උබුන්ටු (උසුරුවනුයේ ) යනු මත පදනම් වූ පරිගණක මෙහෙයුම් පද්ධතියකි. එය ලෙස බෙදා හරිනු ලබන අතර ඒ සමඟ වානිජ මෘදුකාංග ද ඇත.
, Ubuntu community | |
OS පවුල | Linux |
Working state | Current |
මූලාශ්ර ආකෘතිය | නිදහස් හා විවෘත මූලාශ්ර මෘදුකාංග (with exceptions) |
Initial release | 20 ඔක්තෝබර් 2004 |
Latest release | Ubuntu 18.04 LTS Bionic Beaver |
| |
අලෙවිකරණ ඉලක්කය | , Servers, (), (), Smartphones |
More than 55 languages by LoCos | |
Update method | (, ) |
, Click packages | |
Platforms | , ,, |
type | (Linux) |
Default |
|
Mainly the and various other | |
Official website | ubuntu.com |
දකුණු අප්රිකානු උබුන්ටු("ලෝකයාට දිගුවූ මනුෂ්යත්වයේ දෑත්") දර්ශන විද්යාවට අනුව මෙම නම ලැබී ඇත. විශේෂයෙන්ම උබුන්ටු ඩෙස්ක්ටොප් පරිගණක සඳහා නිර්මාණය කර ඇති නමුත් හා සඳහාද සංස්කරණයන් පවතී. අන්තර්ජාල දත්ත අනුව තම ඩෙස්ක්ටොප් පරිගණකය සඳහා ලිනක්ස් භාවිතා කරන්නන්ගෙන් සියයට 50ක් පමණ උබුන්ටු භාවිතා කරන අතර උබුන්ටු වෙබ් සේවාදායක පරිගණක භාවිතා කරන්නන්ගේ සංබ්යාවද දිනෙන් දින වැඩිවෙමින් පවතී.
උබුන්ටු මෙහෙයුම් පද්ධතිය ගොඩනැගීම සඳහා මෘදුකාංග පැකේජ බොහොමයක් භාවිතා කර ඇති අතර ඉන් බහුතරය ( ලෙසද හඳුන්වයි)යටතේ බෙදාහැරි මෘදුකාංග වේ. එහිදී ප්රධාන වශයෙන්ම (GNU GPL) බලපත්රය සමග (GNU LGPL) භාවිතා කර ඇත. එම බලපත්ර මගින් පරිශීලකයන් හට මෙම මෙහෙයුම් පද්ධතිය පරිහරණය කිරීමේ, පිටපත් කිරීමේ, බෙදාහැරීමේ, ගවේශනයේ, වෙනස් කිරීමේ හා ගොඩනැගීමේ අයිතිය පැහැදිලිවම ලබා දී ඇත. උබුන්ටු සඳහා දකුණු අප්රිකානු ව්යාපාරිකයකු වන මාර්ක් ෂට්ල්වර්ත් ට අයත් යන එංගලන්ත ආයතනය අනුග්රහය දක්වයි. එකී කැනොනිකල් ලිමිටඩ් ආයතනය උබුන්ටු මෙහෙයුම් පද්ධතිය සඳහා සහ සේවා සැපයීම මගින් ආදායම් ලබයි.
එසේම තවත් උබුන්ටු ව්යුත්පන්නයන් තුනක් සඳහා කැනොනිකල් ආයතනයේ අනුමැතිය හා සේවාවන් ලබාදේ: කුබුන්ටු, (උබුන්ටු අධ්යාපනික සංස්කරණය ලෙසද මෙය හඳුන්වයි) සහ උබුන්ටු සර්වර් සංස්කරණය. ඊට අමතරව ස්වභාෂිත සහ සමහර දෘඪාංග සඳහා සුවිශේෂිත වූ මෙහෙයුම් පද්ධති ඇතුළු තවත් ව්යුත්පන්නයන් කිහිපයක්ම පවතී.
කැනොනිකල් ආයතනය සෑම මාස හයකට වරක් උබුන්ටු නව අනුවාදයක් නිකුත් කරනු ලබන අතර මාස දහඅටක් ගතවන තුරු ආරක්ෂක ප්රතිස්ථාපනයන්, ක්රමලේඛයක, පද්ධතියක හෝ වැඩසටහනක ඇතිවන අවදානම් සහගත දෝෂ නිවාරණයන් හෝ ඇතුළු අළුත්වැඩියාවන් සපයමින් සේවා දායකත්වය ලබාදේ. ඊට අමතරව සෑම අවුරුදු දෙකකට වරක් දිගුකාලීන සේවා (දි.කා.සේ.) අනුවාදයක් නිකුත් කරනු ලබන අතර එමගින් ඩෙස්ක්ටොප් සංස්කරණ සඳහා අවුරුදු තුනකටද සර්වර් සංස්කරණ සඳහා අවුරුදු පහකටද සේවාවන් සපයනු ලබයි. උබුන්ටු 10.10 අනුවාදය (), 2010 ඔක්තෝම්බර් මස 10වන දින නිකුත් කරන ලදී. උබුන්ටු නවතම අනුවාදය වන උබුන්ටු 11.10 (), 2011 ඔක්තෝම්බර් මස 13 වන දින නිකුත් කරන ලදී.
ඉතිහාසය සහ සංවර්ධන ක්රියාපටිපාටිය
උබුන්ටු ආරම්භ වුයේ ඩේබියන් පාදක කරගෙනයි. මෙහි ඉලක්කය වුයේ සැම මාස 6 කට වරක්ම නව බෙදාහැරිමක් ලබාදිමයි. මෙහි අරමුණ පරිශීලකයන් වෙත සෑමවිටම නවතම තාක්ෂණය ලඟා කර දීමයි. මෙහි ප්රථම බෙදාහැරීම 2004-10-20 වැනිදා නිකුත් විය.
උබුන්ටු බෙදාහැරිම් සැමවිටම නවතම අතුරුමුහුණත සමඟ පැමිණේ. මෙය අනෙකුත් ඩේබියන් බෙදා හැරීම් වලට වඩා වෙනස් වන්නේ එබැවිනි. නාමිකව , , , හා . මෙවා බොහෝ විට සංවෘත කේත හා මුල්යපාදක බෙදාහැරීම් විය. නමුත් උබුන්ටු, ඩේබියන් හි සංකල්පයට වඩාත්ම ගැලපෙන පරිදි බොහෝ විට නිදහස් මෘදුකාංග පමණක් භාවිතා කරයි.
බෙදාහැරීම පිළිබඳව
උබුන්ටු ඩේබියන් ලිනක්ස් මත පදනම් වූ නිදහස් මෙහෙයුම් පද්ධතියකි. එහි නාමය '' වචනයක් මත තීරණය වි ඇත. මෙහි අර්ථය, අන් අයට මානුෂිකත්වය ලෙස සරලව දැක්විය හැක. උබුන්ටු සංකල්පය වන්නේ, මා, මා වන්නෙ මා අවට සිටින අන්යයන් නිසාය ලෙස සමාජය පිලිබදව යහපත් ආකල්පයක් ලබා දීමයි.
උබුන්ටු වල මූලික අරමුණ නවතම ස්ථාවර මෙහෙයුම් පද්ධතියක් සාමාන්ය භාවිත කරන්නන් වෙත ලබා දීමයි. මෙහිදි, පද්ධතියේ භාවිත කිරීමෙ පහසුවත්, ස්ථාපනය කිරීමෙ පහසුවත් පිළිබදව වැඩි අවධානයක් යොමු කර ඇත. උබුන්ටු වඩාත්ම ප්රචලිත ලිනක්ස් බෙදාහැරීම ලෙස වාර්තාගත වී ඇත්තේ සියළුම මෙහෙයුම් පද්ධති භාවිත වලින් 30% පුමාණයකට හිමිකම් කීමෙනි.
උබුන්ටු එකතුවකි. එහි අර්ථය මෙය නිදහසේ බාගත කිරීමට, රිසි පරිදි භාවිතා කිරීමට, බෙදා හැරීමට හා නවීකරණයට ඔබට නීතිමය බාධාවක් නොමැති බවයි . තවදුරටත් මෙහි කේත නොමිලේ ලබා ගැනීමට, දියුණු කර නැවත බෙදා හැරීමටද පුළුවන. උබුන්ටු සඳහා මූල්යමය ආධාර ලබා දෙනුයේ ඇමරිකානු මගිනි. මෙම ආයතනය දකුණු අප්රිකානු ව්යවසායකයකු වන මහතා සතු ආයතනයකි. කැනෝනිකල් ආයතනය උබුන්ටු මිලට දිමෙන් තොරව, මුදලට කාර්මික සහය ලබාදිමෙන් ලාභ අපේක්ෂා කරයි. මෙය නිදහස් මෘදුකාංගයක් නිසා ආයතනයට ලොව පුරා සිටින නිදහස් මෘදුකාංග පාර්ශ්වකරුවන්ගේ (ලිනක්ස්, ඩේබියන්, ) සහය ලබා ගත හැක. මෙ නිසා සම්පුර්ණ මෙහෙයුම් පද්ධතිය නිර්මාණය කිරිමේ අවශ්යතාවයක් ඔවුන්ට නැත.
කැනෝනිකල් ආයතනය උබුන්ටු මත පදනම් වු බෙදාහැරීම් හතරකට කාර්මික සහය ලබා දේ. නාමිකව කුබුන්ටු, , , උබුන්ටු 'ජුස්' සැම මාස 6 වරක්ම කැනෝනිකල් ආයතනය නව උබුන්ටු නිකුත්කිරිමක් හදුන්වා දේ. මෙම නිකුතු සඳහා මාස 18 කාලයක් දක්වා කැනොනිකල් මගින් යවත්කල් සපයයි. මෙහිදි ආරක්ෂක යවත්කල්, සංකිර්ණ නිවැරදි කිරීම් ආදිය පාරිභෝගිකයාට නොමිලයේ ලබා ගත හැක.
දැනට භාවිතා වන නවතම බෙදා හැරීම 11.10 වේ. (2011 ඔක්තෝම්බර් මස 13 වැනි දා)
ඉතිහාසය හා ගොඩනැගීම
උබුන්ටු, ව්යාපෘතියේ කේත මූලධර්මයන්ගෙන් නිරන්තර නවීකරණයන්ගෙන් යාවත්කාලීන වූ මෙහෙයුම් පද්ධතියක් නිර්මාණය කිරීම, සෑම මාස හයකට වරක්ම උබුන්ටු නව අනුවාදයක් නිකුත් කිරීමේ මූලික අරමුණයි. 2004 ඔක්තෝම්බර් මස 20 වන දින උබුන්ටු මංගල අනුවාදය එළිදක්වන ලදී.
නව අනුවාදයක් නිකුත් කිරීමෙන් මසකට පමණ පසුව උබුන්ටු එළිදැක්වීමක් සිදුවේ. සමහර වානිජ හැරුණු විට, වානිජ සහ වැඩසටහන් භාවිතා කරනු ලබන, ඩේබියන් ව්යාපෘතියෙන් පැවත එන්නාවූ අනෙකුත් ව්යාපෘති / නිකුතුවලට සාපේක්ෂව උබුන්ටු සඳහා මූලික වශයෙන් නිදහස් මෘදුකාංග භාවිතා කරයි].
ඩේබියන්හි සමන්විත පැකේජ, උබුන්ටු පැකේජ සඳහා පදනම වී ඇති අතර මෙම බෙදාහැරීම් දෙකම ඩේබියන්හි ආකෘතිය සහ පැකේජ කළමනාකරණ මෙවලම් ( සහ ) භාවිතයට ගනු ලබයි. ඩේබියන් හා උබුන්ටු පැකේජ එකිනෙක කෙරෙහි දැක්විය යුතු නැති නමුත් උබුන්ටු සමග භාවිතා කිරීම සඳහා .deb පැකේජයන්හී නැවත ගොඩනැගිය යුතු අවස්ථාද පැන නගී. උබුන්ටු ගොඩනගන්නන්ගෙන් බොහෝදෙනෙකු ඩේබියන්හි ප්රධාන පැකේජ නඩත්තුකරන්නන් වේ. උබුන්ටු සඳහා ඩේබියන් අන්යේන්යව උපකාරීවන අතරම සිදුවන වෙනස්කම් මගින් ඩේබියන්ද වෙනස්කම්වලට භාජනය වේ. එනමුත් එය එසේ සිදුනොවන බවටද විවේචනයන් පවතී. කලකට ඉහත ඩේබියන් නිර්මාතෘ පවසා ඇත්තේ උබුන්ටුවල අනුරූපීයතාව පවත්වා ගැනීම සඳහා වලට වඩා උබුන්ටු පැකේජ කෙරෙහි අවධානය යොමුකිරීම වෙනස් මගක් ගන්නා බවයි. උබුන්ටු අනුවාදයක් නිකුත් කිරීමකට පෙර දිගින් දිගටම ලබාගන්නා පැකේජ, උබුන්ටු සඳහා විශේෂිත වූ වෙනස්කම්වලට ලක්කරමින් එකිනෙක සම්බන්ධ කරනු ලබයි. සෑම නිකුතුවකටම මසකට පෙරාතුව පැකේජ ලබාගැනීම එසේ ලබාගත් පැකේජ ගැටළුවකින් තොරව එකිනෙක ක්රියාත්මක වනබවට තහවුරු කරගනී.
