥ ත න ට අහ ම ව නම ම ය ක ර ය ත මක ව ම යට ව ර ද ධව මත පළකරන නන ප රක ශ කරන න න ර ග මත තර ණය ක ම ස ම යය ම ත ල න ක ස ද ය ග යත වක වර ධනය න කරගන න බවය inclusive fitness ව නත ආද ක ල න පර සරයකට අන වර තනය ව ම වර තම න පර සරයට න ස ද ස අන වර තනයක ව මට හ ක ය දර ද රත වය ස යද ව නස ග න ම අවධ නම හ සබ ද ය අන ක අයට ස ප ක ෂව තමන ග ද ප පත කම වර ධනය ව නම එය අවධ නම ව ඩ කරය ව ව ධ ණය ලබ ග න ග ව මට න හ ක ව ම න ස ඉන ද ය ව 200 000 කට ව ඩ ග ව න ප රම ණයක ස යද ව නස ග න ඇත ච නය ආර ථ ක ද ෂ කරත හ ත ව න ග ර ම ය ප රද ශවල ස යද ව නස ග න ම ප රත ශතය න ගර ක ප රද ශවල ප රත ශතයට වඩ ත න ග ණයක පමණ ව ඩ බව ව ශ ව ස කරන ලබය ජනම ධ ය ස යද ව නස ග න ම ක ර හ අන තර ජ ලය ඇත ළ ජනම ධ ය ව ශ ල භ ම ක වක රගප න ල බ ජනම ධ ය ස යද ව නස ග න ම ව ර ත කරණ ආක රය ත ල ස යද ව නස ග න ම උත ප ර රණය වන අවස ථ ද ඇත ඉහල ධ ර ත වක න ය ත ව ව ර ත ක ර ම උල ප ප ප න ව ම න වත න වත ව ක ශය ව න අත යන තය න ව ර ත ක ර ම ත ල න ස යද ව නස ග න ම උත ත ජනය ව මට හ ක ය සමස තයක ල ස යම ස යද ව නස ගන න ආක රයක ජනම ධ ය ත ල න ව ර ත ක ර ම ත ල න ජනත ව ඒ ප ළ බද ද න වත වන බ ව න එම ආක රය ස යද ව නස ග න ම ජනගහනයක ත ල ව ඩ ව ය හ ක ය ම ම ස යද ව නස ග න ම නරක ආදර ශය හ ක ප ක ර ම Wether Effect ල ස හද න වය ම ස හද න වන න Goethe හ ප රධ න ප රව ස ය ස යද ව නස ග න ම න අනත ර වය ම ම අවධ නම ත ර ණ ය ත ල බහ ලව ඇත අතර එමන දයත ම ව ද ක ම න ස යද ව නස ග න මට ඔහ න ප ර ම ක ර මට ප ළ වන ප රව ත ත සපයන ජනම ධ ය ම සදහ ස ජ වම බලප වද ව න ද ස ව දය සපයන ජනම ධ ය ජනත ව ත ල ක ක සක ඇත කරවන බව ස ය ග න ඇත Weather effect හ ප රත ව ර ද ධ බලප ම Popageno effect ල ස හද න වන අතර එහ ද වඩ ත ඵලද ය ස යද ව නස ග න ම ව ධ ක රම ක ප කරන අතර ඒව ට ආරක ෂ ක ර බලප ම ද ත බ ය හ ක ය ම ම වචනය ම ස ට ග ඔප ර ව The magic flute න ම ත ත තම ආදරණ යයන ස යද ව නස ගන යන බ ය න තම යහළ වන ග උදව ල බ නත ර ජ වත ව ඇත ජනම ධ ය ව ර ත කරණය ද ස ද ස ම ර ග පද ශයන අන ගමනය කරය නම ස යද ව නස ග න ම අඩ කරගත හ ක ය ව ර ත ක ර ම යම ජනම ධ යකට ව ස යක ව වද ද ර ඝ ක ල න වශය න ගත කල එය සම ජයට අහ තකර ව මට ප ළ වන ත ර කන ක ත ර කන ක ස යද ව නස ග න ම Rational suicide යන තම ජ ව තය න ත කර ග න මට ත ර ක ක න ව ය ය ස ත වද එය ස ධ රණය ක ර මට හ ත ක රණ ඉද ර පත ක ර මය අන න ග යහපත ව න ව න තමන ග ජ ව තය න ත කර ග න ම පරහ තක ර ස යද ව නස ග න ම altruistic suicide ල ස හද න වන ල බ උද හරණයක නම තමන ග ප රජ ව බ ල පරම පර වට ව ශ ල ප රම ණයක ආහ ර ඉත ර කර ද මට තම ස යද ව නස ග න මය සමහර එස ක ම ස ස ක ත න වල ම ය ග රවයට ප ත ර වන බ ද ධ මත හ ධ ර යසම පන න ක ර ය වක ල ස සලකය ස යද ව නස ග න ම ආක රමණයක Suicide attack එකක යන ද ශප ලන ක ක ර ය වක වන අතර එහ ද ආක රමණ කය අන න ක ර හ ප රචණ ඩත වය ම ද හර න අතර ම හ ද අවස නය ඔහ ග ජ ව තයද න ත ව යය සම හඝ තනයක බල ප ර ත ත ව න මර ග න ම ර න බ ම බකර වන ස යද ව නස ගන ය කම කස ම හ ය ම ස ද කරන ල බ ව සද ච ර ත මක බ ද මක හ උසස හ ත ප රත යක ල ස ඔහ න ස ලක න ස ය ම න මර ස යද ව නස ග න ම murder suicide යන ම න මර ව තම ජ ව තය එම අපර ධය ක ර ම න පස න ත කර ග න මය බහ ජන ද ව නස ගන ම murder suicide බ හ ව ට ස ද කරන ලබන න එල ලවන සම ජ ය ප ඩනය හම ව තම ස ව ධ පත යය යම න යකය ක ට ලබ ද ම සදහ ය ම න ස න ද ද න ක එක ව ව වද suicide pact බහ ජන ද ව නස ගන මක කල හ ක ය සමහර අවස ථ වලද තවද රටත ජ වත ව ම ඉවස ගත න හ ක ව අවස ථ වලද ම න ස න එය න පල ය ම උපක රමයක ල ස ද ව නස ගන ම භ ව ත කරය න ස කදව ර වල සමහර ව ස යන හ ත මත ම ව ද ල ව ටවල ස පර ශ කර ස ය ජ ව ත න ත කරග න ඇත ව ධ ක රමඇ එ ජනපදය ව ව ධ ස යද ව නස ග න ම ව ධ ක රම මග න ස ද ව මරණ ප රත ශතයන ප රධ න ල ප ය ප රම ඛ ස යද ව නස ග න ම ක රම රට න රටට ව නස ව ල කය ව ව ද කල පවල පවත න ප රම ඛ ව ධ ක රම අතර එල ල ම ර ම පල බ ධන ශක භ ව තය හ ග න අව භ ව තය හද න ගත හ ක ය ම ව ඒව සපය ග න ම පහස ත වය මත ව නස ව රටවල 56ක ස ද කරනලද සම ක ෂණයක න හ ළ ව ඇත ත එල ල ම ර ම ල කය රටවල පවත න ප රධ නතම ද ව නස ග න ම ක රමය ල සටය 53 ක ප ර ෂයන ද 39 ක ස ත ර න ද ම ම ක රමය භ ව ත කර ඇත ල කය 30 ක පමණ ද ව නස ග න ම පල බ ධන ශක භ ව ත ක ර ම ත ළ න ම ය ය ර පය 4 ක පමණ ව වද ප ස ප ක කල පය 50 ක පමණ ව එම න ම ලත න ඇමර ක ව ම ය ව ඩ ප ර භ ව ත ව න න ව ඩ ප ර ජ වත ව න ග ව ජනත ව න ස ය ස ත ර න ග න 60 ක පමණද ප ර ෂයන ග න 30 ක පමණද ව ඩ ප ර ඖෂද භ ව ත ක ර ම ස යද ව නස ග න මට භ ව ත කරය බ හ මයක ම ම ද ව නස ග න ම කල න ස ලස ම කරනලද ඒව න ව න අතර බ හ ව ට ස ද වන න තමන ක ර හ ද ඩ ල ස ස ක උපදවන අවස ථ වලද ය මරණ ප රම ණය ව ධ ක රමය මත ව ව ධ ව ග න අව භ ව තය 80 90 ග ල ම ර ම 65 80 එල ල ම ර ම 60 85 ව ෂද ම ආග රහණය 40 60 යමකට ප න ම න 35 60 ගල අග ර වලට ප ළ ස ස ග න ම න 40 50 පල බ ධන ශක 6 75 ඖෂධ අන ස ල ස භ ව තය 1 5 4 ස වර ධ ත රටවල ප රධ න වශය න ස යද ව නස ග න මට උත සහකල ව ධ ක රම ප රධ න වශය න ස ර ථක ව ව ධ ක රම සමග ව නස ව මක න ස දයත 85 කම උත ස හ කර ඇත ත අධ ක ල ස ඖෂධ භ ව තයය ඇ එ ජ ය 57 කම ස යද ව නස ග න ම ස ද ව ඇත ත ග න අව භ ව තය න වන අතර එය ප ර ෂයන ත ල ස ත ර න ට වඩ ප රචල තය ද ව න න ප ර ම න ත ල එල ල ම ර ම වන අතර ස ත ර න ත ල වස බ මය ම ම ආකරද ක 40 කට පමණ වගක යන ල බ ස ව ට සර ලන තය දළවශය න ස ම ප ද ගලය ක ටම ග න අව යක ඇත අතර එනම ද එහ ව ඩ ප රම ද ව නසග න ම ස ද වන න එල ල ම ර ම ත ල න යම ක ග මරණයට පන තම ජ ව තය න ත කරග න ම හ ග ක ග සහ ස ගප ප ර ව ප ළ ව ල න 50 ක හ 80 ක ප රම ණයක ච නය වසබ ම ප රධ න ක රමය ව ජප නය තම ග බඩව ල තමන ම ඉවත කරග න ම හ වත ස ප ප ක හ හර ක ර තවමත පවත එනම ද ජප නය බහ තරව ස යද ව නස ගන න එල ල ම ර ම මග න ව ය ධ ම නස කත වය Pathophysiology ස යද ව නස ග න මට හ ව ෂ ධයට ව ශ ෂ ව ව ය ධ ම නස කත වක න ම ත එනම ද ව ශ ව ස කරන න හ ස ර ම සම ජය ය ප ර සර ක සහ ම නස ක ස ධකවල අන තර ක ර ය වක හ ත ව න ම ය හටගන න බවය Brain derived neurotropic BDNF ස ධකවල අඩ මට ටම ඍජ වම ද ව නස ගන මට බලප ය එම න ම එය වක ර ක රව ව ෂ ධය post traumatic disorder schizophrenia obsessive compulsive disorder සදහ බලප ය පශ ච ත මරණ පර ක ෂණවලද තහව ර ව ඇත ත BDNF වල මට ටම hippocampus සහ prefrontal cortex හ අඩ ව ම ස ද ව ඇත ත ම නස ක තත වයන සමග හ න ම ත ව බවය ස යද ව නස ගන න ක ලය ත ල serotonio න මත ස න ය සම ප ර ෂකය අඩ බව ව ශ ව ස කරන න මරණය න පස ව හම ව ව ඩ ව 5 HT2A ප රත ග ර හක ස ක ෂ මතය serotonin න ෂ ප දනය බ දව ට ම සහ මස ත ෂ ක ස ස ම න තරලය 5 hydroxyindoleactic acid ව ඩ ව ම අන ක ස ධක ව Direct evidence is however hard to gather ඍජ ස ක ෂ ලබ ග න ම එතරම පහස න ව Epigenedics හ වත ප ර සර ක ස ධකවලට ජ න ප රක ශය ද ප දක ව DNA ව නස ක ර මද ද ව නස ග න ම අවද නම ව ඩ ක ර මට හ ත වන බව ව ශ ව ස ක ර ව ල ක ව මප රධ න ල ප ය ස යද ව නස ග න ම ව ළක ව ම ක රමයක ල ස ම ම සලක ණ හ ආපද ස වයකට සබ ද ව ශ ෂ ද රකථන ස වය ප රවර ධනය කරය ස යද ව නස ග න ම වලක ව ග න ම යන ස යද ව නස ග න ම වලක ව ග න ම සදහ ගන න ව ලබන ස ම හ ක ක ර ය ම ර ගය සමහර ව ධ ක රමවලට ලග ව ම අඩ ක ර ම ත ල න ම ද ස ද ව උද හරණයක ල ස ග න අව භ ව තය හ වසව ෂ භ ව තය අඩ ක ර ම ත ල න ම ද ස ද කල හ ක ය අන ක ත ක ර ය ම ර ග වන න ගල අග ර ප ලම බ ධක උම ම ර ගවලට ලග ව ම අඩ ක ර ම ව න ද ය අධ කල ස මත ද රව ය හ ඖෂධ භ ව ත කරන නන සහ ම ට ප ර ස යද ව නස ග න මට උත ස හ කල අයට ප රත ක ර ක ර ම වලක ව ග න මට වඩ ත ම ඵලද ය ව මත ද රව ය හ මත ප න ස ය ග න ම හ භ ව ත ක ර ම අවම ක ර මට ව ද ව ධ න ප ම ණව මට සමහර ය ජන කරත ද රකථන ම ර ග ඔස ස ම ර ග පද ශනය ස පය ම ත බ නද ඒව භ ව ත කරන න ස ළ ප ර සක එමන ස ඒව ය ඵලද ය ත වයක න ම ත පස ග ය ක ලය ස යද ව නස ග න මට ස ත තර ණයන ට cognitive behavioral therapy එය න ම ද මට උදව ව ඇත එස ම ආර ථ ක ස වර ධනය ත ල න දර ද රත