Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
කාලී (; සංස්කෘත: काली) හෙවත් කාලිකා (සංස්කෘත: कालिका) යනුවෙන් හැඳින්වෙන්නේ මහාදේවියගේ උග්‍ර ස්වරූපයකි.එතුමියගේ ආදිතම නිරූපණය දුෂ්ට බලවේග විනාශ කරන්නිය ලෙස සැලකිණි. ශෛව ආගමේ ප්‍රවර්ගයක් වන ය තුළ උපප්‍රවර්ගයන් සතරින් එකක දෙවඟන ද ඇයයි. කාලයත් සමග විවිධ ආගමික ව්‍යාපාර සහ තන්ත්‍රික නිකායයන් විසින් ඇයව විවිධ ලෙස වන්දනා කොට ඇත. මෙයට නිදසුන් ලෙස දිව්‍යමය මාතාව, විශ්වයේ මාතාව, ආදි ශක්ති, හෝ ආදි පරාශක්ති ලෙස ඇයව සැලකීම දැක්විය හැක. ඇතැම් ශක්ති හින්දු සහ නිකායයන්, විශේෂයෙන්ම කාලිකුල ක්‍රමය අනුගමනය කරන නිකායයන් විසින් ඇයව පරම යතාර්ථ‍ය හෙවත් බ්‍රහ්මන් ලෙස ද සලකනු ලබයි. එසේම ඇය ආරක්ෂිකාවක ලෙස ද, හෙවත් විමුක්තිය/නිර්වාණය ප්‍රදානය කරන්නිය ලෙසත් සැලකේ. බොහෝ අවස්ථාවල කාලි මාතාව නිරූපණය කෙරෙන්නේ, දුර්වලව වැතිරගත් සිය සැමියා වන ශිව දෙවියන්ගේ සිරුර මත සිටගෙන හෝ නර්තනයේ යෙදෙමින් සිටින තැනැත්තියක ලෙසයි.
| කාලී දෙවඟන | |
|---|---|
| කාලයට, විනාශයට සහ බලයට අධිපති දෙවඟන | |
 | |
| සංස්කෘත පරිවර්තනය | Kālī |
| දෙමළ අක්ෂර වලින් | காளி |
| අනුබැඳිය | මහාවිද්‍යා, දේවී, පාර්වතී, ත්‍රිපුර සුන්දරී |
| වාසභවනය | ආදාහන භූමි, මණිද්වීපය (නමුත් අර්ථ නිරූපණය අනුව විවිධ වේ) |
| ඕම් ජයන්තී මංගල කාලී භද්‍රකාලී කපාලිනී. දුර්ගා ක්ෂමා ශිවා ධාත්‍රී ස්වාහා ස්වධා නමෝස්තුතේ | |
| ආයුධය | , , |
| වල්ලභයා | ශිව/ |
| වාහනය | සිංහයා, ශව |
| උත්සව | , |
ශිව යන්නෙහි "ඉ" කාරය ශක්තියයි. ශක්තිය රහිත ශිව ශව බවට පත් වේ. කාලි දෙවඟන පාමුල සිටින්නෙ එම ශව්‍ය වූ ශිව දෙවිඳුන්ය. සමස්ථ භාරතයේම,විශේෂයෙන් නැගෙනහිර භාරතයේ කොල්කටාව, ඇසෑමය වැනි ප්‍රදේශ වල හින්දූන් විසින් කාලි දෙවඟන වන්දනා කරනු ලබයි. සහ බෞද්ධ දේවතාවියන් සංයුක්ත කොට ඇති ලැයිස්තුවක් වන මහාවිද්‍යාවරියන් දස දෙනා අතරෙහි ප්‍රමුඛත්වය කාලි දේවියට හිමි වේ.
නිරුක්තිය
කාලී යනු කාලම් ("කළු, අඳුරු පැහැති") යන්නෙහි ස්ත්‍රී ලිංග ස්වරූපයයි. කාලී යන්නෙහි පුරුෂ ස්වරූපය වන "කාල" යන්නෙන් "කාලය" හෝ "කාලයේ සම්පූර්ණත්වය" යන්න ද හැඟවේ. එමගින් "ජීවීන්ට ප්‍රාණය හෝ මරණය ලබාදෙන ස්වභාව ධර්මයේ වෙනස්වන ස්වභාවය" සංකේතවත් කෙරේ. ඇගේ අනෙක් නම් යටතට කාලරාත්‍රී ("කළු රාත්‍රිය"), සහ කාලිකා ("කළු තැනැත්තිය") යන්න ද අයත් වේ.
සටහන්
- Sanderson, Alexis. "The Śaiva Literature." 2018-09-26 at the Wayback Machine Journal of Indological Studies (Kyoto), Nos. 24 & 25 (2012–2013), 2014, pp. 63-64.
- Hawley (1982), p. 152.
- Harding (1993), p. xxv.
- McDaniel (2004), p. 5.
- McDaniel (2004), p. 104.
- McDermott (2003), p. 4.
- Sanderson, Alexis. "The Śaiva Literature." 2018-09-26 at the Wayback Machine Journal of Indological Studies (Kyoto), Nos. 24 & 25 (2012–2013), 2014, pp. 80.
- 4.1.42
- Coburn (1984), pp. 111-112.