දැනට උබුන්ටු සඳහා ආයතනය මගින් ආධාර සපයනු ලබයි. 2005 ජූලි මස 8වන දින මාර්ක් ෂට්ල්වර්ත් සහ කැනොනිකල් සමාගම එක්ව ආරම්භය ප්රකාශයට පත් කළ අතර ඇමෙරිකානු ඩොලර් මිලියන 10ක ආරම්භක ආධාරයක්ද කරන ලදී. මෙම පදනම ආරම්භ කිරීමේ මූලික අරමුණවනුයේ ඉදිරි උබුන්ටු අනුවාදවල ගොඩනැගීම සහ සේවා සැපයීම තහවුරු කිරීමයි. මාර්ක් ෂට්ල්වර්ත් පවසන පරිදී මෙම පදනම "හදිසි අරමුදලකි"[කැනොනිකල් සමාගමේ දායකත්වය ඇනහිටි අවස්ථාවකදී ප්රයෝජනයට ගැනීමට].
දැනට පවතින දිගුකාලීන සේවා(දි.කා.සේ.) නිකුතුව වනුයේ 2010 අප්රියල් මස 29 වන දින නිකුත් කරන ලද උබුන්ටු 10.04 අනුවාදයයි. කැනොනිකල් සමාගම විසින් සෑම අවුරුදු දෙකකට වරක්ම දිගුකාලින සේවා අනුවාදයක් නිකුත් කරනු ලබන අතර 2012 අප්රියල් මස නිකුත් කිරීමට නියමිත දිගුකාලින සේවා අනුවාදය Ubuntu 12.04 LTS,Precise Pangolin යන නමින් නම් කර අැත. එය 2017 අප්රියල් දක්වා සේවා සැපයීමට නියමිතය. 2011 ඔක්තෝම්බර් මස 13 දින නිකුත් කළ උබුන්ටු 11.10 ඔනිරික් ඔසිලට් දැනට පවතින නවීනතම සාමාන්ය සංස්කරණයයි.
2009 මාර්තු මස 12වන දින උබුන්ටු ප්රකාශ කරන ලද්දේහි භාවිතා වන පරිදී තුන්වන පාර්ශවීය කළමනාකරණ වේදිකාවක් සඳහා වැඩසටහන්කරුවන්ගේ අවශ්යතාව මතුව ඇති බවයි.
විශේෂාංග
උබුන්ටු පරිහරණය කළ හැකිබව, ආරක්ෂිත බව සහ ස්ථිරභාවය කෙරෙහි මූලිකවම අවධානය යොමු කරනු ලබයි. තැටියෙන් ක්රියාත්මකවන අවස්ථවක සිට පරිගණකය නැවත පණ ගැන්වීමකින් තොරව පරිගණක ස්ථිර මතකයේ උබුන්ටු ස්ථාපනය කිරීම සඳහා උබික්විටි ස්ථාපිතකරණය මගින් ඉඩදෙනු ලැබේ. තවද උබුන්ටු හැකිතරම් මිනිසුන් අතරට ව්යාප්ත කිරීම සඳහා හා කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමුව ඇත. විවිධ රෝමානු නොවන අකුරු ලිවීමේ ක්රමයන්ට උපකාරීවන , උබුන්ටු ආරම්භය වූ 5.04 සිට පැවත එන නිත්ය ක්රමය වේ. ආරක්ෂක විශේෂාංගයක් ලෙස මෙවලම පාවිච්චි කරන ලද අතර එමගින් පරිපාලන ක්රියාවලි සිදුකිරීම සඳහා තාවකාලික වරප්රසාද ලබාදීම, පරිපාලක ගිනුම ආරක්ෂාකාරීව පවත්වාගෙනයාම සහ පළපුරුදු නොවන පරිහරණය කරන්නන් නොදැනුවත්ව සිදුකරන වෙනස්කම්වලින් හෝ ආරක්ෂක අගුළුවිවර කිරීම් වලින් පද්ධතිය ආරක්ෂා කරගත හැකිය. තවද පද්ධතිය පාලන කර ගැනීම සඳහා යටතේ ඩෙස්ක්ටොප් සංස්කරණයන්හී මෙවලම ස්ථාපිත කර ඇත.
උබුන්ටු පරිගණකයේ ස්ථාපනයවීමේදී මාදිලි රැසක මෘදුකාංග ලැබේ. OpenOffice.org, Firefox, (උබුන්ටු 9.10 වලට කලින් සංස්කරණයන් හි ), , (උබුන්ටු 10.04වලට කලින් නිකුත් වූ සංස්කරණයන් හි) සහ තවත් සරල පරිගණක ක්රීඩා ( සහ චෙස් වැනි) ඒ අතර වේ. මෙම පෙරනිමි මෘදුකාංග හැරුනු විට තවත් අමතර නිත්යනොවූ මෘදුකාංග බාගතකර ස්ථාපිත කරගත හැකි අතර ඒ සඳහා හෝ පැකේජ කලමනාකරණය යොදාගත හැකිය. එම මෘදුකාංග දෙකම උබුන්ටු සමග ලැබෙන පෙරනිමි මෘදුකාංග වේ. උබුන්ටු සමග ලැබෙන මගින් වැසීම සිදුකළ හැකිය. ඊට අමතරව පරිශීලකයාට රිසි පරිදී ports තෝරාගැනීමද සිදුකළ හැකිය. එසේම උබුන්ටු පරිශීලකයන් හට (සංකීර්ණ නොවූ Firewall සඳහා අතුරු මුහුණත්) මෘදුකාංගය ස්ථාපනය කරගත හැකිය. (දැනට පවතින පෙරනිමි ඩෙස්ක්ටොප්) ව්යවහාරික භාෂා 46කටත් වඩා වැඩි ප්රමාණයක් සඳහා පහසුකම් සපයයි. මයික්රොසොෆ්ට් වින්ඩෝස් සඳහා නිර්මාණය කරන ලද බොහොමයක් වැඩසටහන් (උදා මයික්රොසොෆ්ට් ඔෆිස්) ක්රියාත්මක කිරීම සඳහාද උබුන්ටු පහසුකම් සපයයි. එය හරහා හෝ භාවිතා කරමින්ද කළ හැකිය.(උදා හෝ ).
ස්ථාපනය
උබුන්ටු ස්ථාපනය සාමාන්යයෙන් උපයෝගී කරගනිමින් සිදුකරනු ලබයි. පරිගණක ප්රධාන මතකයේ ස්ථාපනය කිරීමකින් තොරව සජීවී සංයුක්ත තැටියෙන් ක්රියාත්මක කළ හැකිවීම මෙම මෙහෙයුම් පද්ධතියේ විශේෂ ලක්ෂණයකි( නමුත් අඩු කාර්යක්ෂමතාවයකින්). එමගින් මෙහෙයුම් පද්ධතිය කොතෙක් දුරට දෘඪාංග සහ දෘඪාංග ධාවක සමග ගැලපෙන්නේදැයි පරිශීලකයන් හට පරීක්ෂා කර බැලිය හැකිය. ඊට අමතරව මෙම උබුන්ටු සංයුක්ත තැටියේ ස්ථාපිතකරණයද අඩංගුවේ. එමගින් පරිශීලකයන් හට මෙහෙයුම් පද්ධතිය ස්ථිර මතකයේ ගබඩා කිරීම සඳහා අවශ්ය මග පෙන්වනු ලබයි. දැනට පවතින හා කලින් පැවති සියළුම අනුවාදයන්හී බාගත කර ගැනීම් සඳහා උබුන්ටු වෙබ් අඩවියේ පහසුකම් සපයා ඇත. මෙම මෙහෙයුම් පද්ධතිය සංයුක්ත තැටියකින් ස්ථාපනය කරගැනීම සඳහා අවම වශයෙන් 256 ක ක් අවශ්යවේ.
පරිශීලකයන් හට උබුන්ටු අනුරුවක්(.iso) බාගත කර සංයුක්ත තැටියකට හෝ DVD තැටියකට පිටපත් කරගත හැකිය. එසේ නොමැතිනම් පරිගණකයේ ස්ථිර මතකයේ සිට ක්රියාත්මක කළ හැකිය( හෝ ඔස්සේ). උබුන්ටු , , , සහ වේදිකාවන් හිදීද පවතී. නමුත් නිල වශයෙන් සේවා සපයන්නේ ARM සඳහා පමණි.
කැනොනිකල් සමාගම විසින් කිසිදු අයකිරීමකින් තොරව, අවම වශයෙන් තැපැල් ගාස්තුවද නොගෙන ලොව බොහෝ රටවලට උබුන්ටු හා කුබුන්ටු සංයුක්ත තැටි බෙදාහරිනු ලබයි.(ShipIt නම් සේවාව ඔස්සේ).
ස්ථාපිත කරන ලද උබුන්ටු මෙහෙයුම් පද්ධතියට දැනටමයික්රොසොෆ්ට් වින්ඩෝස් මෙහෙයුම් පද්ධතියේ පවත්නා පිටුසන, ඇතුළු විවිධාකාර සිටුවම් ලබාගැනීම සඳහා Migration උපකාරකය (2007 අප්රියල් මස හඳුන්වා දුන්) නම් මයික්රොසොෆ්ට් වින්ඩෝස් උපාංගය භාවිතා කළ හැකිය.
හි වෙනස්කම් සිදුකිරීම මගින් උබුන්ටු හා කුබුන්ටු මෙහෙයුම් පද්ධති යොදාගෙන ක්රියාත්මක කළ හැකිය. (ඒ සඳහා BIOS හි අදාල පහසුකම සපයා තිබිය යුතුය). USB මගින් ක්රිනයාත්මක කිරීමේ පහසුකම සහිත ඕනෑම පරිගණකයක උබුන්ටු ස්ථාපිත කිරීමකින් තොරව උබුන්ටු භාවිතා කිරීමේ හැකියාව එමගින් ලැබේ. උබුන්ටු මෙහෙයුම් පද්ධතියයක ස්ථාපනය කිරීම සඳහා නම් නවතම වැඩසටහනක් උබුන්ටු නවතම අනුවාද වල පවතී.(සජීවී සංයුක්ත තැටියක් සහිතව හෝ රහිතව)
යනු සජීවී සංයුක්ත තැටිවල අඩංගුවන්නාවූ තවත් විශේෂාංගයකි. මෙම විශේෂාංගය මගින් අතථ්ය වින්ඩෝස් මත උබුන්ටු මෙහෙයුම් පද්ධතිය ස්ථාපනය කර ක්රියාත්මක කරයි. (මෙය ) මගින් ක්රියාත්මකවන අනෙත් වින්ඩෝස් වැඩසටහන් මෙන් ක්රියාකරන විශාල අනුරුවක් මෙනි). මෙම ක්රමය භාවිතා කිරීමේදී වින්ඩෝස් පරිශීලකයාගේ වලට බෙදිය යුතු නැත. තවද Wubi භාවිතයේදී පරිශිලකයාගේ වින්ඩෝස් සිටුවම් උබුන්ටු වෙත ලබාගැනීම සඳහා Migration උපකාරකය යොදාගැනීමේ හැකියාවද ලැබේ. එම ක්රමය වින්ඩෝස පරිශිලකයන් සඳහා පමණක් වන අතර කාර්යක්ෂමතාවයේ සුළු අඩුවීමක් ද දැකගත හැකිය.
නව ආකෘති සැකසීම
පරිශිලකයාට ඇවසි පරිදී වෙනස් කරගත හැකි නව විවිධාකාර වූ වැඩසටහන් ( සහ වැනි) උබුන්ටු සජීවී සංයුක්ත තැටිවල පවතී.
පැකේජ වර්ගීකරණය සහ සේවා
බලපත්රවල වෙනස්කම් සහ සහය දැක්වීමේ ප්රභලතාව මත සියළු උබුන්ටු මෘදුකාංග ප්රධාන කොටස් හතරකට වෙන්කරයි. මගින් සේවා සපයන්නේ නැති සමහර මෘදුකාංග සඳහා ප්රජාදායකත්වයෙන් යාවත්කාලීන කිරීම් සිදුකරනු ලබයි.
නිදහස් මෘදුකාංග | නිදහස් නොවන මෘදුකාංග | |
---|---|---|
සහය දක්වන | ප්රධාන | සීමා සහිත |
සහය දක්වන්නේ නැති | සමස්ථ | අධිවිශ්ව |
සමග යම්තාක් දුරකට අනුරූපීවන, උබුන්ටු බලපත්ර අවශ්යතා සපුරන ලද මෘදුකාංග පමණක් නිදහස් මෘදුකාංග ගණයට අයත් වේ. නමුත් ප්රධාන ගණයට අයත් firmware සහ වැඩිදියුණු කළ නොහැකි වුවද අවසරයකින් තොරව බෙදාහැරිය හැකිය.[]
නිදහස් නොවන මෘදුකාංග සඳහා සාමාන්යයෙන් සහය දක්වන්නේ නැත(අධිවිශ්ව). නමුත් සමහර වැදගත් නිදහස් නොවන මෘදුකාංග (සීමා සහිත) සඳහා එවැනි බාධාවක් නොමැත. සහය දක්වන නිදහස් නොවන මෘදුකාංග, දෘඪාංග ආම්පන්න ධාවක සඳහා භාවිතා වේ. උදාහරණයක් ලෙස binary-only පෙන්වාදිය හැකිය. වැඩසටහන්කරුවන් හට සඳහා අවසර නොමැති බැවින් සීමාසහිත කොටසට අයත් මෘදුකාංග සඳහා දක්වන දායකත්වය ප්රධාන කොටසට අයත් මෘදුකාංග සඳහා දක්වන දායකත්වයට වඩා අල්ප වේ. ජීඑන්යූ/ලිනක්ස් සාමාන්ය භාවිතය සඳහා වන සියළු මෘදුකාංග ප්රධාන හා සීමා සහිත යන ප්රභේද යටතේ පවතී.[] එම මෘදුකාංගවලින් සිදුකරන ලබන කාර්යයන්ම ඉටු කරගත හැකි විකල්ප මෘදුකාංග හා විශේෂිත වැඩසටහන් සමස්ථ හා අධිවිශ්ව ප්රභේද යටතේ වර්ගීකරණය කර ඇත.