වය අඩ ක ර ම ද ව නස ග න ම ප රත ශතය අඩ ක ර මට සමත ව ව ශ ෂය න ම ව ඩ හ ට ප ර ම අයග සම ජය ය සබදත වර ධනය ක ර මද ම සදහ ඵලද ය ව ඉවත ක ර ම Screening ස යද ව නස ග න ම ප රත ශතය න ස ම න ය ජනගහනය ඉවත ක ර ම ඵලද ය ත වය ප ළ බද දත ත පවත න න ස ල වශය න ම ම උපකරණ හරහ ධන ත මක ද යක පර ක ෂ ක ර මට ඉහළ ප රත ශතයක ම න ස න උත ස හ ගන න අතර ම මග න ඔහ න ද ව නස ග න ම අවද නමක න ම ත අතර ඔහ න උත ස හ කරන න ම නස ක සම පත උපර ම ල ස භ ව ත ක ර මටය ඒව ඉහල අවද නම සහ තව උත ස හ ක ර ම ක ස ව වද අන මත කර ඇත ස යද ව නස ග න ම ප ළ බද ඇස ම ස යද ව නස ග න ම ඉහල දමන න න ත ම නස ක ර ග බ ධ ම නස ක ස ඛ යය ග ටළ පවත න අයට ඒ සදහ ප රත ක ර ක ර ම ද ව නස ග න ම අවද නම අඩ කරය ද ව නසග න මට ද ඩ ල ස උවමන වක ඇත අය ස ව ච ච ව න හ අන ක අයග බලප ම මත ම නස ක ර ගවලට ඇත ල ව ම හ ද යම ක ට හ න ව යහ ක ආක ර න ත කර දමය සමහර ර හල ස යන ර ග ය ලව ස යද ව නස න ගන න බවට එකගත වයක අත සන කරන ලබන න එම ර ග ය ර හල න න දහස ක ර මට ප රය නම ත ම ය ස ර ථක කමයක න ව ර ග ය අඩ අවද නම තත වයක පස ව නම බ හ ර ල ස ම නස ක ප රත ක ර ලබ ද මට ප ළ ය ළ කරය ක ට ක ල න ල ස ර හල ගත ක ර ම එතරම ඵලද ය න වන අතර ප රජ ව ව ස න ර ග ය බල ග න ම borderline personality disorder ව න අයට වඩ ත ඵලද ය ව ව ඩ හ ට යන ත ල dialectical behavior theory හ pshchotheraphy ක රම මග න ස යද ව නස ග න ම අඩ කර ගතහ ක බවට ප රම ණ ත මක ස ක ෂ පවත as well as those with නම ත එම ස ක ෂ මරණයට පත ව ස යද ව නස ග න ම සදහ හම ව න ම ත ව ෂදන ශකවල ව ස සහ අව ස ප ළ බද මතභ දයක පවත In young persons the newer antidepressants such as appears to increased risk of suicidality from 25 per 1000 to 40 per 1000 In older persons however they might decrease the risk ව ඩ හ ට යන ත ල එය ද ව නස ග න ම අඩ කලද තර ණයන ත ල ද ව නස ගන ම ව ඩ කරන ලබය bipolar disporder සහ unipolar dipression අඩ කර ස ම න ය මට ටමට ග න ඒමට ල ත යම සමත බව ස ය ග න ඇත වස ගත අධ යයනය Epidemiology ප රධ න ල ප ය Deaths by self inflicted injuries per 100 000 inhabitants in 2004 unknown lt 3 3 6 6 9 9 12 12 15 15 18 18 21 21 24 24 27 27 30 30 33 gt 33 දළවශය න 0 5 ක ස ට 1 4 දක ව ම න ස න ප රම ණයක ද ව නසගන ත ල කය 2008 2009 වර ෂවල ම න ස න මරණයට පත ව ම ම ර ග අත ර න 10 ව න ස ථ නයට පත ව ඇත ත ස යද ව නස ග න මය ඒ 800000 ස ට ම ල යන 1 දක ව ම න ස න ප රම ණයක ව ර ෂ කව ම යයත ස යද ව නස ග න ම ව ර ෂ ක මරණ අන ප ත කය 100000 කට 11 6 ක ස යද ව නස ග න ම ප රත ශතය 1960 ස ට 2012 වර ෂය වනව ට 60 ක න වර ධනය ව ඇත බ හ වශය න ම වර ධනය ද කගත හ ක ක ද ය ණ ව ම න පවත න රටවලය මරණය න අවසන වන ස ම ස යද ව නස ගන මකටම 10ත 40ත අතර ස යද ව නස ග න ම උත ස හයන ද පවත ස යද ව නස ග න ම ප රත ශතය රටවල අන ව හ ක ලය අන ව ව ව ධ ව 2008 වසර ල කය ස යද ව නස ග න ම මරණ ප රත ශතය ම ස ය අප ර ක ව 0 5 ග න ක ණද ග ආස ය ව 1 9 ඇම ර ක ව 1 2 සහ ය ර පය 1 4 100000කට ප රත ශතයක ල ස ඔස ට ර ල ය ව 8 6 ක නඩ ව 11 1 ච නය 12 7 ඉන ද ය ව 23 2 එක සත ර ජධ න ය 7 6 ඇ එ ජ 1 4 2009 ද ඇ එ ජ ම න ස න මරණයට පත ව ම 10ව න ස ධකය ස යද ව නස ග න ම වන අතර එය 36000ක පමණ ව 650000 ක පමණ ම න ස න ප රම ණයක හද ස අවස ථ ද ප ර තම න ත ව යටත ස යද ව නස ග න මට ත ත ක ර ම න ස ප නර ත ථ පනය ලරන ල බ ල ත ව න ය ව ජප නය හ හ ග ර ය ව ඉහලම ස යද ව නස ග න ම ප රත ශතයක පවත ස ඛ ය ත මක වශය න ගත කල ඉහලම න රප ක ෂ අගයක ව ර ත වන න ච නය හ ඉන ද ය ව ය එය ල කය ම ළ ස යද ව නස ග න ම වල න අර ධ යකටත වඩ ව ඩ ය ච නය මරණවලට හ ත වන පස වන ප රධ නතම හ ත ව ස යද ව නස ග න මය ල ගභ දය ප රධ න ල ප ය Suicide rate per 100 000 males left and female right data from 1978 2008 no data lt 1 1 5 5 5 8 5 8 8 5 8 5 12 12 19 19 22 5 22 5 26 26 29 5 29 5 33 33 36 5 gt 36 5 ය ර ප න රටවල ස යද ව නස ග න ම න මරණයට පත වන ප ර ෂයන ගණන ස ත ර න ට වඩ ත න ග ණය ස ට ස ව ග ණය අතර ව එනම ද ස ත ර න ස යද ව නස ග න මට උත ස හ ගන න ව ර ගණන ප ර ෂයන ට වඩ ස ව ග ණයක ව ඩ ය එනම තම ජ ව තය න ත කර ග න මට ප ර ෂයන වඩ ත ම රක ක රම භ ව ත කරය වයස අව ර ද 65ට වඩ ව ඩ ප ර ෂයන ස ත ර න ට වඩ 10 ග ණයක න ස යද ව නස ගන ය ල කය ව ඩ ම ස ත ර ස යද ව නස ග න ම ව ර ත වන න ච නය න වන අතර ස ත ර න ග ස යද ව නස ග න ම ප රත ශතය ප ර ෂයන ග ප රත ශතය ඉක මව යන එකම රටද ව අන ප තය 1 0 9 නම ත න ග නහ ර මද යධරන රටවල ස ත ර ප ර ෂ ස යද ව නස ග න ම ප රත ශතය ව ර ත වන න දක ණ ක ර ය ව න වන අතර එය 100000 කට 22ක එම න ම දක ණ හ න ග නහ ර ආස ය ව බටහ ර ප ස ප ක කල පය ඉහල ප රත ශතයක පවත වයස බ හ රටවල ම ද වයස අයග සහ ව ඩ හ ට අයග ස යද ව නස ග න ම ප රත ශතය ව ඩ ය or elderly වයස අව ර ද 15 29 අතර ස ට න ජනගහණය ව ඩ ව ම හ ත ව න න රප ක ෂ අගය එම වයස ප ර න තරය ව ඩ ය ඇ එ ජ වයස අව ර ද 80 ට ව ඩ ස ද ජ ත ක ප ද ගලයන හ තර ණයන ග ස යද ව නස ග න ම ප උත ස හයන බහ ලය එය ව ඩ හ ට යන ග ද ව න ප රධ නතම මරණ ය ස ධකය වන න ර ය අනත ර පළම ස ථ නයට පත කරම න ය ද ය ණ රටවල තර ණ ප ර ෂයන ග මරණවලට 30 ක වගක යන ලබන න ස යද ව නස ග න ම ව නම ත ද ය ණ ව ම න පවත න රටවල තත වය ම ස ව වද සමස ථයක ල ස ගත කල එම රටවල මරණවල න ව ඩ ප රත ශතය ගන න ව නත ස ධකය දක ණ ආස ය න රටවල ල කය ව නත ප රද ශවලට ස ප ක ෂව තර ණ යන ග ස යද ව නස ග න ම ප රත ශතය ව ඩ හ ට ක න ත වන ග ප රත ශතයට වඩ ව ඩ ය ඉත හ සයDecebalus ග ස යද ව නස ග න ම මග න අත ත ග ර ක ඇතන ස ව ස යන ව ස න රජය අන ම ත යක න ත රව ස යද ව නස ගන න ප ද ගලයන ට අවසන ග රව න ද ක ව අතර ඔහ න ට උසස භ ම ද නයක හ ම න ව එස ම ර ණ ප ද ගලයන ළගප ත නගරයක ම හ දන කරන අතර ස හ වටන ඵලක ස හ න ව න ද ඔහ න ට න ර ම ණය න කරන ලද In Ancient Greece and suicide was deemed to be an acceptable method to deal with military defeat අත තය ග ර ස ය හ ර මය ය ද ධ පර ජ හම ව ස යද ව නස ග න ම ප ළ ගත ද යක ව ය අත ත ර මය ම සදහ ඉඩ ල බ නද පස ව ආර ථ ක ව යදම න ස ම ය අපර ධයක බවට පත කරන ලද 1670 ද 14වන ල ව ස රජත ම න ක ත කරන ලද අපර ධ ආඥපනත මග න ස යද ව නස ග න මට දඩ වම ව ඩ කරන ලද ම හ ද ම ර ණ ප ද ගලයන ස ර ර ව ද වලට ග නව ත ම හ ණ යටට ස ට නස ප රද ග ඇදග නය ම හ ස ර ර එල ල ක ණ මඩ ව න ද වල න ග ස ම ස ද කරන ලද ඉත හ සය ක ර ස ත ය න පල ල වල අයග න ස යද ව නස ග න මට ත ත කළ අය ආගම සභ ව න ඉවත කරන ලද අතර ඔහ න ග ස ර ර ප ර ශ ද ධතත වයට පත කරන ලද ස හ න බ ම වලට එළ ය න ම හ දන කරන ලද 19වන ස යවස ද එක සත ර ජධ න ය ස යද ව නස ග න මට ව ර ද ර ම හ ම න ස ඝ තනයට ත ත ක ර ම සම න වරදවල ල ස සලක අතර එල ල ම ර ම දඩ වම ල ස ලබ ද න ලද පස ව 19 ව න ස යවස ද ය ර ප ය න ත ය ම ය ප පයක න ස ස ද වන නක හ ස හ ව කල බව න ස ස ද වන නක ල ස සලක ල හ ල කරන ලද සම ජය හ ස ස ක ත යන ත ප ම ණව ම ප රධ න ල ප ය A සදහ ස ද නම ප හ යක අත තය එනම 1800 ගණන දක ව බටහ ර ය ර ප ය රටවල ස යද ව නස ග න ම අපර ධයක ල ස ස ලක වද වර තම නය අපර ධයක ල ස න සලකය it however was in most Western European countries from the Middle Ages until at least the 1800s නම ත ඉස ල ම ය රටවල ම ය අපර ධයක ල ස සලකන ල බ ඔස ට ර ල ය ව ස යද ව නස ග න ම අපර ධයක න ව එනම ද ස යද ව නස ග න මට උපද ස ද ම උල පන දම ද ම හ උදව ක ර ම අපර ධයක එම න ම ඕන ම ප ද ගලය ක ට තවත ස යද ව නස ග න ම වලක ව ග න මට එම න ත ය භ ව ත කල හ ක ය ඔස ට ර ල ය ව උත ර ප රද ශය 1996 1997 වසරවල ස යද ව නස ග න ම වලට සහය ගය ද න ව ශ ෂඥය ද ස ට ඇත The Northern Territory of Australia briefly had legal physician assisted suicide from 1996 to 1997 ය ර පය ක ස ද රටක ස යද ව නස ග න ම හ ස යද ව නස ග න මට ත ත ක ර ම වරදක ල ස සලකන න ල බ 1961 ද එ ගලන තය හ ව ල සයද 1193 ද අයර ලන තය ද ස යද ව නස ග න ම පනත මග න ස යද ව නස ග න ම අපර ධයක න වන බවට පත කර ඇත ප ළඹ ම යන වචනය න ත ව ර ධ ල ස සලකන අතර