බාහිර සබැඳි
කාලී දෙවඟන ගැන තවත් දේ විකිපිඩියා සහෝදර ව්‍යාපෘති හරහා සොයාගන්න | |
 | වික්ෂනරිය වෙතින් අර්ථ දැක්වීම් |
 | කොමන්ස් වෙතින් ඡායාරූප හා මාධ්‍ය |
 | විකිකියමන් වෙතින් උපුටා දැක්වීම් |
 | විකිප්‍රභව වෙතින් ප්‍රභව පෙළ |
- කාලි සඳහා බ්‍රිටනිකා විශ්වකෝෂයේ ඇති තොරතුරු
විකිපීඩියාව, විකි, සිංහල, පොත, පොත්, පුස්තකාලය, ලිපිය, කියවන්න, බාගන්න, නොමිලේ, නොමිලේ බාගන්න, mp3, වීඩියෝ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, පින්තූරය, සංගීතය, ගීතය, චිත්‍රපටය, පොත, ක්‍රීඩාව, ක්‍රීඩා., ජංගම දුරකථන, android, ios, apple, ජංගම දුරකථන, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, පීසී, වෙබ්, පරිගණකය
ක ල ˈ k ɑː l i ස ස ක ත क ल හ වත ක ල ක ස ස ක ත क ल क යන ව න හ ඳ න ව න න මහ ද ව යග උග ර ස වර පයක එත ම යග ආද තම න ර පණය ද ෂ ට බලව ග ව න ශ කරන න ය ල ස ස ලක ණ ශ ව ආගම ප රවර ගයක වන ය ත ළ උපප රවර ගයන සතර න එකක ද වඟන ද ඇයය ක ලයත සමග ව ව ධ ආගම ක ව ය ප ර සහ තන ත ර ක න ක යයන ව ස න ඇයව ව ව ධ ල ස වන දන ක ට ඇත ම යට න දස න ල ස ද ව යමය ම ත ව ව ශ වය ම ත ව ආද ශක ත හ ආද පර ශක ත ල ස ඇයව ස ලක ම ද ක ව ය හ ක ඇත ම ශක ත හ න ද සහ න ක යයන ව ශ ෂය න ම ක ල ක ල ක රමය අන ගමනය කරන න ක යයන ව ස න ඇයව පරම යත ර ථ ය හ වත බ රහ මන ල ස ද සලකන ලබය එස ම ඇය ආරක ෂ ක වක ල ස ද හ වත ව ම ක ත ය න ර ව ණය ප රද නය කරන න ය ල සත ස ලක බ හ අවස ථ වල ක ල ම ත ව න ර පණය ක ර න න ද ර වලව ව ත රගත ස ය ස ම ය වන ශ ව ද ව යන ග ස ර ර මත ස ටග න හ නර තනය ය ද ම න ස ට න ත න ත ත යක ල සය ක ල ද වඟනක ලයට ව න ශයට සහ බලයට අධ පත ද වඟනස ස ක ත පර වර තනයKaliද මළ අක ෂර වල න க ள අන බ ඳ යමහ ව ද ය ද ව ප ර වත ත ර ප ර ස න දර ව සභවනයආද හන භ ම මණ ද ව පය නම ත අර ථ න ර පණය අන ව ව ව ධ ව ඕම ජයන ත ම ගල ක ල භද රක ල කප ල න ද ර ග ක ෂම ශ ව ධ ත ර ස ව හ ස වධ නම ස ත ත ආය ධය වල ලභය ශ ව ව හනයස හය ශවඋත සව ශ ව යන න හ ඉ ක රය ශක ත යය ශක ත ය රහ ත ශ ව ශව බවට පත ව ක ල ද වඟන ප ම ල ස ට න න එම ශව ය ව ශ ව ද ව ඳ න ය සමස ථ භ රතය ම ව ශ ෂය න න ග නහ ර භ රතය ක ල කට ව ඇස මය ව න ප රද ශ වල හ න ද න ව ස න ක ල ද වඟන වන දන කරන ලබය සහ බ ද ධ ද වත ව යන ස ය ක ත ක ට ඇත ල ය ස ත වක වන මහ ව ද ය වර යන දස ද න අතර හ ප රම ඛත වය ක ල ද ව යට හ ම ව න ර ක ත යක ල යන ක ලම කළ අඳ ර ප හ ත යන න හ ස ත ර ල ග ස වර පයය ක ල යන න හ ප ර ෂ ස වර පය වන ක ල යන න න ක ලය හ ක ලය සම ප ර ණත වය යන න ද හ ඟව එමග න ජ ව න ට ප ර ණය හ මරණය ලබ ද න ස වභ ව ධර මය ව නස වන ස වභ වය ස ක තවත ක ර ඇග අන ක නම යටතට ක ලර ත ර කළ ර ත ර ය සහ ක ල ක කළ ත න ත ත ය යන න ද අයත ව සටහන Sanderson Alexis The Saiva Literature 2018 09 26 at the Wayback Machine Journal of Indological Studies Kyoto Nos 24 amp 25 2012 2013 2014 pp 63 64 Hawley 1982 p 152 Harding 1993 p xxv McDaniel 2004 p 5 McDaniel 2004 p 104 McDermott 2003 p 4 Sanderson Alexis The Saiva Literature 2018 09 26 at the Wayback Machine Journal of Indological Studies Kyoto Nos 24 amp 25 2012 2013 2014 pp 80 4 1 42 Coburn 1984 pp 111 112 බ හ ර සබ ඳ ක ල ද වඟන ග න තවත ද ව ක ප ඩ ය සහ දර ව ය ප ත හරහ ස ය ගන නව ක ෂනර ය ව ත න අර ථ ද ක ව ම ක මන ස ව ත න ඡ ය ර ප හ ම ධ යව ක ක යමන ව ත න උප ට ද ක ව ම ව ක ප රභව ව ත න ප රභව ප ළක ල සඳහ බ ර ටන ක ව ශ වක ෂය ඇත ත රත ර ද ව ර හ න ද ආගම ඉන ද ය න ආගම ඉන ද ය ව