මූලික නිකුතුවකින් අනතුරුව මෘදුකාංග සඳහා නිකුත් කරන්නේ නැත. උබුන්ටු බැක්පෝර්ට්ස් යනු නිල වශයෙන් පිලිගත් ගබඩාවකි. එමගින් උබුන්ටු අනුවාදයක් නිකුත් කිරීම සඳහා නවතම මෘදුකාංග සපයනු ලබයි. එම ගබඩාව පරිපූර්ණ වූවක් නොවේ. එය මූලික වශයෙන්ම පරිශිලකයා ඉල්ලුම් කරන්නාවූ, තත්ව සහතික ලත් පැකේජවලින් සමන්විත වේ. බැක්පෝරට්ස් මෘදුකාංග සඳහා කැනොනිකල් ආයතනයෙන් කිසිදු සේවාවක් සපයන්නේ නැති අතර මුළුමනින්ම ලොව පුරා විසිරී සිටින වැඩසටහන්කරුවන් විසින් දියුණු කරනු ලබයි.
"යාවත්කාලීන ගබඩාවේ", උබුන්ටු ස්ථායි නිකුතුවකට අදාල මෘදුකාංග යාවත්කාලීනයන් අඩංගු වේ. එම යාවත්කාලීනයන් උබුන්ටු යාවත්කාල-කලමනාකරණය යොදාගෙන ස්ථාපනය කරගත හැකිය. සෑම නිකුතුවකටම අදාල යාවත්කාලීනයන් එම ගබඩාවට ලබා දේ.(උදා. intrepid-updates). ප්රධාන හා සීමා සහිත ප්රභේදයන්ට අයත් මෘදුකාංග සඳහා වන යාවත්කාලීන ගබඩාවට, විසින් සේවා සපයනු ලබයි. සමස්ථ හා අධිවිශ්ව පැකේජ සඳහා ප්රජා දායකත්වය ලැබේ. සෑම යාවත්කාලීනයක්ම ප්රජාවට නිකුත් කිරීමට ප්රථම යම් යම් අවශ්යතාවයන් සම්පූර්ණ කළයුතු අතරම යෝජිත ගබඩාව හරහාද ගමන්කල යුතුය. එම නිකුතුවේ ජීවකාලය අවසන් වනතුරු යාවත් කාලීනයන්ද දිගන් දිගටම පවතී.
යාවත්කාලීන ගබඩාවට අමතරව අස්ථායි, යෝජිත ගබඩාවක් ද පවතී. යොජනාවූ නමුත් තහවුරු නොකරන ලද යාවත්කාලීනයන් එම ගබඩාව තුළ පවතී. සෑම යාවත්කාලීනයක්ම නිපදවීමෙන් අනතුරුව යෝජිත ගබඩාවට යැවිය යුතුය. එහිදී එම යාවත්කාලීනයන්ගෙන් සත්ය වශයෙන් මෘදුකාංග දෝෂ නිවරදිවේද යන්නත් ඇති නොවන බවත් තහවුරු කරනු ලබයි. එම යෝජිත යාවත්කාලීනයන් කැනොනිකල් ආයතනය විසින් හෝ ප්රජාව විසින් සහතික කරනු ලබයි.
වානිජ මෘදුකාංග වෙලෙඳුන්ට තම නිෂ්පාදිතය උබුන්ටු පරිශිලකයන්ට නොමිලයේ ලබාදීම සඳහා කැනොනිකල් "හවුල්කාර" ගබඩාව පහසුකම් සලස්වා ඇත. එමගින් පරිශීලකයන්ට තමන්ට හුරු පුරුදු මෙවලම් ස්ථපනය කර පාවිච්චි කිරීමේ හැකියාව ලැබේ. එසේ හවුල්කාර ගබඩාවේ පවතින මෘදුකාංග සඳහා ආරක්ෂක හා අනෙකුත් යාවත්කාලීනයන් නිලවශයෙන් ලබාදීමට අදාල වෙලෙඳුන් හට හැකියව ඇත. එම මෘදුකාංග උබුන්ටු පැකේජය තුළ අඩංගු කිරීම සහ එම වෙලෙඳුන් හට අවශ්යකරන මග පෙන්වීම කැනොනිකල් සමාගමේ වගකීමකි. පෙරනිමි ලෙස හවුල්කාර ගබඩාව අක්රිය කර තැබෙන අතර, පරිශිලකයන් හට එය ක්රියාත්මක කරගත හැකිය., ,ස්කයිප් සහ 2010 අගෝස්තු මාසය වනවිට එලෙස හවුල්කාර ගබඩාව හරහා බෙදා හැරි මෘදුකාංග කිහිපයකි.
භාවිතයේ ඇති තුන්වන පාර්ශවීය මෘදුකාංග
තුන්වන පාර්ශවීය මෘදුකාංග සහතික කිරීමේ ක්රියාවලියක් උබුන්ටු සතුව පවතී. උබුන්ටු අධිවිශ්ව ප්රභේදය තුළ ව්යාප්තිය සීමා නොවූ සමහර තුන්වන පාර්ශවීය මෘදුකාංග ද ඇත. නීත්යානුකූලව සීමාකල හැකි මෘදුකාංග [[ubuntu-restricted-extras]|උබුන්ටු-restricted-extras] පැකේජ තුළ පවතී. ඒ අතර MP3 සහ ක්රියාකරවීම සඳහා වැඩසටහන් , , ප්ලිනය, බොහෝ audio/video සහ unrar වේ.
තවද තුන්වන පාර්ශවීය වැඩසටහන් මිලදී ගැනීමේ හැකියාවද කැනොනිකල් වෙබ් ගබඩාව ලබා දේ.[] එහි DVD ප්ලේබැක් හා මීඩියා කොඩැක්ස් ඇතුළු තවත් මෘදුකාංග අන්තරගතවේ.
නිකුතු
Version | Code name | Release date | Supported until | |
---|---|---|---|---|
Desktop | Server | |||
Warty Warthog | 2004-10-20 | 2006-04-30 | ||
Hoary Hedgehog | 2005-04-08 | 2006-10-31 | ||
Breezy Badger | 2005-10-13 | 2007-04-13 | ||
Dapper Drake | 2006-06-01 | 2009-07-14 | 2011-06-01 | |
Edgy Eft | 2006-10-26 | 2008-04-25 | ||
Feisty Fawn | 2007-04-19 | 2008-10-19 | ||
Gutsy Gibbon | 2007-10-18 | 2009-04-18 | ||
Hardy Heron | 2008-04-24 | 2011-05-12 | 2013-04 | |
Intrepid Ibex | 2008-10-30 | 2010-04-30 | ||
Jaunty Jackalope | 2009-04-23 | 2010-10-23 | ||
Karmic Koala | 2009-10-29 | 2011-04-30 | ||
Lucid Lynx | 2010-04-29 | 2013-04 | 2015-04 | |
Maverick Meerkat | 2010-10-10 | 2012-04-10 | ||
Natty Narwhal | 2011-04-28 | 2012-10-28 | ||
Oneiric Ocelot | 2011-10-13 | 2013-05-09 | ||
Precise Pangolin | 2012-04-26 | 2017-04 | ||
Quantal Quetzal | 2012-10-18 | 2014-05-16 | ||
Raring Ringtail | 2013-04-25 | 2013-01-27 | ||
Saucy Salamander | 2013-10-17 | 2014-07-17 | ||
Trusty Tahr | 2014-04-17 | 2019-04 | ||
Utopic Unicorn | 2014-10-23 | 2015-07 | ||
Vivid Vervet | 2015-04-23 | 2016-01 | ||
Wily werewolf | 2015-10-22 | 2016-07 | ||
Xenial Xerus | 2016-04-21 | 2021-04 | ||
Xenial Xerus | 2016-10-13 | 2017-07 | ||
Xenial Xerus | 2017-04-13 | 2018-01 | ||
Colour | Meaning | |||
Red | Release no longer supported | |||
Green | Release still supported | |||
Yellow | Latest version | |||
Blue | Future release |
අවුරුද්දකට දෙවරක් උබුන්ටු නව අනුවාදයක් නිකුත්වේ. අවුරුද්ද සහ මාසය උබුන්ටු තීරණය කරනු ලබයි. උදාහරණ ලෙස ප්රථම නිකුතුව 2004 ඔක්තෝම්බර් 20 දින උබුන්ටු 4.01 ලෙස නිකුත් කරන ලදී. ඉදිරි නිකුතුවල අනුවාද අංකය පිළිබඳව අනාවැකි පල කළ නොහැක්කේ නිකුතුව ප්රමාද වුවහොත් අනුවාද අංකයද ඒ අනුව වෙනස්වන බැවිනි.
උබුන්ටු සඳහා නාම විශේෂනයක් සහ සතකුගේ නාමයක් යොදා ඇත.(උදා, "ඩැපර් ඩාර්ක්" and "ඉන්ටර්පිඩ් "). මුල් නිකුතු තුන හැරුනුවිට අනෙත් නිකුතුවන්ගේ නාමයන් ඉංග්රීසි අකාරාදී පිළිවලින් පවති. නවතම නිකුතුව පිළිබඳව ඉඟියක් ඉන් ලබා දේ. සාමාන්යයෙන් උබුන්ටු අනුවාදය හැඳින්වීම සඳහා නාම විශේෂන කොටස පමණක් භාවිතා කරනු ලබයි.
GNOME නිකුතුවකින් මසකට පමණ පසු උබුන්ටු නිකුතුවක් සිදුවේ. ( නිකුකුවකින් මසකට පමණ පසුව GNOME නිකුතුවක් සිදුවේ) එහි ප්රතිපලයක් වශයෙන් සෑම උබුන්ටු නිකුතුවක් සමගම යාවත්කාලීන වූ GNOME හා X.org පවතී. තෝරාගත් නිකුතු (උදා , සහ ) දිගු කාලීන සේවා(දිකාසේ) ලෙස නම් කර ඇත. එනම් එම නිකුතුවල ඩෙස්ක්ටොප් සංස්කරණ සඳහා අවුරුදු තුනකද සර්වර් සංස්කරණයක් as compared to the 18-month support period for non-LTS releases. සඳහා අවුරුදු පහකද යාවත්කාලීන කිරීම් සහිත සේවා සැපයීමක් පවතී. නමුත් කෙටි කාලීන සේවා ලැබෙනුයේ මාස 18ක කාලයක් පමණි.
දැනට පවතින අනුවාදය වන 2010 ඔක්තෝම්බර් මස 10වන දින (10/10/10) නිකුත් කරන ලදී. මෙය සාම්ප්රදායික කාලසටහනට, එනම් ඔක්තෝම්බර් මස අවසානයේ නිකුත් කිරීමට පරිබාහිරව නිකුත් කරන ලද්දේ "පරිපූර්ණ 10" සනිටුහන් කිරීමටය.
උබුන්ටු 11.04, 2011 අප්රියල් මස 28 වන දින එලි දැක්වීය. එහි නාමය "නැටී නර්හෝල්" ලෙස නම් කෙරින.
ප්රභේද
පහත දැක්වෙන්නේ කැනොනිකල් ආයතනය සහ උබුන්ටු ප්රජාව මගින් නිපදවා නඩත්තු කරගෙන යනු ලබන නිල උබුන්ටු සංස්කරණයන් වේ.
- උබුන්ටු ඩෙස්ක්ටොප් සංස්කරණය, ඩෙස්ක්ටොප් හා ලැප්ටොප් පරිගණක සඳහා නිපදවා ඇත.
- , (කලින් උබුන්ටු නෙට්බුක් රීමික්ස්) නෙට්බුක් හා අනෙකුත් කුඩා පරිගණක සඳහා නිර්මාණය කර ඇත.
- උබුන්ටු සර්වර් සංස්කරණය, සර්වර් පරිගණක සඳහා නිපදවා ඇත.
උබුන්ටු නිල සංස්කරණය පදනම් කරගත් තවත් බොහෝ ඇත. මෙම උබුන්ටු ප්රභේද, නිල උබුන්ටු ව්යාප්තියට වඩා වෙනස් වූ පැකේජ සමූහයක් ස්ථාපනය කරනු ලබයි.
පහත දැක්වෙන්නේ උබුන්ටු ව්යාපෘතිය යටතේ කැනොනිකල් ආයතනයේ දායකත්වය දෙනු ලබන උබුන්ටු ප්රභේදයන්ය.
- , GNOME පාදක කරගත් උප ව්යාපෘතියක් සහ උබුන්ටු සඳහා ඈඳුමක්වන අතර පාසල් පරිශිලකයන් හා සාමාන්ය නිවාස පරිශීලකයන් ඉලක්කකර නිර්මාණය කර ඇත.
- , ඩෙස්ක්ටොප් පරිසරය වෙනුවට මෙහි ඩෙස්ක්ටොප් පරිසරය භාවිතා කරනු ලබයි.
- , හෝම තියටර් පරිගණක පරිශිලකයන් ඉලක්ක කර නිපදවා ඇති මෙහි ඩෙස්ක්ටොප් පරිසරය භාවිතා කරනු ලබයි.
- ,වෘත්තීය රූපමය හා ශබ්ද සංස්කාරකයන් සඳහා නිපදවා ඇති මෙම මෙහෙයුම් පද්ධතියේ සුවිශේෂී නිදහස් රූපමය හා ශබ්ද සංස්කරණ මෘදුකාංග අඩංගු කර ඇත. මෙය අනෙකුත් උබුන්ටු ප්රභේද මෙන් සජීව සංයුක්ත තැටියක නොලැබෙන අතර DVD .iso අනුරුවක් ලෙස ලැබේ.
- , මෙයද GNOME ඩෙස්ක්ටොප් පරිසරය පාදක කරනොගන්නා අනුවාදයකි. මෙහි ඩෙස්ක්ටොප් පරිසරය යොදාගන්නා අතර අවම තත්ව යටතේ උපරිම කාර්යක්ෂමතාවයකින් ක්රියාත්මක වේ.