එම න ස බ හ එම වචනය භ ව ත න කරය ඉන ද ය ව ස යද ව නස ග න ම න ත යන ක ල න වන අතර මරණය න පස ව ඔහ ග පව ල අයට න ත මය ග ටල වලට ම හ ණ ප මට ස ද ව ජර මන ය සක ර ය අන ය ස මරණය න ත ව ර ධ වන අතර එව න අය ක අධ ච දන වලට ලක ව ය හ ක ය හද ස අවස ථ වකද උදව ලබ ද මට අසමත ව ම න ස ස ව ට සර ලන තය ම තකද ස යද ව නස ග න ම වලට සහය ද ක ව ම න ත ගතකර ඇත අතර ඒ ඌන ම නස ක ර ගවල න ප ළ න අය සදහ පමණ Lausanne හ ඉහළ උස ව මග න 2006 වර ෂය ප ද ගලය ක ද ර ග ක ලයක පවත න ම නස ක ර ගයක න ම ද ම සදහ ස යද ව නස ග න මට අවසර ලබ ද ඇත ඇ එ ජ ම ය න ත ගතකර න ම ත ව වද ස යද ව නස ග න මට උත ස හ කරන අයට දඩ වම ප ම ණව ව ද ය න ර ද ශවලට අන ව ස යද ව නස ග න ම ඔර ජ න හ ව ෂ න ටන ප ර න තවල න ත යන ක ල ව ආගම ක ද ක ම ප රධ න ල ප ය හ න ද ව න දඹ වක ස ය ස ව ම ය ග මරණය න පස සත ප ජ ච ර ත රය කරම න 1820s කත ල ක බ හ න ක යවල ස යද ව නස ග න ම පවක ම ධ ය ක ල න ය ගය ද ර ශන කය ක ව ඔගස ට න සහ ත මස ව ස න රච ත ග රන ථ ම සදහ බලප මද එල ල කර ඇත නම ත බ ය සන ට ව කත ල ක ධර මය හ code of justinian ට අන ව ස යද ව නස ග න ම පවක න ව කත ල ක භ ෂ තය ත ළ ම ම ව දය පවත න න ද ව යන ට න යම ව Thou shalt not kill සහ ජ ව තය යන ද ව යන වහන ස ව ස න ලබ ද න ලද උත ම ත යග අක වන බ ව න එය ව න ශකර ගත න ය ත බවත යන මතයන ය එම න ම ස වභ වධර මය ස යද ව නස ග න මට ව ර ද ධ බව ඔහ න ව ශ ව ස කරත එය ද ව යන වහන ස ග ස ල ස මට බ ධ වක බව ව ශ ව ස කරත එස ව වද ම නස ක ර ග සහ ව දන ව ද මට ඇත බයන ස යම ක ස යද ව නස ග න ම අවද නම අඩ කරන බව ව ශ ව ස ස ය ග න ඇත ම ට ව ර ද ධව මත පළකරන නන ප රක ශ කරන න 6 ව න ද ව න යමය වඩ න රවද ය ල ස Thou shalt not murder ල ස පර වර තනය ව යය ත බවය එනම තම ට ම ය අද ළ න වන අතර ද ව යන වහන ස ව ස න ම න ස න ට න දහස වරමක ලබ ද ඇත එනම ල ඩර ග ස වකරන තරම ස යද ව නස ග න ම ද වන ත ය උල ල ගණය න කරන අතර එමන ස ද ව යන වහන ස ග අන ග ම කයන බය බලය සදහන ස යද ව නස ග න ම වලද දර ණ දඩ වම ප ම ණව ම ව ර ත ව න ම ත ය ද ව ආගම ජ ව තය අම ල බව අගය කරන අතර ස යද ව නස ග න ම ද ව යන ග ප ර ශ ද ධත වය ප ළ න ගන න බවක ල ස ස ලක නම ත අත යන ත අවස ථ වලද එනම ව නත ක ස ද ව කල පයක න ම ත අවස ථ වලද තම ග ජ ව තය න ත කර ග න ම හ ආගම ප ව ද ම ස ද ව ය ද ව වන තන තන ව හ සම හ වශය න ද ව නස ග න ම ස ද කරග න ඇත අතර ඔහ න සදහ උග ර ස හ ක දව මක ය ද ව ද වම හ යන ත ලද when the knife at the throat ල ස ස ද කරන ල බ එම මරණයට පත ව ප ර ස ප පය න ම දව ග න ම ම හ අරම ණ ව ම ම ක ර ය වන ට ය ද ව අධ ක ර න ග ම ශ ර ප රත ච ර පවත න අතර යම ප ර සක ව ර ජ ව ත පර ත ය ග වලට උද හරණ ල ස ම ය හද න වය අන ක ප ර ස ප රක ශ කරන න ව රත වය බල ප ර ත ත ව න තම ජ ව තය න ත කර ග න ම වරදක බවය ඉස ල ම ආගම ස යද ව නස ග න ම තහනම ය හ න ද ආගම ස යද ව නස ග න ම ව නත මන ෂ ය ඝ තනයක කරන තරම පවකට සම න ව හ න ද ධර ම ග රන ථවල සදහන වන න ස යද ව නස ගන න ප ද ගලය අධ ය ත ම ක ල කය ක ටසක වන අතර එම ප ද ගලය ස ම න ය ව ද යට එනම ද ව නසග න ම න ත රව මරණයට පත ව නත ර ල කය ස ර සරම න පවත න බවය However Hinduism accept a man s through the non violent practice of fasting to death termed නම ත හ න ද ආගම ප රය පව ස න මත අව හ න ස ව ද ල ස එනම උපව ස ක ර ම ත ල න තම ජ ව ත න ත කර ග න මට ඇත අය ත ය අන මත කරන ල බ නම ත ම ය ජ ව තය අරම ණක වගක මක න ම ත අයට තහනම ය ය ද ව ආගම ද ම ව න ම ද යක සන ත ර සත ල ස පවත න අතර හ න ද ආගම ව න දඹ වන සදහ සත ප ජ ව න ද ද පවත දර ශනය ප රධ න ල ප ය The Way Out or 2007 ස යද ව නස ග න ම දර ශනය ත ළ ව ව ධ ග ටළ පවත එනම ස යද ව නස ග න ම න යම වන කර ණ ම නව ද ය ස යද ව නස ග න ම හ න ග න ම සහ ත ක ත ර මක ද යන වග සහ ස යද ව නස ග න ම සද ච ර ත මක අය ත ය යන ඒව ය ස යද ව නස ග න ම සද ච ර ත මක ද න ම වන න ද න වන න ද යන ව ව දය ද එයට ද ඩ ව ර ද ධවද න පවසන න එය සද ච ර ත මක න වන බව පවසන න පක ෂප ත ස යද ව නස ග න ම ස කල පය පරම අත ප ජ ය න ත ය ස මට පවත න අතර එනම ද ස ඥ න ක හ ය ක ත සහගත ල ස ස ව ගයට තම ග ජ ව තය න ත කර ග න ම ත රණය ගත හ ක බවය ස යද ව නස ග න ම ව ර ද දව කත ල ක ද ර ශන කයන වන න Augusting of Hippo සහ Thomas Aqunas Immanuel Kand සහ John Stuall Mill Mills අවධ නය ය ම කරන න න දහස සහ ස ව ධ නත වය ව දගත කම ක ර හ වන අතර ඔහ ප ද ගල අන ගතය ස ව ධ නත වය ත රණ ග න ම ප රත ක ෂ ප කරත and arguably Mill s focus on the importance of and meant that he rejected choices which would prevent a person from making future autonomous decisions ස යද ව නස ග න ම ප ල බදව අන ක අදහසනම එය න ත යන ක ල ප ද ගල ත ර මක බවය ස ව කල න හ ක ර ග අවස ථ වලද ම නස ක ර ග වර ධනය න වන ව ඩ හ ට යන ව න තත වයන හ ද තමන ත රණය ප ළ බද ව දව ම බලක ර ම න කළ ය ත බව අදහසය ඔව න පවසන න ප ද ගල ස ව ධ නනත ව එම ත රණ ග න ම අය ත ය පවත ය ය ත බවය ඔව න ස යද ව නස ග න ම සද ච ර ත මක න වන ව ශ ව සය බ හ ර කරන අතර එය එම ප ද ගල ව දන ව අවස න නව ත න ප ල ව ය ය ත ය යන මතය ඔව න ස ට ත ප ද ගල ව දන ව න ප ළ ද න ද ද යන න ස ව ධ න ත රණය බල න ප ය ම ම පක ෂප ත වන න ස ක ට ලන තය අන භ තව ද වන David Hume සහ ඇම ර ක ජ යව ය ආච ර ය වන Jacob Appel ය and American bioethicist ස යද ව නස ග න ම පක ෂප ත ත වය Alexandre Gabrielග ම ම ච ත රය න තම ජ ව තය න ත කරගත කල කර ව ක න ර පනය කරය බ හ ස ස ක ත න ත ල හ උපස ස ක ත න ත ල ස යද ව නස ග න ම පක ෂප ත ත වය ග ඩන ග ඇත ද වන ල ක ය ධ සමය ජප න හම ද කම ස ක ප රහ ර සදහ උනන ද කරව අතර ම ළ ජප න ප රජ වම ඒ න ස හ ද න ව ය ස යද ව නස ග න ම ඉවසන නන ල සය see 10 20 අතර අන තර ජ ලය ස යද ව නස ග න ම ස ව ම ත ල අන තර ජ ලය ස යද ව නස ග න ම උත ප ර රකයක ල ස ක ර ය කරය ව බ සය ට තමන ග ස ම ව ඉක මව කටය ත කරය යන මතය ද පවත සමහර ම න ස න තමන ග ම ත රන හ එක ව හ chat rooms හ message boards වලද හම ව ම න ස න එක ව ද ව නස ග න ම ග ව ස ම හ කත ක වන ග ඩ නගය එනම ද අන තර ජ ල ත ල හ ද කල ව ම න ස න ට සම ජ ක ට ඨ ශග ඩන ග ම ත ල න ස යද ව නස ග න ම ව ල ක ව මට ද යක ව The Internet however may also help prevent suicide by providing a social group for those who are isolated භ ග ල ය ස ථ න ඒව අතර ස න ෆ ර න ස ස ක හ Golden Gate Bridge ජප නය Aokgaha වන න තරය එ ගලන තය Beachy Head සහ ට ර න ට හ Bloor Street Viaduct ප රම ඛ ව සමහර භ ග ල ය ස ථ න ස යද ව නස ග න ම ඉහල මට ටම න පවත න ස ථ න බවට පත ව ඇත 2010 වනව ට 1937 ද ත න Golden Gate ප ලම න ම න ස න 1300ක පමණ ස යද ව නස ග න ඇත අතර බ ධක ග ඩනග ඇත ත වලක ව ග න මටය ම යට අමතරව ට ර න ට හ ල ම නස ව ල ල සහ ප ර ස ය අය ෆල ක ල න බ ධක සහ න ව ය ක හ empire state ග ඩන ග ල ල ව එය ඵලද ය ව ඇත අන ක ත ව ශ ෂස යද ව නස ග න ම ස වක ම ත ත න ස ද වන ද යක වන අතර එය ම න ස න න වන සත න ත ලද ද ක යහ ක ව salmonella ජ ව න බ ක ට ර ය සමග තරග ක ර මට ප රත ශක ත කරණ පද ධත ය ප රත ච රයක ල ස ස යද ව නස ග න ම හ ස ර ම දක වය එම න ම Forelius posilly න මත බ රස ල ය න ක බ න ත ල ස යද ව නස ග න ම ඇත බව ස ය ග න ඇත Pea aphids ර ජ ණකට මක ණන ව ස න තර ජන ඇත ව ව ට ප ප රව ග න ස යද ව නසගන ය ස ම න යය න termites ව ශ ෂ සදහ ප ප රව ග න ම හම ද වක ඇත ත ඔහ න සත රන ග න ආවරණය කරම න ය Some species of have soldiers that explode covering their enemies with sticky goo එස ම බල ල අශ වය ඩ ල ප න ස යද ව නස ගන න බව ස ය ග න ඇත එනම ද ප රම ණ ත මක ස ක ෂ න පවත සත න ත ල පවත න ස යද ව නස ග න ම ප ළ බද ව ද ය ත මක අධ යනයක කර න ම ත There has been little scientific study of animal suicide ස ලක යය ත අවස ථ සම ල ද ව නසග න මක 1978 ද හ ව ර ත ව අතර එය න ම න ස න 918ක ඇම ර ක ව ම යග ස ඇත න ම ත ත ව ස න ම ය ම හ යව ඇත ත ම ද රස ත සයනය ඩ ප නය ක ර ම න 10000 කට ව ඩ ජපන ව ස යන ප ර සක 1944 හ ද Suicide Cliff සහ Banzai Cliff වල න පන ම යග