Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
මෙම ලිපිය සඳහා (තවත්) කළ යුතුව ඇත. කරුණාකර මෙම ලිපිය උපුටා දක්වමින් වැඩි දියුණු කිරීමට උදව් වන්න. මූලාශ්‍ර රහිත කරුණු හා ඉඩ ඇත. |
ප්‍රත්‍යාස්ථතා මාපාංකය යනු ද්‍රව්‍යයක් හෝ වස්තුවක් මත බලයක් යෙදූ විට එය ප්‍රත්‍යාස්ථ ලෙස (එනම්, අස්ථිර ලෙස) විරූපණය වීමේ ප්‍රවණතාවෙහි ගණිතමය නිරූපණය යි. වස්තුවක් ප්‍රත්‍යාස්ථ සීමාව තුළ තිබිය දී එහි අනුක්‍රමණය එම වස්තුවේ ප්‍රත්‍යාස්ථතා මාපාංකය ලෙස අර්ථ දැක්වේ.
ලැම්ඩා (λ) යනු ප්‍රත්‍යාස්ථතා මාපාංකය යි. යනු බලය යෙදීමෙන් විරූපණය වීම නිසා ඒකක වර්ගඵලයක් මත හටගන්නා ප්‍රතිපාදන බලය යි. යනු ප්‍රත්‍යා බලය නිසා සිදු වූ වෙනස ත්, එහි ප්‍රකෘති අවස්ථාව ත් අතර අනුපාතය යි. වික්‍රියාව යනු ඒකක රහිත රාශියක් වන නිසා, ප්‍රත්‍යා බලය වලින් මනින කල, λ ගේ ඒකක ද පැස්කල් ම වේ.
වස්තුවේ දිග දෙගුණ වන අවස්ථාවක ඉහත සමීකරණයෙහි හරය එකක් වන නිසා, වස්තුවක දිග දෙගුණ කිරීමට අවශ්‍ය ප්‍රත්‍යා බලය ලෙස ද ප්‍රත්‍යාස්ථතා මාපාංකය හැඳින්විය හැක. නමුත් ප්‍රායෝගික ව බොහෝ ද්‍රව්‍යයන් මෙම අන්ත ලක්ෂ්‍යයට ළඟා වීමට අසමත් වේ. එමනිසා, වර්ග අඟලකට මිලියන 30 ක් වූ ක් සහිත වානේ සඳහා, වර්ග අඟලකට තිස් දහසක් වූ භාරයක් මගින් අඟල් 1 ක් දිග දණ්ඩක් අඟලකින් දහසෙන් පංගුවක ප්‍රමාණයකින් දිගු කිරීමට සමත් වේ.
ප්‍රත්‍යා බල සහ වික්‍රියා දිශාවන් ද සහිත ව මනින ආකාරය පැහැදිලි ව සඳහන් කිරීමෙන් ප්‍රත්‍යාස්ථතා මාපාංක වර්ග ගණනාවක් අර්ථ දැක්විය හැකි වේ. ප්‍රධාන ප්‍රත්‍යාස්ථතා මාපාංක වර්ග තුනක් වනුයේ:
- යං මාපාංකය (E) යනු ආතන්‍ය , හෙවත් කිසියම් අක්ෂ්‍යයක් ඔස්සේ ප්‍රතිවිරුද්ධ බල ක්‍රියාත්මක වන කල්හි එම අක්ෂ්‍යය ඔස්සේ විරූපණය වීමට වස්තුවක ඇති ප්‍රවණතාව යි.; එය ට දරන අනුපාතය ලෙස අර්ථ දැක්වේ. සරළ ව ප්‍රත්‍යාස්ථතා මාපාංකය ලෙස හැඳින්වෙන්නේ ද මෙයම ය.
- -Shear Modulus හෝ ස්තබ්ධතා මාපාංකය - modulus of rigidity (G හෝ ) යනු ප්‍රතිවිරුද්ධ බල ක්‍රියා කරන කල්හි වස්තුවක් ව්‍යාකෘතියට ලක් වීමේ ප්‍රවණතාවය යි. (නියත පරිමාවෙහි දී හැඩය විරූපණයට ලක් වීම); එය මත ලෙස අර්ථ දැක්විය හැක. මෙය ව්‍යුත්පන්නයේ කොටසක් වේ.