කැනොනිකල් ආයතනය විසින් මයිත්බුන්ටු, උබුන්ටු ස්ටුඩියෝ සහ එක්සුබුන්ටු සඳහා මූල්යමය දායකත්වයක් නොදක්වයි.
අනෙකුත් ප්රභේදයන් කැනොනිකල් ආයතනයෙන් පිටත, පෞද්ගලික සහ ආයතනික වශයෙන් නිපදවා නඩත්තු කරගෙන යනු ලබයි. එම ප්රභෙද ස්වයංව පාලනය වන අතර උබුන්ටු ප්රජාව සමග අඩු වැඩි වශයෙන් සමීප වනු ඇත. භාවිතා කරන, සැහැල්ලු ප්රභේදයක් වන වැනි සමහර ප්රභේදයන් හට කැනොනිකල් සමාගමේ අනුමැතිය ලබාගැනීමේ නිශ්චිත පරමාර්ථය පවතී.
පද්ධති අවශ්යතා
දැනට උබුන්ටු ඩෙස්ක්ටොප් අනුවාද , , සහ යන නිර්මිත සඳහා සහය දක්වයි. සමහර සර්වර් අනුවාද නිර්මිතයටද සහය දක්වයි., සහ නිර්මිත, නිල නොවන අනුවාද සඳහා සහය දක්වයි.(සටහන: කෙසේවුවත් සමාගම නිලවශයෙන් සඳහා සහය දැක්වීම 2010 අප්රියල් මස 1 දින නිකුත් කළ PS3 මෘදුකාංග වලින් අනතුරුව නවතා ඇත).
දැනට අවම අවශ්යතා | සර්වර් | |
---|---|---|
() | 300 MHz | 1 GHz |
128 | 512 MiB | |
(free space) | 1 | 5 GB |
640×480 | 1024×768 |
සටහන: ක්රියාත්මක කිරීම සඳහා සහය දක්වන අවශ්ය වේ..
ගොඩනැගීම
"උබුන්ටු ගොඩනගන්නන්ගේ සමුළුව" යනු නව උබුන්ටු අනුවාදයක් නිකුත් කිරීමට පෙර පවත්වනු ලබන මෘදුකාංග නිපදවන්නන්ගේ රැස්වීමකි.
නව ගොඩනැගීමක් ආරම්භයේදී, මීළඟ අනුවාදය කෙසේ විය යුතුද, කොපමන ගැඹුරකට කළ යුතුද වැනි කරුණු ලෝකයේ හතර දිග් භාගයෙන්ම පැමිණි මෘදුකාංග නිපදවන්නන්ගේ රැස්වීමේදී සාකච්ඡා කරනු ලබයි. එම සමුළුව විවෘත සමුළුවක් වන අතර එය කිසිසේත්ම සම්මන්ත්රණයක්, ප්රදර්ශනයක් හෝ ප්රේක්ෂකයන් සඳහා කරනු ලබන සම්මේලනයක් වැනි දෙයක් නොවේ. එය අන්තර්ජාලය හරහා දැන හඳුනගත් මෘදුකාංග වැඩසටහන්කරුවන් හට එකට එකතු වී කටයුතු කළ හැකි අනගි අවස්ථාවකි.
පිලිගැනීම
වර්ෂ 2005දී ලන්ඩනයේ පැවැත්වූ දී හොඳම ලිනක්ස් බෙදාහැරීමට අදාල රීඩර් සම්මානය උබුන්ටු විසින් දිනා ගන්නා ලදී. තවද වර්ෂ 2007 දී හොඳම නිදහස් මෘදුකාංග සේවා දායක මෙහෙයුම් පද්ධතියට හිමිවන Bossie සම්මානයද හිමිකරගන්නා ලදී.
වර්ෂ 2007 අගෝස්තු මාසය වන විට DesktopLinux.com වෙත පැමිනි මිනිසුන් 38500න් 30.3%ක්ම උබුන්ටු පාවිච්චි කිරීම අනුමත කළ අතර එය ජනප්රියතම ලිනක්ස් මෙහෙයුම් පද්ධතිය විය.
අධ්යාපන හා විද්යා අමාත්යංශය මගින් උබුන්ටු ජීඑන්යූ/ලිනක්ස් සහිත ඩෙස්ක්ටොප් පරිගණක 180,000ක් ස්ථාපනය කළ අතර එමගන් උබුන්ටු පණ ගැන්වූ පරිගණක භාවිතයට පාසල් සිසුන් යොමුකරන ලදී.
උබුන්ටු වැරදි ලෙස ඇගයීමට ලක්වූ අවස්ථාද වාර්තාවේ. 2008 මුල් භාගයේදී මගින් උබුන්ටු ඩෙස්ක්ටොප් සංතුලිත ආචරණ කලමනාකරණය අඩංගු නොවන බවට චෝදනා එල්ල කරන ලදී. උබුන්ටු "අද ලෝකයේ හොඳම ලිනක්ස් බෙදෘහැරීම" ලෙස නම් කළද කලින් නැගූ චෝදනා වැළැක්විය නොහාකි විය.
2009 ජනවාරි මාසයේ New York Times වාර්තා කල අන්දමට ලොවපුරා මිලියන 10කට අධික පරිශිලකයන් පිරිසක් සිට ඇත. 2009 ජූනි මස වාර්තා කල අන්දමට ලොව පුරා මිලියන 13කට අධික සක්රීය උබුන්ටු පරිශිලකයන් පිරිසක් සිට ඇති අතර එම සංබ්යාව වැඩිවෙමින් පවතී.
මේවත් බලන්න
යොමුව
- "Supported Hardware". Official Ubuntu Documentation. සම්ප්රවේශය 7 July 2012.
- "Ubuntu 11.10 will support ARM processors to take on Red Hat". The Inquirer. 10 October 2011. සම්ප්රවේශය 20 October 2011.
- Paul, Ryan (26 April 2012). "Precise Pangolin rolls out: Ubuntu 12.04 released, introduces Unity HUD". Ars Technica. . සම්ප්රවේශය 7 July 2012.
- Larabel, Michael (23 January 2012). "Ubuntu's Already Making Plans For ARM In 2014, 2015". Phoronix. සම්ප්රවේශය 7 July 2012.
- Vaughan-Nichols, Steven J. (22 August 2011). "Ubuntu Linux bets on the ARM server". ZDNet. සම්ප්රවේශය 20 October 2011.
- Ubuntu Documentation: About the Name[]
- "Get Ubuntu". ubuntu.com. සම්ප්රවේශය 2010-10-17.
- "Operating System Version Usage". statowl.com. සම්ප්රවේශය 2010-04-29.
- "Wikimedia Visitor Log Analysis Report - Operating Systems". Wikimedia. සම්ප්රවේශය 2009-12-11.
- "Ubuntu Usage Statistics". builtwith.com. සම්ප්රවේශය 2010-04-19.
- "Ubuntu derivatives". Canonical Ltd. සම්ප්රවේශය 2010-09-10.
- Shuttleworth, Mark. "The Art of Release". සම්ප්රවේශය 2008-05-13.
- "Ubuntu 8.04 LTS Desktop Edition Released". www.ubuntu.com. සම්ප්රවේශය 2008-05-13.
- The Free Software Definition, නිදහස් මෘදුකාංග අර්ථදැක්වීම.
- "Ubuntu/history".
- "Time Based Releases". සම්ප්රවේශය 2008-06-02.
- "Releases". සම්ප්රවේශය 2008-06-02.
- "About Ubuntu. Licensing". සම්ප්රවේශය 2010-08-31.
All of the application software installed by default is free software. In addition, we install some hardware drivers that are available only in binary format, but such packages are clearly marked in the restricted component.
- "MarkShuttleworth: What about binary compatibility between distributions?". Ubuntu Team Wiki. සම්ප්රවේශය 2010-08-31.
- "Website does not reference Debian visibly". Ubuntu in Launchpad. සම්ප්රවේශය 2010-08-31.
- "Ubuntu vs. Debian, reprise". 2005-04-20. සම්ප්රවේශය 2007-10-21.
- Hill, Benjamin Mako (2005-07-08). "Announcing Launch of ($10 m) Ubuntu Foundation". සම්ප්රවේශය 2008-08-19.
- "Support". සම්ප්රවේශය 2011-11-04 [...]..
{{}}
: Check date values in:|accessdate=
(); line feed character in|accessdate=
at position 11 () - Voicu, Daniel (2008-05-19). "Mark Shuttleworth Wants Synchronicity between Linux Distributions - Collaboration between major distros would bring a lot of benefits". . සම්ප්රවේශය 2008-06-03.
Shuttleworth wrote that the next LTS release, Ubuntu 10.4 LTS, would be launched in April 2010[...].
- Shuttleworth, Mark (2008-05-12). "The Art of Release". here be dragons. සම්ප්රවේශය 2008-06-03.
As a result, we can commit that the next LTS release of Ubuntu will be 12.04 LTS, in April 2012.
{{}}
: More than one of|author=
and|last=
specified () - "Releases". Ubuntu Wiki. සම්ප්රවේශය 2011-11-04.
- "RightScale Adds Full Support for Ubuntu Server to its Cloud Management Platform". Canonical. 2009-03-12. සම්ප්රවේශය 2009-04-03.
- "New Ubuntu Foundation Announced". Canonical Ltd. සම්ප්රවේශය 2010-09-03.
- "HoaryGoals". Ubuntu Wiki. සම්ප්රවේශය 2010-09-03.
- "RootSudo". සම්ප්රවේශය 2008-08-19.
- "Ubuntu Desktop Features". සම්ප්රවේශය 2010-09-03.
- Gufw - Community Ubuntu Documentation. Retrieved 2010-02-08.
- "GNOME 2.22 Release Notes - Internationalization". . සම්ප්රවේශය 2008-06-02.
- "Installing Ubuntu from the Live CD". Integrity Enterprises. සම්ප්රවේශය 2008-08-19.
- CD images of all current and past versions are available for download at the Ubuntu web site, http://www.ubuntu.com/GetUbuntu/download, ප්රතිෂ්ඨාපනය 2010-10-24
- "Ubuntu 10.04 LTS (Lucid Lynx)". Cdimage.ubuntu.com. සම්ප්රවේශය 2010-07-24.
- "Requesting an Ubuntu CD". සම්ප්රවේශය 2009-04-17.
a CD of the latest version (9.10 (Karmic Koala)) with no extra cost, but delivery may take up to ten weeks
- "Requesting CDs from ShipIt". සම්ප්රවේශය 2009-04-17.
pre-order CDs of Kubuntu 9.10 (Jaunty Jackalope)
- "Ubuntu 7.04 Adds a Migration Tool". Integrity Enterprises. සම්ප්රවේශය 2008-08-19.
- "Migration Assistant in Launchpad". Launchpad.net. සම්ප්රවේශය 2008-06-02.
- "How to Install Ubuntu Linux without Optical Drive". Extra Reading Material. සම්ප්රවේශය 2009-12-07.
- "Ubuntu 8.10 Persistent Flash Drive Installation". Pendrivelinux.com. සම්ප්රවේශය 2009-09-05.
- "Wubi - Ubuntu Installer for Windows". Sourceforge. සම්ප්රවේශය 2008-05-14.
- "Ubuntu/components". සම්ප්රවේශය 2010-07-27.
- "About Ubuntu. Licensing". Canonical Ltd. සම්ප්රවේශය 2010-09-24.
- "UbuntuBackports". Ubuntu Documentation. සම්ප්රවේශය 2010-09-24.
- "StableReleaseUpdates". Canonical Ltd. සම්ප්රවේශය 2009-04-02.
- "SRU Verification". Canonical Ltd. සම්ප්රවේශය 2009-04-02.
- "Application packaging". Canonical Ltd. සම්ප්රවේශය 2010-08-15.
- Brian Thomason. "Partner Repository Forum FAQ". සම්ප්රවේශය 2010-08-15.
- "Desktop support features". Canonical Ltd. සම්ප්රවේශය 2010-08-15.
- "Repositories/Ubuntu: Adding Canonical Partner Repositories". සම්ප්රවේශය 2010-08-15.
- "Partners/certification/software". Canonical Ltd. සම්ප්රවේශය 2006-03-16.
- Shuttleworth, Mark (2004-10-20). "Ubuntu 4.10 announcement" (Mailing list). සම්ප්රවේශය 2008-08-19.
{{}}
: Unknown parameter|mailinglist=
ignored () - "DevelopmentCodeNames - Ubuntu Wiki". Wiki.ubuntu.com. සම්ප්රවේශය 2008-10-19.
- Zimmerman, Matt. "Announcing Beta release of Ubuntu 6.06 LTS". සම්ප්රවේශය 2008-08-19.
- "LTS - Ubuntu Wiki".
- "Shooting for the Perfect 10.10 with Maverick Meerkat". Mark Shuttleworth. 2010-04-02. සම්ප්රවේශය 2010-06-08.
- Shuttleworth, Mark (2010-05-11). "ubuntu-marketing: 10.10.10".
- "DerivativeTeam/Derivatives". Ubuntu Wiki. සම්ප්රවේශය 2010-09-10.
- "Ubuntu to announce its mobile Linux in June". සම්ප්රවේශය 2008-08-19.
- "Ubuntu Netbook Remix". සම්ප්රවේශය 2008-06-10.
- "Ubuntu Netbook Edition". Canonical Ltd. සම්ප්රවේශය 2010-09-10.
- "Ubuntu Server Edition". Canonical Ltd. සම්ප්රවේශය 2010-09-10.
- "About Edubuntu". සම්ප්රවේශය 2010-09-10.
- "Ubuntu Releases". Canonical Ltd. සම්ප්රවේශය 2010-09-13.