ස ඇත 1981 ද හ ග ර ය උද ඝ ෂණවලද ම න ස න 10ක මරණයට පත ව ඇත එය ම හ යව ඇත ත ව ස න මරණයට හ ත ව ල ස දක ව ඇත ත බල න කරවනලද ආහ ර න ග න ම උපව ස බවය ද වන ල ක ය ද ධ සමය ද හ ට ලර මග න තර ජන එල ලව ඇත අතර එල ල ම ර ස යද ව නස න ගතහ ත ඔහ ග පව ල න පල ගන න බවය during World War II was found to have foreknowledge of the on Hitler s life and was threatened with execution and reprisals on his family unless he took his own life සටහන Hawton K van Heeringen K 2009 Suicide Lancet 373 9672 1372 81 doi 10 1016 S0140 6736 09 60372 X PMID 19376453 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Unknown parameter month ignored help Varnik P 2012 Mar Suicide in the world International journal of environmental research and public health 9 3 760 71 doi 10 3390 ijerph9030760 PMC 3367275 PMID 22690161 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Meier Marshall B Clinard Robert F 2008 Sociology of deviant behavior 14th ed ed Belmont CA Wadsworth Cengage Learning p 169 ISBN 978 0 495 81167 1 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a edition has extra text help CS1 maint multiple names authors list link Bertolote JM Fleischmann A 2002 Suicide and psychiatric diagnosis a worldwide perspective World Psychiatry 1 3 181 5 PMC 1489848 PMID 16946849 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Unknown parameter month ignored help Indian woman commits sati suicide Bbc co uk 2002 08 07 සම ප රව ශය 2010 08 26 Aggarwal N 2009 Rethinking suicide bombing Crisis 30 2 94 7 doi 10 1027 0227 5910 30 2 94 PMID 19525169 Stedman s medical dictionary 28th ed ed Philadelphia Lippincott Williams amp Wilkins 2006 ISBN 978 0 7817 3390 8 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a edition has extra text help Krug Etienne 2002 World Report on Violence and Health Vol 1 Geneve World Health Organization p 185 ISBN 978 92 4 154561 7 Gullota edited by Thomas P 2002 The encyclopedia of primary prevention and health promotion New York Kluwer Academic Plenum p 1112 ISBN 978 0 306 47296 1 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a first has generic name help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Karch DL 2011 Aug 26 Surveillance for violent deaths National Violent Death Reporting System 16 states 2008 Morbidity and mortality weekly report Surveillance summaries Washington D C 2002 60 10 1 49 PMID 21866088 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Hawton K 2012 Jun 23 Self harm and suicide in adolescents Lancet 379 9834 2373 82 doi 10 1016 S0140 6736 12 60322 5 PMID 22726518 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Vijayakumar L 2011 May Substance use and suicide Current opinion in psychiatry 24 3 197 202 doi 10 1097 YCO 0b013e3283459242 PMID 21430536 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Chang B 2011 Sep The depressed patient and suicidal patient in the emergency department evidence based management and treatment strategies Emergency medicine practice 13 9 1 23 quiz 23 4 PMID 22164363 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Simpson G 2007 Dec Suicidality in people surviving a traumatic brain injury prevalence risk factors and implications for clinical management Brain injury BI 21 13 14 1335 51 doi 10 1080 02699050701785542 PMID 18066936 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Miller M 2012 Apr Suicide mortality in the United States the importance of attending to method in understanding population level disparities in the burden of suicide Annual review of public health 33 393 408 doi 10 1146 annurev publhealth 031811 124636 PMID 22224886 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Qin P Agerbo E Mortensen PB 2003 Suicide risk in relation to socioeconomic demographic psychiatric and familial factors a national register based study of all suicides in Denmark 1981 1997 Am J Psychiatry 160 4 765 72 doi 10 1176 appi ajp 160 4 765 PMID 12668367 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Unknown parameter month ignored help CS1 maint multiple names authors list link Gilliland Richard K James Burl E Crisis intervention strategies 7th ed ed Belmont CA Brooks Cole p 215 ISBN 978 1 111 18677 7 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a edition has extra text help CS1 maint multiple names authors list link Brent DA 2008 Jun Familial transmission of suicidal behavior The Psychiatric clinics of North America 31 2 157 77 doi 10 1016 j psc 2008 02 001 PMC 2440417 PMID 18439442 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Rozanov V 2012 Jul Suicide among war veterans International journal of environmental research and public health 9 7 2504 19 doi 10 3390 ijerph9072504 PMC 3407917 PMID 22851956 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help University of Manchester Centre for Mental Health and Risk The National Confidential Inquiry into Suicide and Homicide by People with Mental Illness PDF සම ප රව ශය 25 July 2012 Chehil Stan Kutcher Sonia 2012 Suicide Risk Management A Manual for Health Professionals 2nd ed ed Chicester John Wiley amp Sons pp 30 33 ISBN 978 1 119 95311 1 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a edition has extra text help CS1 maint multiple names authors list link Bertolote JM 2004 Psychiatric diagnoses and suicide revisiting the evidence Crisis 25 4 147 55 PMID 15580849 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Tintinalli Judith E 2010 Emergency Medicine A Comprehensive Study Guide Emergency Medicine Tintinalli New York McGraw Hill Companies pp 1940 1946 ISBN 0 07 148480 9 Whitlock J Knox KL 2007 The relationship between self injurious behavior and suicide in a young adult population Arch Pediatr Adolesc Med 161 7 634 40 doi 10 1001 archpedi 161 7 634 PMID 17606825 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Unknown parameter month ignored help Pirkis J 1998 Dec Suicide and recency of health care contacts A systematic review The British journal of psychiatry the journal of mental science 173 462 74 PMID 9926074 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Luoma JB 2002 Jun Contact with mental health and primary care providers before suicide a review of the evidence The American Journal of Psychiatry 159 6 909 16 PMID 12042175 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Perrotto Jerome D Levin Joseph Culkin Richard S 2001 Introduction to chemical dependency counseling Northvale N J Jason Aronson pp 150 152 ISBN 978 0 7657 0289 0 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a CS1 maint multiple names authors list link Fadem