- (K) යනු පරිමාමිතික ප්‍රත්‍යාස්ථතාව හෙවත් සියලු දිශාවන්ට ඒකාකාර ලෙස භාර යොදා ඇති අවස්ථාවක දී වස්තුව සියලු දිශාවන්ට විරූපණය වීමේ ප්‍රවණතාවය යි; එය සහ පරිමාමිතික වික්‍රියාව අතර අනුපාතය ලෙස අර්ථ දැක්වේ. එසේම, මෙය ප්‍රතිලෝමය වේ. තවදුරටත් විස්තර කළහොත්, නිකර මාපාංකය යනු යන්ග් මාපාංකයෙහි ම ත්‍රිමාණය සඳහා වූ දිගුව යි.
තවත් ප්‍රත්‍යාස්ථතා මාපාංක වර්ග තුනක් වනුයේ , , සහ .
යම් කිසි අයකුට සමජාතීය සහ (සියලු දිශාවන්ට සමාන වූ) ද්‍රව්‍යයක (ඝන) ප්‍රත්‍යාස්ථ ලක්ෂණ විශ්ලේෂණය කිරීමට අවශ්‍ය නම්, එහි ඕනෑම ප්‍රත්‍යාස්ථතා මාපාංක වර්ග දෙකක් පමණක් සැලකීම ප්‍රමාණවත් වේ. එනම්, ඕනෑම ප්‍රත්‍යාස්ථතා මාපාංක වර්ග දෙකක් දුන් විට මෙහි අග දැක්වෙන වගුවෙහි ඇති සමීකරණ ආධාරයෙන් අනෙක් සියලුම ප්‍රත්‍යාස්ථතා මාපාංක ගණනය කිරීමට හැක.
ව්‍යාකෘති ප්‍රත්‍යා බල දරා සිටීමට නොහැකි නිසා විශේෂ වේ. එනම්, ඒවායේ ව්‍යාකෘති ප්‍රත්‍යාස්ථතා මාපාංකය ශුන්‍ය වේ. ඒවායේ යං මාපාංකය ද ශුන්‍ය වන බව එයින් ගම්‍ය වේ.
බලන්න
පරිශීලන
වැඩිදුර කියවීමට
- Hartsuijker, C.; Welleman, J.W. (2001). Engineering Mechanics. Vol. 2. Springer. ISBN .
විකිපීඩියාව, විකි, සිංහල, පොත, පොත්, පුස්තකාලය, ලිපිය, කියවන්න, බාගන්න, නොමිලේ, නොමිලේ බාගන්න, mp3, වීඩියෝ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, පින්තූරය, සංගීතය, ගීතය, චිත්‍රපටය, පොත, ක්‍රීඩාව, ක්‍රීඩා., ජංගම දුරකථන, android, ios, apple, ජංගම දුරකථන, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, පීසී, වෙබ්, පරිගණකය
ම ම ල ප ය සත ය පනය සඳහ තවත ම ල ශ ර ද ක ව ම කළ ය ත ව ඇත කර ණ කර ම ම ල ප ය ව ශ ව ස කළ හ ක ම ල ශ ර උප ට දක වම න ව ඩ ද ය ණ ක ර මට උදව වන න ම ල ශ ර රහ ත කර ණ අභ ය ගයට ලක ව මට හ මක ද ම මට ඉඩ ඇත ප රත ය ස ථත ම ප කය යන ද රව යයක හ වස ත වක මත බලයක ය ද ව ට එය ප රත ය ස ථ ල ස එනම අස ථ ර ල ස ව ර පණය ව ම ප රවණත ව හ ගණ තමය න ර පණය ය වස ත වක ප රත ය ස ථ ස ම ව ත ළ ත බ ය ද එහ අන ක රමණය එම වස ත ව ප රත ය ස ථත ම ප කය ල ස අර ථ ද ක ව l def stressstrain displaystyle lambda stackrel text def frac text stress text strain ල ම ඩ l යන ප රත ය ස ථත ම ප කය ය යන බලය ය ද ම න ව ර පණය ව ම න ස ඒකක වර ගඵලයක මත හටගන න ප රත ප දන බලය ය යන ප රත ය බලය න ස ස ද ව ව නස ත එහ ප රක ත අවස ථ ව ත අතර අන ප තය ය ව ක ර ය ව යන ඒකක රහ ත ර ශ යක වන න ස ප රත ය බලය වල න මන න කල l ග ඒකක ද ප ස කල ම ව වස ත ව ද