- "Introduction to the Lubuntu Desktop project". Ubuntu Wiki. සම්ප්රවේශය 2010-09-15.
- "Jaunty Jackalope ARM'd and ready". 2009-04-20. සම්ප්රවේශය 2009-07-25.
- "Ubuntu 7.10 (Gutsy Gibbon)". සම්ප්රවේශය 2008-06-13.
- "Ubuntu to Support Sun 'Niagara' Platform".
- "Technical Board Decision - February 2007". සම්ප්රවේශය 2008-06-13.
- Reisinger, Don (2010-03-29). "Say good-bye to Linux on the PS3 | The Digital Home - CNET News". News.cnet.com. සම්ප්රවේශය 2010-07-24.
- "Ubuntu System Requirements". සම්ප්රවේශය 2010-04-19.
- "Preparing to Install". සම්ප්රවේශය 2010-04-19.
- "Meeting Minimum Hardware Requirements". සම්ප්රවේශය 2010-04-19.
- http://summit.ubuntu.com/
- "LinuxWorld Expo UK 2005" (PDF). සම්ප්රවේශය 2008-08-19.
- "Linux in Government: Linux Desktop Reviews, Part 6 - Ubuntu". 2005-04-19. සම්ප්රවේශය 2008-08-19.
- McAllister, Neil (January 2008), "Gutsy Gibbon: Desktop Linux OS Made Easy", PC World 26 (1): 84
- "Best of open source in platforms and middleware". සම්ප්රවේශය 2008-06-13.
- "2007 [[Desktop Linux]] Market survey". 2007-08-21. සම්ප්රවේශය 2008-08-19.
{{}}
: URL–wikilink conflict () - "Every Student in the Republic of Macedonia to Use Ubuntu-Powered Computer Workstations". Ubuntu. සම්ප්රවේශය 2007-11-20.
- Strohmeyer, Robert (2008-06-02). "Desktop Linux Face-Off: Ubuntu 8.04 vs. Fedora 9". . . සම්ප්රවේශය 2008-08-19.
{{}}
: More than one of|author=
and|last=
specified (); Unknown parameter|month=
ignored () - Vance, Ashlee (2009). "A Software Populist Who Doesn't Do Windows". The New York Times. සම්ප්රවේශය 2009-02-22.
{{}}
: Unknown parameter|month=
ignored () - Dawson, Christopher (2009). "Ubuntu a minor player? Not outside the States". සම්ප්රවේශය 2009-06-18.
{{}}
: Unknown parameter|month=
ignored ()
වැඩිදුර පරිහරණයට
- Gagne, Marcel (2006). Moving to Ubuntu Linux. ISBN .
- Grant, Rickford (2006). Ubuntu Linux for Non-Geeks. ISBN .
- Hill, Benjamin Mako (2006). The Official Ubuntu Book. ISBN .
{{}}
: Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Hudson, Andrew (2006). Ubuntu Unleashed. ISBN .
{{}}
: Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - Keir, Thomas (2006). Beginning Ubuntu Linux: From Novice to Professional. ISBN .
- Oxer, Jonathan (2006). Ubuntu Hacks: Tips & Tools for Exploring, Using, and Tuning Linux. ISBN .
{{}}
: Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) () - von Hagen, William (2007). Ubuntu Linux Bible. ISBN .
ඈඳිය
Dictionary definitions from Wiktionary
Textbooks from Wikibooks
Quotations from Wikiquote
Source texts from Wikisource
Images and media from Commons
News stories from Wikinews
- නිල වෙබ් අඩවිය
- Ubuntu at the
විකිපීඩියාව, විකි, සිංහල, පොත, පොත්, පුස්තකාලය, ලිපිය, කියවන්න, බාගන්න, නොමිලේ, නොමිලේ බාගන්න, mp3, වීඩියෝ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, පින්තූරය, සංගීතය, ගීතය, චිත්රපටය, පොත, ක්රීඩාව, ක්රීඩා., ජංගම දුරකථන, android, ios, apple, ජංගම දුරකථන, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, පීසී, වෙබ්, පරිගණකය
උබ න ට උස ර වන ය ʊˈbʊntuː යන මත පදනම ව පර ගණක ම හ ය ම පද ධත යක එය ල ස බ ද හර න ලබන අතර ඒ සමඟ ව න ජ ම ද ක ග ද ඇත උබ න ට Ubuntu communityOS පව ලLinuxWorking stateCurrentම ල ශ ර ආක ත යන දහස හ ව ව ත ම ල ශ ර ම ද ක ග with exceptions Initial release20 ඔක ත බර 2004 වසර 19 කට ප ර 2004 10 20 Latest releaseUbuntu 18 04 LTS Bionic Beavercode launchpad net ubuntuඅල ව කරණ ඉලක කය Servers SmartphonesMore than 55 languages by LoCosUpdate method Click packagesPlatforms type Linux Default since until Mainly the and various otherOfficial websiteubuntu com දක ණ අප ර ක න උබ න ට ල කය ට ද ග ව මන ෂ යත වය ද ත දර ශන ව ද ය වට අන ව ම ම නම ල බ ඇත ව ශ ෂය න ම උබ න ට ඩ ස ක ට ප පර ගණක සඳහ න ර ම ණය කර ඇත නම ත හ සඳහ ද ස ස කරණයන පවත අන තර ජ ල දත ත අන ව තම ඩ ස ක ට ප පර ගණකය සඳහ ල නක ස භ ව ත කරන නන ග න ස යයට 50ක පමණ උබ න ට භ ව ත කරන අතර උබ න ට ව බ ස ව ද යක පර ගණක භ ව ත කරන නන ග ස බ ය වද ද න න ද න ව ඩ ව ම න පවත උබ න ට ම හ ය ම පද ධත ය ග ඩන ග ම සඳහ ම ද ක ග ප ක ජ බ හ මයක භ ව ත කර ඇත අතර ඉන බහ තරය ල සද හඳ න වය යට ත බ ද හ ර ම ද ක ග ව එහ ද ප රධ න වශය න ම GNU GPL බලපත රය සමග GNU LGPL භ ව ත කර ඇත එම බලපත ර මග න පර ශ ලකයන හට ම ම ම හ ය ම පද ධත ය පර හරණය ක ර ම ප ටපත ක ර ම බ ද හ ර ම ගව ශනය ව නස ක ර ම හ ග ඩන ග ම අය ත ය ප හ ද ල වම ලබ ද ඇත උබ න ට සඳහ දක ණ අප ර ක න ව ය ප ර කයක වන ම ර ක ෂට ල වර ත ට අයත යන එ ගලන ත ආයතනය අන ග රහය දක වය එක ක න න කල ල ම ටඩ ආයතනය උබ න ට ම හ ය ම පද ධත ය සඳහ සහ ස ව ස පය ම මග න ආද යම ලබය එස ම තවත උබ න ට ව ය ත පන නයන ත නක සඳහ ක න න කල ආයතනය අන ම ත ය හ ස ව වන ලබ ද ක බ න ට උබ න ට අධ ය පන ක ස ස කරණය ල සද ම ය හඳ න වය සහ උබ න ට සර වර ස ස කරණය ඊට අමතරව ස වභ ෂ ත සහ සමහර ද ඪ ග සඳහ ස ව ශ ෂ ත ව ම හ ය ම පද ධත ඇත ළ තවත ව ය ත පන නයන ක හ පයක ම පවත ක න න කල ආයතනය ස ම ම ස හයකට වරක උබ න ට නව අන ව දයක න ක ත කරන ලබන අතර ම ස දහඅටක ගතවන ත ර ආරක ෂක ප රත ස ථ පනයන ක රමල ඛයක පද ධත යක හ ව ඩසටහනක ඇත වන අවද නම සහගත ද ෂ න ව රණයන හ ඇත ළ අළ ත ව ඩ ය වන සපයම න ස ව ද යකත වය ලබ ද ඊට අමතරව ස ම අව ර ද ද කකට වරක ද ග ක ල න ස ව ද ක ස අන ව දයක න ක ත කරන ලබන අතර එමග න ඩ ස ක ට ප ස ස කරණ සඳහ අව ර ද ත නකටද සර වර ස ස කරණ සඳහ අව ර ද පහකටද ස ව වන සපයන ලබය උබ න ට 10 10 අන ව දය 2010 ඔක ත ම බර මස 10වන ද න න ක ත කරන ලද උබ න ට නවතම අන ව දය වන උබ න ට 11 10 2011 ඔක ත ම බර මස 13 වන ද න න ක ත කරන ලද ඉත හ සය සහ ස වර ධන ක ර ය පට ප ට යස හල සමග උබ න ට 6 10 Edgy Eft උබ න ට ආරම භ ව ය ඩ බ යන ප දක කරග නය ම හ ඉලක කය ව ය ස ම ම ස 6 කට වරක ම නව බ ද හ ර මක ලබ ද මය ම හ අරම ණ පර ශ ලකයන ව ත ස මව ටම නවතම ත ක ෂණය ලඟ කර ද මය ම හ ප රථම බ ද හ ර ම 2004 10 20 ව න ද න ක ත ව ය උබ න ට බ ද හ ර ම ස මව ටම නවතම අත ර ම හ ණත සමඟ ප ම ණ ම ය අන ක ත ඩ බ යන බ ද හ ර ම වලට වඩ ව නස වන න එබ ව න න ම කව හ ම ව බ හ ව ට ස ව ත ක ත හ ම ල යප දක බ ද හ ර ම ව ය නම ත උබ න ට ඩ බ යන හ ස කල පයට වඩ ත ම ග ලප න පර ද බ හ ව ට න දහස ම ද ක ග පමණක භ ව ත කරය බ ද හ ර ම ප ළ බඳවඋබ න ට ඩ බ යන ල නක ස මත පදනම ව න දහස ම හ ය ම පද ධත යක එහ න මය වචනයක මත ත රණය ව ඇත ම හ අර ථය අන අයට ම න ෂ කත වය ල ස සරලව ද ක ව ය හ ක උබ න ට ස කල පය වන න ම ම වන න ම අවට ස ට න අන යයන න ස ය ල ස සම ජය ප ල බදව යහපත ආකල පයක ලබ ද මය උබ න ට වල ම ල ක අරම ණ නවතම ස ථ වර ම හ ය ම පද ධත යක ස ම න ය භ ව ත කරන නන ව ත ලබ ද මය ම හ ද පද ධත ය භ ව ත ක ර ම පහස වත ස ථ පනය ක ර ම පහස වත ප ළ බදව ව ඩ අවධ නයක ය ම කර ඇත උබ න ට වඩ ත ම ප රචල ත ල නක ස බ ද හ ර ම ල ස ව ර ත ගත ව ඇත ත ස යළ ම ම හ ය ම පද ධත භ ව ත වල න 30 ප ම ණයකට හ ම කම ක ම න උබ න ට එකත වක එහ අර ථය ම ය න දහස බ ගත ක ර මට ර ස පර ද භ ව ත ක ර මට බ ද හ ර මට හ නව කරණයට ඔබට න ත මය බ ධ වක න ම ත බවය තවද රටත ම හ ක ත න ම ල ලබ ග න මට ද ය ණ කර න වත බ ද හ ර මටද ප ළ වන උබ න ට සඳහ ම ල යමය ආධ ර ලබ ද න ය ඇමර ක න මග න ම ම ආයතනය දක ණ අප ර ක න ව යවස යකයක වන මහත සත ආයතනයක ක න න කල ආයතනය උබ න ට ම ලට ද ම න ත රව ම දලට ක ර ම ක සහය ලබ ද ම න ල භ අප ක ෂ කරය ම ය න දහස ම ද ක ගයක න ස ආයතනයට ල ව ප ර ස ට න න දහස ම ද ක ග ප ර ශ වකර වන ග ල නක ස ඩ බ යන සහය ලබ ගත හ ක ම න ස සම ප ර ණ ම හ ය ම පද ධත ය න ර ම ණය ක ර ම අවශ යත වයක ඔව න ට න ත ක න න කල ආයතනය උබ න ට මත පදනම ව බ ද හ ර ම හතරකට ක ර ම ක සහය ලබ ද න ම කව ක බ න ට උබ න ට ජ ස ස ම ම ස 6 වරක ම ක න න කල ආයතනය නව උබ න ට න ක ත ක ර මක හද න ව ද ම ම න ක ත සඳහ ම ස 18 ක ලයක දක ව ක න න කල මග න යවත කල සපයය ම හ ද ආරක ෂක යවත කල ස ක ර ණ න ව රද ක ර ම ආද ය ප ර භ ග කය ට න ම ලය ලබ ගත හ ක ද නට භ ව ත වන නවතම බ ද හ ර ම 11 10 ව 2011 ඔක ත ම බර මස 13 ව න ද ඉත හ සය හ ග ඩන ග මඋබ න ට ව ය ප ත ය ක ත ම ලධර මයන ග න න රන තර නව කරණයන ග න ය වත ක ල න ව ම හ ය ම පද ධත යක න ර ම ණය ක ර ම ස ම ම ස හයකට වරක ම උබ න ට නව අන ව දයක න ක ත ක ර ම ම ල ක අරම ණය 2004 ඔක ත ම බර මස 20 වන ද න උබ න ට ම ගල අන ව දය එළ දක වන ලද නව අන ව දයක න ක ත ක ර ම න මසකට පමණ පස ව උබ න ට එළ ද ක ව මක ස ද ව සමහර ව න ජ හ ර ණ ව ට ව න ජ සහ ව ඩසටහන භ ව ත කරන ලබන ඩ බ යන ව ය ප ත ය න ප වත එන න ව අන ක ත ව ය ප ත න ක ත වලට ස ප ක ෂව උබ න ට සඳහ ම ල ක වශය න න දහස ම ද ක ග භ ව ත කරය ඩ බ යන හ සමන ව ත ප ක ජ උබ න ට ප ක ජ සඳහ පදනම ව ඇත අතර ම ම බ ද හ ර ම ද කම ඩ බ යන හ ආක ත ය සහ ප ක ජ කළමන කරණ ම වලම සහ භ ව තයට ගන ලබය ඩ බ යන හ උබ න ට ප ක ජ එක න ක ක ර හ ද ක ව ය ය ත න ත නම ත උබ න