Barbara 2004 Behavioral science in medicine Philadelphia Lippincott Williams amp Wilkins p 217 ISBN 978 0 7817 3669 5 Youssef NA Rich CL 2008 Does acute treatment with sedatives hypnotics for anxiety in depressed patients affect suicide risk A literature review Ann Clin Psychiatry 20 3 157 69 doi 10 1080 10401230802177698 PMID 18633742 Sher L 2006 Jan Alcohol consumption and suicide QJM monthly journal of the Association of Physicians 99 1 57 61 doi 10 1093 qjmed hci146 PMID 16287907 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Darke S Ross J 2002 Suicide among heroin users rates risk factors and methods Addiction 97 11 1383 94 doi 10 1046 j 1360 0443 2002 00214 x PMID 12410779 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Unknown parameter month ignored help Darke S 2008 May Major physical and psychological harms of methamphetamine use Drug and alcohol review 27 3 253 62 doi 10 1080 09595230801923702 PMID 18368606 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Jr Frank J Ayd 2000 Lexicon of psychiatry neurology and the neurosciences 2nd ed ed Philadelphia u a Lippincott Williams amp Wilkins p 256 ISBN 978 0 7817 2468 5 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a edition has extra text help CS1 maint extra punctuation link CS1 maint multiple names authors list link Hughes JR 2008 Dec 1 Smoking and suicide a brief overview Drug and alcohol dependence 98 3 169 78 doi 10 1016 j drugalcdep 2008 06 003 PMID 18676099 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Pallanti Stefano Rossi Nicolo Baldini Hollander Eric 2006 11 Pathological Gambling In Hollander Eric Stein Dan J eds Clinical manual of impulse control disorders American Psychiatric Pub p 253 ISBN 978 1 58562 136 1 Oliveira MP 2008 Jun Pathological gambling and its consequences for public health Revista de saude publica 42 3 542 9 PMID 18461253 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Hansen M 2008 Jan 17 Gambling and suicidal behaviour Tidsskrift for den Norske laegeforening tidsskrift for praktisk medicin ny raekke 128 2 174 6 PMID 18202728 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Manthorpe J 2010 Dec Suicide in later life public health and practitioner perspectives International journal of geriatric psychiatry 25 12 1230 8 doi 10 1002 gps 2473 PMID 20104515 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Simpson GK Tate RL 2007 Preventing suicide after traumatic brain injury implications for general practice Med J Aust 187 4 229 32 PMID 17708726 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Unknown parameter month ignored help Anguiano L 2012 Jul Aug A literature review of suicide in cancer patients Cancer nursing 35 4 E14 26 doi 10 1097 NCC 0b013e31822fc76c PMID 21946906 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Yip edited by Paul S F 2008 Suicide in Asia causes and prevention Hong Kong Hong Kong University Press p 11 ISBN 9789622099432 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a first has generic name help More than one of pages and page specified help Ribeiro JD 2012 Feb Sleep problems outperform depression and hopelessness as cross sectional and longitudinal predictors of suicidal ideation and behavior in young adults in the military Journal of Affective Disorders 136 3 743 50 doi 10 1016 j jad 2011 09 049 PMID 22032872 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Bernert RA 2005 Sep Suicidality and sleep disturbances Sleep 28 9 1135 41 PMID 16268383 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Joiner TE Jr 2005 The psychology and neurobiology of suicidal behavior Annual review of psychology 56 287 314 doi 10 1146 annurev psych 56 091103 070320 PMID 15709937 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Van Orden K 2011 Jun Suicides in late life Current psychiatry reports 13 3 234 41 doi 10 1007 s11920 011 0193 3 PMC 3085020 PMID 21369952 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Koenig HG 2009 May Research on religion spirituality and mental health a review Canadian journal of psychiatry Revue canadienne de psychiatrie 54 5 283 91 PMID 19497160 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Lester D 2006 Suicide and islam Archives of suicide research official journal of the International Academy for Suicide Research 10 1 77 97 doi 10 1080 13811110500318489 PMID 16287698 Cox William T L Abramson Lyn Y Devine Patricia G Hollon Steven D 2012 Stereotypes Prejudice and Depression The Integrated Perspective 7 5 427 449 doi 10 1177 1745691612455204 Wegman HL 2009 Oct A meta analytic review of the effects of childhood abuse on medical outcomes in adulthood Psychosomatic Medicine 71 8 805 12 doi 10 1097 PSY 0b013e3181bb2b46 PMID 19779142 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Oswald SH 2010 Jun History of maltreatment and mental health problems in foster children a review of the literature Journal of pediatric psychology 35 5 462 72 doi 10 1093 jpepsy jsp114 PMID 20007747 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Confer Jaime C 1 January 2010 Evolutionary psychology Controversies questions prospects and limitations American Psychologist 65 2 110 126 doi 10 1037 a0018413 PMID 20141266 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Stark CR 2011 A conceptual model of suicide in rural areas Rural and remote health 11 2 1622 PMID 21702640 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Daly Mary Sept 2012 PDF Federal Reserve Bank of San Francisco Working Paper Series 2012 10 19 ද න ම ල ප ටපත PDF ව ත න ස රක ෂණය කරන ලද සම ප රව ශය 2013 03 23 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Lerner George Jan 5 2010 CNN World 2013 01 16 ද න ම ල ප ටපත ව ත න ස රක ෂණය කරන ලද සම ප රව ශය 13 February 2013 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite news title ස ක ල ල Cite news cite news a Check date values in date help Law S 2008 Feb Suicide in China unique demographic patterns and relationship to depressive disorder Current psychiatry reports 10 1 80 6 PMID 18269899 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Bohanna I 2012 Media guidelines for the responsible reporting of suicide a review of effectiveness Crisis 33 4 190 8 doi 10 1027 0227 5910 a000137 PMID 22713977 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Yip PS 2012 Jun 23 Means restriction for suicide prevention Lancet 379 9834 2393 9 doi 10 1016 S0140 6736 12 60521 2 PMID 22726520 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Sisask M 2012 Jan Media roles in suicide prevention a systematic