ග ද ග ණ වන අවස ථ වක ඉහත සම කරණය හ හරය එකක වන න ස වස ත වක ද ග ද ග ණ ක ර මට අවශ ය ප රත ය බලය ල ස ද ප රත ය ස ථත ම ප කය හ ඳ න ව ය හ ක නම ත ප ර ය ග ක ව බ හ ද රව යයන ම ම අන ත ලක ෂ යයට ළඟ ව මට අසමත ව එමන ස වර ග අඟලකට ම ල යන 30 ක ව ක සහ ත ව න සඳහ වර ග අඟලකට ත ස දහසක ව භ රයක මග න අඟල 1 ක ද ග දණ ඩක අඟලක න දහස න ප ග වක ප රම ණයක න ද ග ක ර මට සමත ව ප රත ය බල සහ ව ක ර ය ද ශ වන ද සහ ත ව මන න ආක රය ප හ ද ල ව සඳහන ක ර ම න ප රත ය ස ථත ම ප ක වර ග ගණන වක අර ථ ද ක ව ය හ ක ව ප රධ න ප රත ය ස ථත ම ප ක වර ග ත නක වන ය ය ම ප කය E යන ආතන ය හ වත ක ස යම අක ෂ යයක ඔස ස ප රත ව ර ද ධ බල ක ර ය ත මක වන කල හ එම අක ෂ යය ඔස ස ව ර පණය ව මට වස ත වක ඇත ප රවණත ව ය එය ට දරන අන ප තය ල ස අර ථ ද ක ව සරළ ව ප රත ය ස ථත ම ප කය ල ස හ ඳ න ව න න ද ම යම ය Shear Modulus හ ස තබ ධත ම ප කය modulus of rigidity G හ m displaystyle mu යන ප රත ව ර ද ධ බල ක ර ය කරන කල හ වස ත වක ව ය ක ත යට ලක ව ම ප රවණත වය ය න යත පර ම ව හ ද හ ඩය ව ර පණයට ලක ව ම එය මත ල ස අර ථ ද ක ව ය හ ක ම ය ව ය ත පන නය ක ටසක ව K යන පර ම ම ත ක ප රත ය ස ථත ව හ වත ස යල ද ශ වන ට ඒක ක ර ල ස භ ර ය ද ඇත අවස ථ වක ද වස ත ව ස යල ද ශ වන ට ව ර පණය ව ම ප රවණත වය ය එය සහ පර ම ම ත ක ව ක ර ය ව අතර අන ප තය ල ස අර ථ ද ක ව එස ම ම ය ප රත ල මය ව තවද රටත ව ස තර කළහ ත න කර ම ප කය යන යන ග ම ප කය හ ම ත ර ම ණය සඳහ ව ද ග ව ය තවත ප රත ය ස ථත ම ප ක වර ග ත නක වන ය සහ යම ක ස අයක ට සමජ ත ය සහ ස යල ද ශ වන ට සම න ව ද රව යයක ඝන ප රත ය ස ථ ලක ෂණ ව ශ ල ෂණය ක ර මට අවශ ය නම එහ ඕන ම ප රත ය ස ථත ම ප ක වර ග ද කක පමණක ස ලක ම ප රම ණවත ව එනම ඕන ම ප රත ය ස ථත ම ප ක වර ග ද කක ද න ව ට ම හ අග ද ක ව න වග ව හ ඇත සම කරණ ආධ රය න අන ක ස යල ම ප රත ය ස ථත ම ප ක ගණනය ක ර මට හ ක ව ය ක ත ප රත ය බල දර ස ට මට න හ ක න ස ව ශ ෂ ව එනම ඒව ය ව ය ක ත ප රත ය ස ථත ම ප කය ශ න ය ව ඒව ය ය ම ප කය ද ශ න ය වන බව එය න ගම ය ව බලන නප රත ය ස ථ ස ම වපර ශ ලනAskeland Donald R Phule Pradeep P 2006 The science and engineering of materials 5th ed Cengage Learning p 198 ISBN 978 0 53 455396 8 Beer Ferdinand P Johnston E Russell Dewolf John Mazurek David 2009 Mechanics of Materials McGraw Hill p 56 ISBN 978 0 07 015389 9 ව ඩ ද ර ක යව මටHartsuijker C Welleman J W 2001 Engineering Mechanics Vol 2 Springer ISBN 978 1 4020 4123 5