ට සමග භ ව ත ක ර ම සඳහ deb ප ක ජයන හ න වත ග ඩන ග ය ය ත අවස ථ ද ප න නග උබ න ට ග ඩනගන නන ග න බ හ ද න ක ඩ බ යන හ ප රධ න ප ක ජ නඩත ත කරන නන ව උබ න ට සඳහ ඩ බ යන අන ය න යව උපක ර වන අතරම ස ද වන ව නස කම මග න ඩ බ යන ද ව නස කම වලට භ ජනය ව එනම ත එය එස ස ද න වන බවටද ව ව චනයන පවත කලකට ඉහත ඩ බ යන න ර ම ත පවස ඇත ත උබ න ට වල අන ර ප යත ව පවත ව ග න ම සඳහ වලට වඩ උබ න ට ප ක ජ ක ර හ අවධ නය ය ම ක ර ම ව නස මගක ගන න බවය උබ න ට අන ව දයක න ක ත ක ර මකට ප ර ද ග න ද ගටම ලබ ගන න ප ක ජ උබ න ට සඳහ ව ශ ෂ ත ව ව නස කම වලට ලක කරම න එක න ක සම බන ධ කරන ලබය ස ම න ක ත වකටම මසකට ප ර ත ව ප ක ජ ලබ ග න ම එස ලබ ගත ප ක ජ ග ටළ වක න ත රව එක න ක ක ර ය ත මක වනබවට තහව ර කරගන ද නට උබ න ට සඳහ ආයතනය මග න ආධ ර සපයන ලබය 2005 ජ ල මස 8වන ද න ම ර ක ෂට ල වර ත සහ ක න න කල සම ගම එක ව ආරම භය ප රක ශයට පත කළ අතර ඇම ර ක න ඩ ලර ම ල යන 10ක ආරම භක ආධ රයක ද කරන ලද ම ම පදනම ආරම භ ක ර ම ම ල ක අරම ණවන ය ඉද ර උබ න ට අන ව දවල ග ඩන ග ම සහ ස ව ස පය ම තහව ර ක ර මය ම ර ක ෂට ල වර ත පවසන පර ද ම ම පදනම හද ස අරම දලක ක න න කල සම ගම ද යකත වය ඇනහ ට අවස ථ වකද ප රය ජනයට ග න මට ද නට පවත න ද ග ක ල න ස ව ද ක ස න ක ත ව වන ය 2010 අප ර යල මස 29 වන ද න න ක ත කරන ලද උබ න ට 10 04 අන ව දයය ක න න කල සම ගම ව ස න ස ම අව ර ද ද කකට වරක ම ද ග ක ල න ස ව අන ව දයක න ක ත කරන ලබන අතර 2012 අප ර යල මස න ක ත ක ර මට න යම ත ද ග ක ල න ස ව අන ව දය Ubuntu 12 04 LTS Precise Pangolin යන නම න නම කර අ ත එය 2017 අප ර යල දක ව ස ව ස පය මට න යම තය 2011 ඔක ත ම බර මස 13 ද න න ක ත කළ උබ න ට 11 10 ඔන ර ක ඔස ලට ද නට පවත න නව නතම ස ම න ය ස ස කරණයය 2009 ම ර ත මස 12වන ද න උබ න ට ප රක ශ කරන ලද ද හ භ ව ත වන පර ද ත න වන ප ර ශව ය කළමන කරණ ව ද ක වක සඳහ ව ඩසටහන කර වන ග අවශ යත ව මත ව ඇත බවය ව ශ ෂ ගඋබ න ට පර හරණය කළ හ ක බව ආරක ෂ ත බව සහ ස ථ රභ වය ක ර හ ම ල කවම අවධ නය ය ම කරන ලබය ත ට ය න ක ර ය ත මකවන අවස ථවක ස ට පර ගණකය න වත පණ ග න ව මක න ත රව පර ගණක ස ථ ර මතකය උබ න ට ස ථ පනය ක ර ම සඳහ උබ ක ව ට ස ථ ප තකරණය මග න ඉඩද න ල බ තවද උබ න ට හ ක තරම ම න ස න අතරට ව ය ප ත ක ර ම සඳහ හ ක ර ම ක ර හ අවධ නය ය ම ව ඇත ව ව ධ ර ම න න වන අක ර ල ව ම ක රමයන ට උපක ර වන උබ න ට ආරම භය ව 5 04 ස ට ප වත එන න ත ය ක රමය ව ආරක ෂක ව ශ ෂ ගයක ල ස ම වලම ප ව ච ච කරන ලද අතර එමග න පර ප ලන ක ර ය වල ස ද ක ර ම සඳහ ත වක ල ක වරප රස ද ලබ ද ම පර ප ලක ග න ම ආරක ෂ ක ර ව පවත ව ග නය ම සහ පළප ර ද න වන පර හරණය කරන නන න ද න වත ව ස ද කරන ව නස කම වල න හ ආරක ෂක අග ළ ව වර ක ර ම වල න පද ධත ය ආරක ෂ කරගත හ ක ය තවද පද ධත ය ප ලන කර ග න ම සඳහ යටත ඩ ස ක ට ප ස ස කරණයන හ ම වලම ස ථ ප ත කර ඇත උබ න ට පර ගණකය ස ථ පනයව ම ද ම ද ල ර සක ම ද ක ග ල බ OpenOffice org Firefox උබ න ට 9 10 වලට කල න ස ස කරණයන හ උබ න ට 10 04වලට කල න න ක ත ව ස ස කරණයන හ සහ තවත සරල පර ගණක ක ර ඩ සහ ච ස ව න ඒ අතර ව ම ම ප රන ම ම ද ක ග හ ර න ව ට තවත අමතර න ත යන ව ම ද ක ග බ ගතකර ස ථ ප ත කරගත හ ක අතර ඒ සඳහ හ ප ක ජ කලමන කරණය ය ද ගත හ ක ය එම ම ද ක ග ද කම උබ න ට සමග ල බ න ප රන ම ම ද ක ග ව උබ න ට සමග ල බ න මග න ව ස ම ස ද කළ හ ක ය ඊට අමතරව පර ශ ලකය ට ර ස පර ද ports ත ර ග න මද ස ද කළ හ ක ය එස ම උබ න ට පර ශ ලකයන හට ස ක ර ණ න ව Firewall සඳහ අත ර ම හ ණත ම ද ක ගය ස ථ පනය කරගත හ ක ය ද නට පවත න ප රන ම ඩ ස ක ට ප ව යවහ ර ක භ ෂ 46කටත වඩ ව ඩ ප රම ණයක සඳහ පහස කම සපයය මය ක ර ස ෆ ට ව න ඩ ස සඳහ න ර ම ණය කරන ලද බ හ මයක ව ඩසටහන උද මය ක ර ස ෆ ට ඔෆ ස ක ර ය ත මක ක ර ම සඳහ ද උබ න ට පහස කම සපයය එය හරහ හ භ ව ත කරම න ද කළ හ ක ය උද හ ස ථ පනය Ubuntu 16 04 LTS Desktop උබ න ට ස ථ පනය ස ම න යය න උපය ග කරගන ම න ස ද කරන ලබය පර ගණක ප රධ න මතකය ස ථ පනය ක ර මක න ත රව සජ ව ස ය ක ත ත ට ය න ක ර ය ත මක කළ හ ක ව ම ම ම ම හ ය ම පද ධත ය ව ශ ෂ ලක ෂණයක නම ත අඩ ක ර යක ෂමත වයක න එමග න ම හ ය ම පද ධත ය ක ත ක ද රට ද ඪ ග සහ ද ඪ ග ධ වක සමග ග ලප න න ද ය පර ශ ලකයන හට පර ක ෂ කර බ ල ය හ ක ය ඊට අමතරව ම ම උබ න ට ස ය ක ත ත ට ය ස ථ ප තකරණයද අඩ ග ව එමග න පර ශ ලකයන හට ම හ ය ම පද ධත ය ස ථ ර මතකය ගබඩ ක ර ම සඳහ අවශ ය මග ප න වන ලබය ද නට පවත න හ කල න ප වත ස යළ ම අන ව දයන හ බ ගත කර ග න ම සඳහ උබ න ට ව බ අඩව ය පහස කම සපය ඇත ම ම ම හ ය ම පද ධත ය ස ය ක ත ත ට යක න ස ථ පනය කරග න ම සඳහ අවම වශය න 256 ක ක අවශ යව පර ශ ලකයන හට උබ න ට අන ර වක iso බ ගත කර ස ය ක ත ත ට යකට හ DVD ත ට යකට ප ටපත කරගත හ ක ය එස න ම ත නම පර ගණකය ස ථ ර මතකය ස ට ක ර ය ත මක කළ හ ක ය හ ඔස ස උබ න ට සහ ව ද ක වන හ ද ද පවත නම ත න ල වශය න ස ව සපයන න ARM සඳහ පමණ ක න න කල සම ගම ව ස න ක ස ද අයක ර මක න ත රව අවම වශය න ත ප ල ග ස ත වද න ග න ල ව බ හ රටවලට උබ න ට හ ක බ න ට ස ය ක ත ත ට බ ද හර න ලබය ShipIt නම ස ව ව ඔස ස ස ථ ප ත කරන ලද උබ න ට ම හ ය ම පද ධත යට ද නටමය ක ර ස ෆ ට ව න ඩ ස ම හ ය ම පද ධත ය පවත න ප ට සන ඇත ළ ව ව ධ ක ර ස ට වම ලබ ග න ම සඳහ Migration උපක රකය 2007 අප ර යල මස හඳ න ව ද න නම මය ක ර ස ෆ ට ව න ඩ ස උප ගය භ ව ත කළ හ ක ය හ ව නස කම ස ද ක ර ම මග න උබ න ට හ ක බ න ට ම හ ය ම පද ධත ය ද ග න ක ර ය ත මක කළ හ ක ය ඒ සඳහ BIOS හ අද ල පහස කම සපය ත බ ය ය ත ය USB මග න ක ර නය ත මක ක ර ම පහස කම සහ ත ඕන ම පර ගණකයක උබ න ට ස ථ ප ත ක ර මක න ත රව උබ න ට භ ව ත ක ර ම හ ක ය ව එමග න ල බ උබ න ට ම හ ය ම පද ධත යයක ස ථ පනය ක ර ම සඳහ නම නවතම ව ඩසටහනක උබ න ට නවතම අන ව ද වල පවත සජ ව ස ය ක ත ත ට යක සහ තව හ රහ තව යන සජ ව ස ය ක ත ත ට වල අඩ ග වන න ව තවත ව ශ ෂ ගයක ම ම ව ශ ෂ ගය මග න අතථ ය ව න ඩ ස මත උබ න ට ම හ ය ම පද ධත ය ස ථ පනය කර ක ර ය ත මක කරය ම ය මග න ක ර ය ත මකවන අන ත ව න ඩ ස ව ඩසටහන ම න ක ර ය කරන ව ශ ල අන ර වක ම න ම ම ක රමය භ ව ත ක ර ම ද ව න ඩ ස පර ශ ලකය ග වලට බ ද ය ය ත න ත තවද Wubi භ ව තය ද පර ශ ලකය ග ව න ඩ ස ස ට වම උබ න ට ව ත ලබ ග න ම සඳහ Migration උපක රකය ය ද ග න ම හ ක ය වද ල බ එම ක රමය ව න ඩ ස පර ශ ලකයන සඳහ පමණක වන අතර ක ර යක ෂමත වය ස ළ අඩ ව මක ද ද කගත හ ක ය නව ආක ත ස කස ම පර ශ ලකය ට ඇවස පර ද ව නස කරගත හ ක නව ව ව ධ ක ර ව ව ඩසටහන සහ ව න උබ න ට සජ ව ස ය ක ත ත ට වල පවත ප ක ජ වර ග කරණය සහ ස ව බලපත රවල ව නස කම සහ සහය ද ක ව ම ප රභලත ව මත ස යළ උබ න ට ම ද ක ග ප රධ න ක ටස හතරකට ව න කරය මග න ස ව සපයන න න ත සමහර ම ද ක ග සඳහ ප රජ ද යකත වය න ය වත ක ල න ක ර ම ස ද කරන ලබය න දහස ම ද ක ග න දහස න වන ම ද ක ගසහය දක වන ප රධ න ස ම සහ තසහය දක වන න න ත සමස ථ අධ ව ශ ව සමග යම ත ක ද රකට අන ර ප වන උබ න ට බලපත ර අවශ යත සප රන ලද ම ද ක ග පමණක න දහස ම ද ක ග ගණයට අයත ව නම ත ප රධ න ගණයට අයත firmware සහ ව ඩ ද ය ණ කළ න හ ක ව වද අවසරයක න ත රව බ ද හ ර ය හ ක ය තහව ර කර න ම ත න දහස න වන ම ද ක ග සඳහ ස ම න යය න සහය දක වන න න ත අධ ව ශ ව නම ත සමහර ව දගත න දහස න වන ම ද ක ග ස ම සහ ත සඳහ එව න බ ධ වක න ම ත සහය දක වන න දහස න වන ම ද ක ග ද ඪ ග ආම පන න ධ වක සඳහ භ ව ත ව උද හරණයක ල ස binary only ප න ව ද ය හ ක ය ව ඩසටහන කර වන හට සඳහ අවසර න ම ත බ ව න ස ම සහ ත ක ටසට අයත ම ද ක ග සඳහ දක වන ද යකත වය ප රධ න ක ටසට අයත ම ද ක ග සඳහ දක වන ද යකත වයට වඩ අල ප ව ජ එන ය ල නක ස ස ම න ය භ ව තය සඳහ වන ස යළ ම ද ක ග ප රධ න හ ස ම සහ ත යන ප රභ ද යටත පවත තහව ර කර න ම ත එම ම ද ක ගවල න ස ද කරන ලබන ක ර යයන ම ඉට කරගත හ ක ව කල ප ම ද ක ග හ ව ශ ෂ ත ව ඩසටහන සමස ථ හ අධ ව ශ ව ප රභ ද යටත වර ග කරණය කර ඇත ම ල ක න ක ත වක න අනත ර ව ම ද ක ග සඳහ න ක ත කරන න න ත උබ න ට බ ක ප ර ට ස යන න ල වශය න ප ල ගත ගබඩ වක එමග න උබ න ට අන ව දයක න ක ත ක ර ම සඳහ නවතම ම ද ක ග සපයන ලබය එම ගබඩ ව පර ප ර ණ ව වක න ව එය ම ල ක වශය න ම පර ශ ලකය ඉල ල ම කරන න ව තත ව සහත ක ලත ප ක ජවල න සමන ව ත ව බ ක ප රට ස ම ද ක ග සඳහ ක න න කල ආයතනය න ක ස ද ස ව වක සපයන න න ත අතර ම ළ මන න ම ල ව ප ර ව ස ර ස ට න ව ඩසටහන කර වන ව ස න ද ය ණ කරන ලබය ය වත ක ල න ගබඩ ව උබ න ට ස ථ ය න ක ත වකට අද ල ම ද ක ග ය වත ක ල නයන අඩ ග ව එම ය වත ක ල නයන උබ න ට ය වත ක ල කලමන කරණය ය ද ග න ස ථ පනය කරගත හ ක ය ස ම න ක ත වකටම අද ල ය වත ක ල නයන එම ගබඩ වට ලබ ද උද intrepid updates ප රධ න හ ස ම සහ ත ප රභ දයන ට අයත ම ද ක ග සඳහ වන ය වත ක ල න ගබඩ වට ව ස න ස ව සපයන ලබය සමස ථ හ අධ ව ශ ව ප ක ජ සඳහ ප රජ ද යකත වය ල බ ස ම ය වත ක ල නයක ම ප රජ වට න ක ත ක ර මට ප රථම යම යම අවශ යත වයන සම ප ර ණ කළය ත අතරම ය ජ ත ගබඩ ව හරහ ද ගමන කල ය ත ය එම න ක ත ව ජ වක ලය අවසන වනත ර ය වත ක ල නයන ද ද ගන ද ගටම පවත ය වත ක ල න ගබඩ වට අමතරව අස ථ ය ය ජ ත ගබඩ වක ද පවත ය ජන ව නම ත තහව ර න කරන ලද ය වත ක ල නයන එම ගබඩ ව ත ළ පවත ස ම ය වත ක ල නයක ම න පදව ම න අනත ර ව ය ජ ත ගබඩ වට ය ව ය ය ත ය එහ ද එම ය වත ක ල නයන ග න සත ය වශය න ම ද ක ග ද ෂ න වරද ව ද යන නත ඇත න වන බවත තහව ර කරන ලබය එම ය ජ ත ය වත ක ල නයන ක න න කල ආයතනය ව ස න හ ප රජ ව ව ස න සහත ක කරන ලබය ව න ජ ම ද ක ග ව ල ඳ න ට තම න ෂ ප ද තය උබ න ට පර ශ ලකයන ට න ම ලය ලබ ද ම සඳහ ක න න කල හව ල ක