review International journal of environmental research and public health 9 1 123 38 doi 10 3390 ijerph9010123 PMC 3315075 PMID 22470283 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Stack S 2005 Suicide in the media a quantitative review of studies based on non fictional stories Suicide Life Threat Behav 35 2 121 33 doi 10 1521 suli 35 2 121 62877 PMID 15843330 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Unknown parameter month ignored help Pirkis J July 2009 72X Suicide and the media Psychiatry 8 7 269 271 doi 10 1016 j mppsy 2009 04 009 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check url value help Loue Sana 2008 Encyclopedia of aging and public health with 19 tables New York NY Springer p 696 ISBN 978 0 387 33753 1 Moody Harry R 2010 Aging concepts and controversies 6th ed ed Los Angeles Pine Forge Press p 158 ISBN 978 1 4129 6966 6 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a edition has extra text help Hales edited by Robert I Simon Robert E The American Psychiatric Publishing textbook of suicide assessment and management 2nd ed ed Washington DC American Psychiatric Pub p 714 ISBN 978 1 58562 414 0 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a edition has extra text help first has generic name help CS1 maint multiple names authors list link editor Tarek Sobh 2010 Innovations and advances in computer sciences and engineering Online Ausg ed Dordrecht Springer Verlag p 503 ISBN 978 90 481 3658 2 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a last has generic name help CS1 maint extra punctuation link CS1 maint multiple names authors list link Eliason S 2009 Murder suicide a review of the recent literature The journal of the American Academy of Psychiatry and the Law 37 3 371 6 PMID 19767502 Smith William Kornblum in collaboration with Carolyn D Sociology in a changing world 9e 9th ed ed Belmont CA Wadsworth Cengage Learning p 27 ISBN 978 1 111 30157 6 Campbell Robert Jean 2004 Campbell s psychiatric dictionary 8th ed ed Oxford Oxford University Press p 636 ISBN 978 0 19 515221 0 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a edition has extra text help Veatch ed by Robert M 1997 Medical ethics 2 ed ed Sudbury Mass u a Jones and Bartlett p 292 ISBN 978 0 86720 974 7 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a edition has extra text help first has generic name help Gutman Yisrael 1998 Anatomy of the Auschwitz death camp 1st pbk ed ed Bloomington Publ in association with the United States Holocaust Memorial Museum Washington D C by Indiana University Press p 400 ISBN 978 0 253 20884 2 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a edition has extra text help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help CS1 maint extra punctuation link Ajdacic Gross V Weiss MG Ring M et al 2008 Methods of suicide international suicide patterns derived from the WHO mortality database Bull World Health Organ 86 9 726 32 doi 10 2471 BLT 07 043489 PMC 2649482 PMID 18797649 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Unknown parameter author separator ignored help Unknown parameter month ignored help Ajdacic Gross Vladeta et al Methods of suicide international suicide patterns derived from the WHO mortality database PDF 267 KB 86 9 726 732 September 2008 Accessed 2 August 2011 2 August 2011 See html version The data can be seen here 1 O Connor Rory C Platt Stephen Gordon Jacki eds 1 June 2011 International Handbook of Suicide Prevention Research Policy and Practice John Wiley and Sons p 34 ISBN 978 1 119 99856 3 Gunnell D Eddleston M Phillips MR Konradsen F 2007 The global distribution of fatal pesticide self poisoning systematic review BMC Public Health 7 357 doi 10 1186 1471 2458 7 357 PMC 2262093 PMID 18154668 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a CS1 maint multiple names authors list link Geddes John Psychiatry 4th ed ed Oxford Oxford University Press p 62 ISBN 978 0 19 923396 0 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a edition has extra text help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help U S Suicide Statistics 2005 සම ප රව ශය 2008 03 24 Eshun edited by Sussie 2009 Culture and mental health sociocultural influences theory and practice Chichester U K Wiley Blackwell p 301 ISBN 9781444305814 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a first has generic name help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Krug Etienne 2002 World Report on Violence and Health Volume 1 Geneve World Health Organization p 196 ISBN 9789241545617 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a More than one of pages and page specified help editor Diego de Leo 2001 Suicide and euthanasia in older adults a transcultural journey Toronto Hogrefe amp Huber p 121 ISBN 9780889372511 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a last has generic name help Pjevac M 2012 Oct Neurobiology of suicidal behaviour Psychiatria Danubina 24 Suppl 3 S336 41 PMID 23114813 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Sher L 2011 The role of brain derived neurotrophic factor in the pathophysiology of adolescent suicidal behavior International journal of adolescent medicine and health 23 3 181 5 PMID 22191181 Sher L 2011 May Brain derived neurotrophic factor and suicidal behavior QJM monthly journal of the Association of Physicians 104 5 455 8 doi 10 1093 qjmed hcq207 PMID 21051476 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Dwivedi Yogesh 2012 The neurobiological basis of suicide Boca Raton FL Taylor amp Francis CRC Press p 166 ISBN 978 1 4398 3881 5 Stein edited by George 2007 Seminars in general adult psychiatry 2 ed ed London Gaskell p 145 ISBN 978 1 904671 44 2 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a edition has extra text help first has generic name help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Autry AE 2009 Nov 1 Epigenetics in suicide and depression Biological Psychiatry 66 9 812 3 doi 10 1016 j biopsych 2009 08 033 PMC 2770810 PMID 19833253 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Suicide prevention WHO Sites Mental Health World Health Organization Aug 31 2012 සම ප රව ශය 2013 01 13 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite web class mw redirect title ස ක ල ල Cite web cite web a Check date values in date help Sakinofsky I 2007 Jun The current evidence base for the clinical care of suicidal patients strengths and weaknesses Canadian Journal of Psychiatry 52 6 Suppl 1 7S 20S PMID 17824349 