ර ගබඩ ව පහස කම සලස ව ඇත එමග න පර ශ ලකයන ට තමන ට හ ර ප ර ද ම වලම ස ථපනය කර ප ව ච ච ක ර ම හ ක ය ව ල බ එස හව ල ක ර ගබඩ ව පවත න ම ද ක ග සඳහ ආරක ෂක හ අන ක ත ය වත ක ල නයන න ලවශය න ලබ ද මට අද ල ව ල ඳ න හට හ ක යව ඇත එම ම ද ක ග උබ න ට ප ක ජය ත ළ අඩ ග ක ර ම සහ එම ව ල ඳ න හට අවශ යකරන මග ප න ව ම ක න න කල සම ගම වගක මක ප රන ම ල ස හව ල ක ර ගබඩ ව අක ර ය කර ත බ න අතර පර ශ ලකයන හට එය ක ර ය ත මක කරගත හ ක ය ස කය ප සහ 2010 අග ස ත ම සය වනව ට එල ස හව ල ක ර ගබඩ ව හරහ බ ද හ ර ම ද ක ග ක හ පයක භ ව තය ඇත ත න වන ප ර ශව ය ම ද ක ග ත න වන ප ර ශව ය ම ද ක ග සහත ක ක ර ම ක ර ය වල යක උබ න ට සත ව පවත උබ න ට අධ ව ශ ව ප රභ දය ත ළ ව ය ප ත ය ස ම න ව සමහර ත න වන ප ර ශව ය ම ද ක ග ද ඇත න ත ය න ක ලව ස ම කල හ ක ම ද ක ග ubuntu restricted extras උබ න ට restricted extras ප ක ජ ත ළ පවත ඒ අතර MP3 සහ ක ර ය කරව ම සඳහ ව ඩසටහන ප ල නය බ හ audio video සහ unrar ව තවද ත න වන ප ර ශව ය ව ඩසටහන ම ලද ග න ම හ ක ය වද ක න න කල ව බ ගබඩ ව ලබ ද තහව ර කර න ම ත එහ DVD ප ල බ ක හ ම ඩ ය ක ඩ ක ස ඇත ළ තවත ම ද ක ග අන තරගතව න ක ත ම ල ක ල ප ය Version Code name Release date Supported untilDesktop ServerWarty Warthog 2004 10 20 2006 04 30Hoary Hedgehog 2005 04 08 2006 10 31Breezy Badger 2005 10 13 2007 04 13Dapper Drake 2006 06 01 2009 07 14 2011 06 01Edgy Eft 2006 10 26 2008 04 25Feisty Fawn 2007 04 19 2008 10 19Gutsy Gibbon 2007 10 18 2009 04 18Hardy Heron 2008 04 24 2011 05 12 2013 04Intrepid Ibex 2008 10 30 2010 04 30Jaunty Jackalope 2009 04 23 2010 10 23Karmic Koala 2009 10 29 2011 04 30Lucid Lynx 2010 04 29 2013 04 2015 04Maverick Meerkat 2010 10 10 2012 04 10Natty Narwhal 2011 04 28 2012 10 28Oneiric Ocelot 2011 10 13 2013 05 09Precise Pangolin 2012 04 26 2017 04Quantal Quetzal 2012 10 18 2014 05 16Raring Ringtail 2013 04 25 2013 01 27Saucy Salamander 2013 10 17 2014 07 17Trusty Tahr 2014 04 17 2019 04Utopic Unicorn 2014 10 23 2015 07Vivid Vervet 2015 04 23 2016 01Wily werewolf 2015 10 22 2016 07Xenial Xerus 2016 04 21 2021 04Xenial Xerus 2016 10 13 2017 07Xenial Xerus 2017 04 13 2018 01Colour MeaningRed Release no longer supportedGreen Release still supportedYellow Latest versionBlue Future release අව ර ද දකට ද වරක උබ න ට නව අන ව දයක න ක ත ව අව ර ද ද සහ ම සය උබ න ට ත රණය කරන ලබය උද හරණ ල ස ප රථම න ක ත ව 2004 ඔක ත ම බර 20 ද න උබ න ට 4 01 ල ස න ක ත කරන ලද ඉද ර න ක ත වල අන ව ද අ කය ප ළ බඳව අන ව ක පල කළ න හ ක ක න ක ත ව ප රම ද ව වහ ත අන ව ද අ කයද ඒ අන ව ව නස වන බ ව න උබ න ට සඳහ න ම ව ශ ෂනයක සහ සතක ග න මයක ය ද ඇත උද ඩ පර ඩ ර ක and ඉන ටර ප ඩ ම ල න ක ත ත න හ ර න ව ට අන ත න ක ත වන ග න මයන ඉ ග ර ස අක ර ද ප ළ වල න පවත නවතම න ක ත ව ප ළ බඳව ඉඟ යක ඉන ලබ ද ස ම න යය න උබ න ට අන ව දය හ ඳ න ව ම සඳහ න ම ව ශ ෂන ක ටස පමණක භ ව ත කරන ලබය GNOME න ක ත වක න මසකට පමණ පස උබ න ට න ක ත වක ස ද ව න ක ක වක න මසකට පමණ පස ව GNOME න ක ත වක ස ද ව එහ ප රත පලයක වශය න ස ම උබ න ට න ක ත වක සමගම ය වත ක ල න ව GNOME හ X org පවත ත ර ගත න ක ත උද සහ ද ග ක ල න ස ව ද ක ස ල ස නම කර ඇත එනම එම න ක ත වල ඩ ස ක ට ප ස ස කරණ සඳහ අව ර ද ත නකද සර වර ස ස කරණයක as compared to the 18 month support period for non LTS releases සඳහ අව ර ද පහකද ය වත ක ල න ක ර ම සහ ත ස ව ස පය මක පවත නම ත ක ට ක ල න ස ව ල බ න ය ම ස 18ක ක ලයක පමණ ද නට පවත න අන ව දය වන 2010 ඔක ත ම බර මස 10වන ද න 10 10 10 න ක ත කරන ලද ම ය ස ම ප රද ය ක ක ලසටහනට එනම ඔක ත ම බර මස අවස නය න ක ත ක ර මට පර බ හ රව න ක ත කරන ලද ද පර ප ර ණ 10 සන ට හන ක ර මටය උබ න ට 11 04 2011 අප ර යල මස 28 වන ද න එල ද ක ව ය එහ න මය න ට නර හ ල ල ස නම ක ර න ප රභ දභ ව තයට ගන න උබ න ට බ ද හ ර ම න ල ප රභ දයක පහත ද ක ව න න ක න න කල ආයතනය සහ උබ න ට ප රජ ව මග න න පදව නඩත ත කරග න යන ලබන න ල උබ න ට ස ස කරණයන ව උබ න ට ඩ ස ක ට ප ස ස කරණය ඩ ස ක ට ප හ ල ප ට ප පර ගණක සඳහ න පදව ඇත කල න උබ න ට න ට බ ක ර ම ක ස න ට බ ක හ අන ක ත ක ඩ පර ගණක සඳහ න ර ම ණය කර ඇත උබ න ට සර වර ස ස කරණය සර වර පර ගණක සඳහ න පදව ඇත උබ න ට න ල ස ස කරණය පදනම කරගත තවත බ හ ඇත ම ම උබ න ට ප රභ ද න ල උබ න ට ව ය ප ත යට වඩ ව නස ව ප ක ජ සම හයක ස ථ පනය කරන ලබය පහත ද ක ව න න උබ න ට ව ය ප ත ය යටත ක න න කල ආයතනය ද යකත වය ද න ලබන උබ න ට ප රභ දයන ය GNOME ප දක කරගත උප ව ය ප ත යක සහ උබ න ට සඳහ ඈඳ මක වන අතර ප සල පර ශ ලකයන හ ස ම න ය න ව ස පර ශ ලකයන ඉලක කකර න ර ම ණය කර ඇත ඩ ස ක ට ප පර සරය ව න වට ම හ ඩ ස ක ට ප පර සරය භ ව ත කරන ලබය හ ම ත යටර පර ගණක පර ශ ලකයන ඉලක ක කර න පදව ඇත ම හ ඩ ස ක ට ප පර සරය භ ව ත කරන ලබය ව ත ත ය ර පමය හ ශබ ද ස ස ක රකයන සඳහ න පදව ඇත ම ම ම හ ය ම පද ධත ය ස ව ශ ෂ න දහස ර පමය හ ශබ ද ස ස කරණ ම ද ක ග අඩ ග කර ඇත ම ය අන ක ත උබ න ට ප රභ ද ම න සජ ව ස ය ක ත ත ට යක න ල බ න අතර DVD iso අන ර වක ල ස ල බ ම යද GNOME ඩ ස ක ට ප පර සරය ප දක කරන ගන න අන ව දයක ම හ ඩ ස ක ට ප පර සරය ය ද ගන න අතර අවම තත ව යටත උපර ම ක ර යක ෂමත වයක න ක ර ය ත මක ව ක න න කල ආයතනය ව ස න මය ත බ න ට උබ න ට ස ට ඩ ය සහ එක ස බ න ට සඳහ ම ල යමය ද යකත වයක න දක වය අන ක ත ප රභ දයන ක න න කල ආයතනය න ප ටත ප ද ගල ක සහ ආයතන ක වශය න න පදව නඩත ත කරග න යන ලබය එම ප රභ ද ස වය ව ප ලනය වන අතර උබ න ට ප රජ ව සමග අඩ ව ඩ වශය න සම ප වන ඇත භ ව ත කරන ස හ ල ල ප රභ දයක වන ව න සමහර ප රභ දයන හට ක න න කල සම ගම අන ම ත ය ලබ ග න ම න ශ ච ත පරම ර ථය පවත පද ධත අවශ යත ද නට උබ න ට ඩ ස ක ට ප අන ව ද සහ යන න ර ම ත සඳහ සහය දක වය සමහර සර වර අන ව ද න ර ම තයටද සහය දක වය සහ න ර ම ත න ල න වන අන ව ද සඳහ සහය දක වය සටහන ක ස ව වත සම ගම න ලවශය න සඳහ සහය ද ක ව ම 2010 අප ර යල මස 1 ද න න ක ත කළ PS3 ම ද ක ග වල න අනත ර ව නවත ඇත ද නට අවම අවශ යත සර වර 300 MHz 1 GHz128 512 MiB free space 1 5 GB640 480 1024 768 සටහන ක ර ය ත මක ක ර ම සඳහ සහය දක වන අවශ ය ව ග ඩන ග මUDS ම ව ර ක කණ ඩ යම ප න ත රය උබ න ට ග ඩනගන නන ග සම ළ ව යන නව උබ න ට අන ව දයක න ක ත ක ර මට ප ර පවත වන ලබන ම ද ක ග න පදවන නන ග ර ස ව මක නව ග ඩන ග මක ආරම භය ද ම ළඟ අන ව දය ක ස ව ය ය ත ද ක පමන ග ඹ රකට කළ ය ත ද ව න කර ණ ල කය හතර ද ග භ ගය න ම ප ම ණ ම ද ක ග න පදවන නන ග ර ස ව ම ද ස කච ඡ කරන ලබය එම සම ළ ව ව ව ත සම ළ වක වන අතර එය ක ස ස ත ම සම මන ත රණයක ප රදර ශනයක හ ප ර ක ෂකයන සඳහ කරන ලබන සම ම ලනයක ව න ද යක න ව එය අන තර ජ ලය හරහ ද න හඳ නගත ම ද ක ග ව ඩසටහන කර වන හට එකට එකත ව කටය ත කළ හ ක අනග අවස ථ වක ප ල ග න මවර ෂ 2005ද ලන ඩනය ප ව ත ව ද හ ඳම ල නක ස බ ද හ ර මට අද ල ර ඩර සම ම නය උබ න ට ව ස න ද න ගන න ලද තවද වර ෂ 2007 ද හ ඳම න දහස ම ද ක ග ස ව ද යක ම හ ය ම පද ධත යට හ ම වන Bossie සම ම නයද හ ම කරගන න ලද වර ෂ 2007 අග ස ත ම සය වන ව ට DesktopLinux com ව ත ප ම න ම න ස න 38500න 30 3 ක ම උබ න ට ප ව ච ච ක ර ම අන මත කළ අතර එය ජනප ර යතම ල නක ස ම හ ය ම පද ධත ය ව ය අධ ය පන හ ව ද ය අම ත ය ශය මග න උබ න ට ජ එන ය ල නක ස සහ ත ඩ ස ක ට ප පර ගණක 180 000ක ස ථ පනය කළ අතර එමගන උබ න ට පණ ග න ව පර ගණක භ ව තයට ප සල ස ස න ය ම කරන ලද උබ න ට ව රද ල ස ඇගය මට ලක ව අවස ථ ද ව ර ත ව 2008 ම ල භ ගය ද මග න උබ න ට ඩ ස ක ට ප ස ත ල ත ආචරණ කලමන කරණය අ ඩ ග න වන බවට ච දන එල ල කරන ලද උබ න ට අද ල කය හ ඳම ල නක ස බ ද හ ර ම ල ස නම කළද කල න න ග ච දන ව ළ ක ව ය න හ ක ව ය 2009 ජනව ර ම සය New York Times ව ර ත කල අන දමට ල වප ර ම ල යන 10කට අධ ක පර ශ ලකයන ප ර සක ස ට ඇත 2009 ජ න මස ව ර ත කල අන දමට ල ව ප ර ම ල යන 13කට අධ ක සක ර ය උබ න ට පර ශ ලකයන ප ර සක ස ට ඇත අතර එම ස බ ය ව ව ඩ ව ම න පවත ම වත බලන නFree software ද ව රය Linux ද ව රයය ම ව Supported Hardware Official Ubuntu Documentation සම ප රව ශය 7 July 2012 Ubuntu 11 10 will support ARM processors to take on Red Hat The Inquirer 10 October 2011 සම ප රව ශය 20 October 2011 Paul Ryan 26 April 2012 Precise Pangolin rolls out Ubuntu 12 04 released introduces Unity HUD Ars Technica සම ප රව ශය 7 July 2012 Larabel Michael 23 January 2012 Ubuntu s Already Making Plans For ARM In 2014 2015 Phoronix සම ප රව ශය 7 July 2012 Vaughan Nichols Steven J 22 August 2011 Ubuntu Linux bets on the ARM server ZDNet සම ප රව ශය 20 October 2011 Ubuntu Documentation About the Name permanent dead link Get Ubuntu ubuntu com සම ප රව ශය 2010 10 17 Operating System Version Usage statowl com සම ප රව ශය 2010 04 29 Wikimedia Visitor Log Analysis Report Operating Systems Wikimedia සම ප රව ශය 2009 12 11 Ubuntu Usage Statistics builtwith com සම ප රව ශය 2010 04 19 Ubuntu derivatives Canonical Ltd සම ප රව ශය 2010 09 10 Shuttleworth Mark The Art of Release සම ප රව ශය 2008 05 13 Ubuntu 8 04 LTS Desktop Edition Released www ubuntu com සම ප රව ශය 2008 05 13 The Free Software Definition න දහස ම ද ක ග අර ථද ක ව ම Ubuntu history Time Based Releases සම ප රව ශය 2008 06 02 Releases සම ප රව ශය 2008 06 02 About Ubuntu Licensing සම ප රව ශය 2010 08 31 All of the application software installed by default is free software In addition we install some hardware drivers that are available only in binary format but such packages are clearly marked in the restricted component MarkShuttleworth What about binary compatibility between distributions Ubuntu Team Wiki සම ප රව ශය 2010 08 31 Website does not reference Debian visibly Ubuntu in Launchpad සම ප රව ශය 2010 08 31 Ubuntu vs Debian reprise 2005 04 20 සම ප රව ශය 2007 10 21 Hill Benjamin Mako 2005 07 08 Announcing Launch of 10 m Ubuntu Foundation සම ප රව ශය 2008 08 19 Support සම ප රව ශය 2011 11 04 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite web class mw redirect title ස ක ල ල Cite web cite web a Check date values in accessdate help line feed character in accessdate at position 11 help Voicu Daniel 2008 05 19 Mark Shuttleworth Wants Synchronicity between Linux Distributions Collaboration between major distros would bring a lot of benefits සම ප රව ශය 2008 06 03 Shuttleworth wrote that the next LTS release Ubuntu 10 4 LTS would be launched in April 2010 Shuttleworth Mark 2008 05 12 The Art of Release here be dragons සම ප රව ශය 2008 06 03 As a result we can commit that the next LTS release of Ubuntu will be 12 04 LTS in April 2012 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite web class mw redirect title ස ක ල ල Cite web cite web a More than one of author and last specified help Releases Ubuntu Wiki සම ප රව ශය 2011 11 04 RightScale Adds Full Support for Ubuntu Server to its Cloud Management Platform Canonical 2009 03 12 සම ප රව ශය 2009 04 03 New Ubuntu Foundation Announced Canonical Ltd සම ප රව ශය 2010 09 03 HoaryGoals Ubuntu Wiki සම ප රව ශය 2010 09 03 RootSudo සම ප රව ශය 2008 08 19 Ubuntu Desktop Features සම ප රව ශය 2010 09 03 Gufw Community Ubuntu Documentation Retrieved 2010 02 08 GNOME 2 22 Release Notes Internationalization සම ප රව ශය 2008 06 02 Installing Ubuntu from the Live CD Integrity Enterprises සම ප රව ශය 2008 08 19 CD images of all current and past versions are available for download at the Ubuntu web site http www ubuntu com GetUbuntu download ප රත ෂ ඨ පනය 2010 10 24 Ubuntu 10 04 LTS Lucid Lynx Cdimage ubuntu com සම ප රව ශය 2010 07 24 Requesting an Ubuntu CD සම ප රව ශය 2009 04 17 a CD of the latest version 9 10 Karmic Koala with no extra cost but delivery may take up to ten weeks Requesting CDs from ShipIt සම ප රව ශය 2009 04 17 pre order CDs of Kubuntu 9 10 Jaunty Jackalope Ubuntu 7 04 Adds a Migration Tool Integrity Enterprises සම ප රව ශය 2008 08 19 Migration Assistant in Launchpad Launchpad net සම ප රව ශය 2008 06 02 How to Install Ubuntu Linux without Optical Drive Extra Reading Material සම ප රව ශය 2009 12 07 Ubuntu 8 10 Persistent Flash Drive Installation Pendrivelinux com සම ප රව ශය 2009 09 05 Wubi Ubuntu Installer for Windows Sourceforge සම ප රව ශය 2008 05 14 Ubuntu components සම ප රව ශය 2010 07 27 About Ubuntu Licensing Canonical Ltd සම ප රව ශය 2010 09 24 UbuntuBackports Ubuntu Documentation සම ප රව ශය 2010 09 24 StableReleaseUpdates Canonical Ltd සම ප රව ශය 2009 04 02 SRU Verification Canonical Ltd සම ප රව ශය 2009 04 02 Application packaging Canonical Ltd සම ප රව ශය 2010 08 15 Brian Thomason Partner Repository Forum FAQ සම ප රව ශය 2010 08 15 Desktop support features Canonical Ltd සම ප රව ශය 2010 08 15 Repositories Ubuntu Adding Canonical Partner Repositories සම ප රව ශය 2010 08 15 Partners certification software Canonical Ltd සම ප රව ශය 2006 03 16 Shuttleworth Mark 2004 10 20 Ubuntu 4 10 announcement Mailing list සම ප රව ශය 2008 08 19 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite mailing list title ස ක ල ල Cite mailing list cite mailing list a Unknown parameter mailinglist ignored help DevelopmentCodeNames Ubuntu Wiki Wiki ubuntu com සම ප රව ශය 2008 10 19 Zimmerman Matt Announcing Beta release of Ubuntu 6 06 LTS සම ප රව ශය 2008 08 19 LTS Ubuntu Wiki Shooting for the Perfect 10 10 with Maverick Meerkat Mark Shuttleworth 2010 04 02 සම ප රව ශය 2010 06 08 Shuttleworth Mark 2010 05 11 ubuntu marketing 10 10 10 DerivativeTeam Derivatives Ubuntu Wiki සම ප රව ශය 2010 09 10 Ubuntu to announce its mobile Linux in June සම ප රව ශය 2008 08 19 Ubuntu Netbook Remix සම ප රව ශය 2008 06 10 Ubuntu Netbook Edition Canonical Ltd සම ප රව ශය 2010 09 10 Ubuntu Server Edition Canonical Ltd සම ප රව ශය 2010 09 10 About Edubuntu සම ප රව ශය 2010 09 10 Ubuntu Releases Canonical Ltd සම ප රව ශය 2010 09 13 Introduction to the Lubuntu Desktop project Ubuntu Wiki සම ප රව ශය 2010 09 15 Jaunty Jackalope ARM d and ready 2009 04 20 සම ප රව ශය 2009 07 25 Ubuntu 7 10 Gutsy Gibbon සම ප රව ශය 2008 06 13 Ubuntu to Support Sun Niagara Platform Technical Board Decision February 2007 සම ප රව ශය 2008 06 13 Reisinger Don 2010 03 29 Say good bye to Linux on the PS3 The Digital Home CNET News News cnet com සම ප රව ශය 2010 07 24 Ubuntu System Requirements සම ප රව ශය 2010 04 19 Preparing to Install සම ප රව ශය 2010 04 19 Meeting Minimum Hardware Requirements සම ප රව ශය 2010 04 19 http summit ubuntu com LinuxWorld Expo UK 2005 PDF සම ප රව ශය 2008 08 19 Linux in Government Linux Desktop Reviews Part 6 Ubuntu 2005 04 19 සම ප රව ශය 2008 08 19 McAllister Neil January 2008 Gutsy Gibbon Desktop Linux OS Made Easy PC World 26 1 84 Best of open source in platforms and middleware සම ප රව ශය 2008 06 13 2007 Desktop Linux Market survey 2007 08 21 සම ප රව ශය 2008 08 19 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite web class mw redirect title ස ක ල ල Cite web cite web a URL wikilink conflict help Every Student in the Republic of Macedonia to Use Ubuntu Powered Computer Workstations Ubuntu සම ප රව ශය 2007 11 20 Strohmeyer Robert 2008 06 02 Desktop Linux Face Off Ubuntu 8 04 vs Fedora 9 සම ප රව ශය 2008 08 19 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite web class mw redirect title ස ක ල ල Cite web cite web a More than one of author and last specified help Unknown parameter month ignored help Vance Ashlee 2009 A Software Populist Who Doesn t Do Windows The New York Times සම ප රව ශය 2009 02 22 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite news title ස ක ල ල Cite news cite news a Unknown parameter month ignored help Dawson Christopher 2009 Ubuntu a minor player Not outside the States සම ප රව ශය 2009 06 18 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite web class mw redirect title ස ක ල ල Cite web cite web a Unknown parameter month ignored help ව ඩ ද ර පර හරණයටGagne Marcel 2006 Moving to Ubuntu Linux ISBN 032142722X Grant Rickford 2006 Ubuntu Linux for Non Geeks ISBN 1593271182 Hill Benjamin Mako 2006 The Official Ubuntu Book ISBN 0132435942 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Hudson Andrew 2006 Ubuntu Unleashed ISBN 0672329093 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a Unknown parameter coauthors ignored author suggested help Keir Thomas 2006 Beginning Ubuntu Linux From Novice to Professional ISBN 1590596277 Oxer Jonathan 2006 Ubuntu Hacks Tips amp Tools for Exploring Using and Tuning Linux ISBN 0596527209 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a Unknown parameter coauthors ignored author suggested help von Hagen William 2007 Ubuntu Linux Bible ISBN 0470038993 ඈඳ යFind more information on Ubuntu by searching Wikipedia s sister projects Dictionary definitions from Wiktionary Textbooks from Wikibooks Quotations from Wikiquote Source texts from Wikisource Images and media from Commons News stories from Wikinews න ල ව බ අඩව ය Ubuntu at the