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Suicide The United States Surgeon General සම ප රව ශය 4 September 2011 Robinson J 2011 Jan Preventing suicide in young people systematic review The Australian and New Zealand journal of psychiatry 45 1 3 26 doi 10 3109 00048674 2010 511147 PMID 21174502 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Fassberg MM 2012 Mar A systematic review of social factors and suicidal behavior in older adulthood International journal of environmental research and public health 9 3 722 45 doi 10 3390 ijerph9030722 PMC 3367273 PMID 22690159 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Williams SB 2009 Apr Screening for child and adolescent depression in primary care settings a systematic evidence review for the US Preventive Services Task Force Pediatrics 123 4 e716 35 doi 10 1542 peds 2008 2415 PMID 19336361 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Horowitz LM 2009 Oct Suicide screening in schools primary care and emergency departments Current Opinion in Pediatrics 21 5 620 7 doi 10 1097 MOP 0b013e3283307a89 PMC 2879582 PMID 19617829 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Paris J June 2004 Is hospitalization useful for suicidal patients with borderline personality disorder Journal of personality disorders 18 3 240 7 doi 10 1521 pedi 18 3 240 35443 PMID 15237044 Goodman M 2012 Feb Suicidal risk and management in borderline personality disorder Current psychiatry reports 14 1 79 85 doi 10 1007 s11920 011 0249 4 PMID 22113831 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Canadian Agency for Drugs and Technologies in Health CADTH 2010 Dialectical behaviour therapy in adolescents for suicide prevention systematic review of clinical effectiveness CADTH technology overviews 1 1 e0104 PMC 3411135 PMID 22977392 Stoffers JM 2012 Aug 15 Psychological therapies for people with borderline personality disorder Cochrane database of systematic reviews Online 8 CD005652 doi 10 1002 14651858 CD005652 pub2 PMID 22895952 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Hetrick SE 2012 Nov 14 Newer generation antidepressants for depressive disorders in children and adolescents Cochrane database of systematic reviews Online 11 CD004851 PMID 23152227 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Baldessarini RJ 2003 Lithium treatment and suicide risk in major affective disorders update and new findings The Journal of clinical psychiatry 64 Suppl 5 44 52 PMID 12720484 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Cipriani A 2005 Oct Lithium in the prevention of suicidal behavior and all cause mortality in patients with mood disorders a systematic review of randomized trials The American Journal of Psychiatry 162 10 1805 19 doi 10 1176 appi ajp 162 10 1805 PMID 16199826 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help WHO Disease and injury country estimates World Health Organization 2009 Deaths estimates for 2008 by cause for WHO Member States World Health Organization සම ප රව ශය 10 February 2013 Haney EM 2012 Mar Suicide Risk Factors and Risk Assessment Tools A Systematic Review PMID 22574340 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Cite journal requires journal help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Weiyuan C 2009 Dec Women and suicide in rural China Bulletin of the World Health Organization 87 12 888 9 doi 10 2471 BLT 09 011209 PMC 2789367 PMID 20454475 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Sue David Sue Derald Wing Sue Diane Sue Stanley Understanding abnormal behavior Tenth ed student ed ed Belmont CA Wadsworth Cengage Learning p 255 ISBN 978 1 111 83459 3 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a CS1 maint multiple names authors list link Pitman A 2012 Jun 23 Suicide in young men Lancet 379 9834 2383 92 doi 10 1016 S0140 6736 12 60731 4 PMID 22726519 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Szasz Thomas 1999 Fatal freedom the ethics and politics of suicide Westport Conn Praeger p 11 ISBN 978 0 275 96646 1 Maris Ronald 2000 Comprehensive textbook of suicidology New York u a Guilford Press pp 97 103 ISBN 978 1 57230 541 0 Dickinson Michael R Leming George E Understanding dying death and bereavement 7th ed ed Belmont CA Wadsworth Cengage Learning p 290 ISBN 978 0 495 81018 6 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a edition has extra text help CS1 maint multiple names authors list link Durkheim s Suicide a century of research and debate 1 publ ed London u a Routledge 2000 p 69 ISBN 978 0 415 20582 5 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a first has generic name help first missing last help Maris Ronald 2000 Comprehensive textbook of suicidology New York u a Guilford Press p 540 ISBN 978 1 57230 541 0 McLaughlin Columba 2007 Suicide related behaviour understanding caring and therapeutic responses Chichester England John Wiley amp Sons p 24 ISBN 978 0 470 51241 8 White Tony 2010 Working with suicidal individuals a guide to providing understanding assessment and support London Jessica Kingsley Publishers p 12 ISBN 978 1 84905 115 6 Paperno Irina 1997 Suicide as a cultural institution in Dostoevsky s Russia Ithaca Cornell university press p 60 ISBN 978 0 8014 8425 4 al David Lanham et 2006 Criminal laws in Australia Annandale N S W The Federation Press p 229 ISBN 978 1 86287 558 6 Duffy Michael Costa Mark 1991 Labor prosperity and the nineties beyond the bonsai economy 2nd ed ed Sydney Federation Press p 315 ISBN 978 1 86287 060 4 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a edition has extra text help CS1 maint multiple names authors list link Quill Constance E Putnam foreword by Timothy E 2002 Hospice or hemlock searching for heroic compassion Westport Conn Praeger p 143 ISBN 978 0 89789 921 5 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a CS1 maint multiple names authors list link Holt Gerry When suicide was illegal BBC News 3 August 2011 Accessed 11 August 2011 Guardian amp Observer style guide Guardian website The Guardian සම ප රව ශය 29 November 2011 Srivastava editors Nitish Dogra Sangeet Climate change and disease dynamics in India New Delhi The Energy and Resources Institute p 256 ISBN 978 81 7993 412 8 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a first has generic name help CS1 maint multiple names authors list link German politician Roger Kusch helped elderly woman to die Times Online July 2 2008 Appel JM 2007 A Suicide Right for the Mentally Ill A Swiss Case Opens a New Debate Hastings Center Report 37 3 21 23 doi 10 1353 hcr 2007 0035 PMID 17649899 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Unknown parameter month ignored help Chapter 127 800 995 The Oregon Death with Dignity Act Chapter 70 245 RCW The Washington death with dignity act Dr Ronald Roth D Acu Suicide amp Euthanasia a Biblical Perspective Acu cell com සම ප රව ශය 2009 05 06 Norman N Holland Literary Suicides A Question of Style Clas ufl edu සම ප රව ශය 2009 05 06 Catechism of the Catholic Church PART 3 SECTION 2 CHAPTER 2 ARTICLE 5 Scborromeo org 1941 06 01 සම ප රව ශය 2009 05 06 Catechism of the Catholic Church PART 3 SECTION 2 CHAPTER 2 ARTICLE 5 Scborromeo org 1941 06 01 සම ප රව ශය 2009 05 06 The Bible and Suicide Religioustolerance org සම ප රව ශය 2009 05 06 Euthanasia and Judaism Jewish Views of Euthanasia and Suicide ReligionFacts com සම ප රව ශය 2008 09 16 Hindu Website Hinduism and suicide Hinduism Euthanasia and Suicide BBC 2009 08 25 Suicide Stanford Encyclopedia of Philosophy Plato stanford edu සම ප රව ශය 2009 05 06 Kant Immanuel 1785 Kant The Metaphysics of Morals M Gregor trans Cambridge Cambridge University Press 1996 ISBN 978 0 521 56673 5 p177 Safranek John P 1998 Autonomy and Assisted Suicide The Execution of Freedom The Hastings Center Report 28 4 33 Raymond Whiting A natural right to die twenty three centuries of debate pp 13 17 Praeger 2001 ISBN 0 313 31474 8 Death on Demand The assisted suicide movement sheds its fig leaf The Weekly Standard June 5 2007 The Suicide Ozawa de Silva C 2008 Dec Too lonely to die alone internet suicide pacts and existential suffering in Japan Culture medicine and psychiatry 32 4 516 1 doi 10 1007 s11013 008 9108 0 PMID 18800195 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Durkee T 2011 Oct Internet pathways in suicidality a review of the evidence International journal of environmental research and public health 8 10 3938 52 doi 10 3390 ijerph8103938 PMC 3210590 PMID 22073021 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Robinson edited by David Picard Mike Emotion in motion tourism affect and transformation Farnham Surrey Ashgate p 176 ISBN 978 1 4094 2133 7 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a first has generic name help CS1 maint multiple names authors list link Robinson ed by Peter 2010 Research themes for tourism Oxfordshire etc CABI p 172 ISBN 978 1 84593 684 6 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a first has generic name help Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Dennis Richard 2008 Cities in modernity representations and productions of metropolitan space 1840 1930 Repr ed Cambridge u a Cambridge Univ Press p 20 ISBN 978 0 521 46841 1 McDougall Tim 2010 Helping children and young people who self harm an introduction to self harming and suicidal behaviours for health professionals Abingdon Oxon Routledge p 23 ISBN 978 0 415 49913 2 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Bateson John 2008 Building hope leadership in the nonprofit world Westport Conn Praeger p 180 ISBN 978 0 313 34851 8 Miller David 2011 Child and Adolescent Suicidal Behavior School Based Prevention Assessment and Intervention p 46 ISBN 978 1 60623 997 1 Chang Kenneth August 25 2008 In Salmonella Attack Taking One for the Team New York Times a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Cite journal requires journal help Tofilski Adam Couvillon MJ Evison SEF Helantera H Robinson EJH Ratnieks FLW 2008 Preemptive Defensive Self Sacrifice by Ant Workers PDF The American Naturalist 172 5 E239 E243 doi 10 1086 591688 PMID 18928332 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a CS1 maint multiple names authors list link Larry O Hanlon Mar 10 2010 Discovery News July 25 2010 ද න ම ල ප ටපත ව ත න ස රක ෂණය කරන ලද සම ප රව ශය March 25 2013 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Cite journal requires journal help lt Please add first missing authors to populate metadata gt Life In The Undergrowth BBC a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Cite journal requires journal help Bordereau C Robert A Van Tuyen V Peppuy A August 1997 Insectes Sociaux Birkhauser Basel 44 3 289 doi 10 1007 s000400050049 2020 04 18 ද න ම ල ප ටපත ව ත න ස රක ෂණය කරන ලද සම ප රව ශය 2013 03 25 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help More than one of accessdate and access date specified help More than one of archivedate and archive date specified help More than one of archiveurl and archive url specified help Nobel Justin Mar 19 2010 Time 2013 08 17 ද න ම ල ප ටපත ව ත න ස රක ෂණය කරන ලද සම ප රව ශය 2013 03 25 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a Check date values in date help Cite journal requires journal help More than one of accessdate and access date specified help More than one of archivedate and archive date specified help More than one of archiveurl and archive url specified help Stoff David Mann J John 1997 Annals of the New York Academy of Sciences Annals of the New York Academy of Sciences 836 Neurobiology of Suicide The From the Bench to the Clinic 1 11 1997NYASA 836 1S doi 10 1111 j 1749 6632 1997 tb52352 x 2020 04 18 ද න ම ල ප ටපත ව ත න ස රක ෂණය කරන ලද සම ප රව ශය 2013 03 25 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite journal title ස ක ල ල Cite journal cite journal a More than one of accessdate and access date specified help More than one of archivedate and archive date specified help More than one of archiveurl and archive url specified help Hall 1987 p 282 Jonestown Audiotape Primary Project 2013 05 18 at the Wayback Machine Alternative Considerations of Jonestown and Peoples Temple San Diego State University 1978 Suicide Leaves 900 Dead permanent dead link Retrieved 9 November 2011 John Toland The Rising Sun The Decline and Fall of the Japanese Empire 1936 1945 Random House 1970 p 519 Suicide and Self Starvation Terence M O Keeffe Vol 59 No 229 Jul 1984 pp 349 363 Watson Bruce 2007 Exit Rommel The Tunisian Campaign 1942 43 Stackpole Books p 170 ISBN 978 0 8117 3381 6 අමතර ක යව ම Gambotto Antonella 2004 Australia Broken Ankle Books ISBN 0 9751075 1 8 Goeschel Christian 2009 Suicide in Nazi Germany Oxford University Press ISBN 0 19 953256 7 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a Invalid ref harv help බ හ ර ස බ ද ම Suicide ග න තවත ද ව ක ප ඩ ය සහ දර ව ය ප ත හරහ ස ය ගන නව ක ෂනර ය ව ත න අර ථ ද ක ව ම ක මන ස ව ත න ඡ ය ර ප හ ම ධ යව ක සරසව ය ව ත න ඉග න ම ම ල ශ රව ක ප වත ව ත න ප වත කථ ගව ක ක යමන ව ත න උප ට ද ක ව ම ව ක ප රභව ව ත න ප රභව ප ළව ක ප ත ව ත න ප ළප ත