හිමාල කඳු වැටිය

හිමාලය කඳු වැටිය යනු ඉන්දියානු උප මහාද්වීපයත් ත් වෙන් කරමින් ආසියාවේ පිහිටි කඳු පංතියකි. සංස්කෘත බසින් හිමාලය යන්නෙහි තේරුම "හිම විමානය" යන්නයි.මහා හිමාලය වැටියට කාරකෝරම් කදු වැටි අයත් වේ.

හිමාලය
කඳු වැටිය
එවරස්ට් කන්දේ උතුරු මුහුණත චීන මහජන සමූහාණ්ඩුවේ, , පාදක කඳවුරට දිවෙන පෙතෙහි සිට දර්ශනය වන අයුරු.
රටවල්	භූතානය,  චීන මහජන සමූහාණ්ඩුව,  ඉන්දියාව,  නේපාලය,  පකිස්තානය,  බුරුමය,  ඇෆ්ගනිස්තානය
උසම ස්ථානය	එවරස්ට් කන්ද
- උස	8,848 මී (29,029 අඩි)
- ඛණ්ඩාංක	27°59′17″N 86°55′31″E / 27.98806°N 86.92528°E / 27.98806; 86.92528

එවරස්ට් කන්ද, වැනි ලොව උසම කඳු පිහිටි හිමාල කඳු වැටිය, කඳු වැටි අතරින් ද ලොව උසම එක වෙයි. , , , යැංසි, කහ ගඟ වැනි ලොව ප්‍රධානතම ගංගා රාශියක් ඇරඹෙන්නේ හිමාලයෙනි. ඉන්දියාව, චීනය ඇතුළු ඒ අවට රටවල් රාශියක බිලියන 3ක් පමණ ජනතාව, එනම් ලෝක ජනගහණයෙන් අඩක් පමණ, මෙසේ හිමාලයෙන් ඇරඹෙන ගංගා ආශ්‍රිතව ජීවත් වෙති.හිමාලයා කදුකරයෙ මොන්ගොලොයිඩ් ජන වර්ගයට අයත් බුටියා,කසා,දරඩ්,ලෙප්ව, ෂෙර්පා යන ජන කොටස් ජිවත් වෙති.

ලෝකයේ උසම කන්ද මෙන්ම ලොව උසම කඳු මුදුන් පහ පිහිටා ඇත්තේද හිමාලය කඳු වැටියේය. ලොව උසම කන්ද වන එවරස්ට් හැරුණු විට, , සහ යන කඳු මුදුන් ද හිමාලය කඳුවැටියේ පිහිටා ඇත. ඒවා පිලිවෙලින් ලොව දෙවන, තෙවන, සිව්වන සහ පස්වන උසම කඳු මුදුන් වෙයි.

හිමාල කඳු වැටියේ පිහිටි කඳු මුදුන්

ලැයිස්තුව

Notable peaks
කඳු මුදුනේ නම	වෙනත් නම් සහ තේරුම්	මුහුදු මට්ටමේ සිට උස		ශ්‍රේණිගත කිරීම	පළමු තරණය	සටහන්
		m	ft
එවරස්ට්	Sagarmatha (Nepali), "Head of the World",	8,848	29,029	1	1953	East of on Sagarmatha Zone Nepal, Chomolangma (jo mo glang ma) (Tibetan).
	Kangchen Dzö-nga, "Five Treasures of the Great Snow"	8,586	28,169	3	1955	On border between North Sikkim in India and Taplejung District of Nepal.
	"South Peak"	8,516	27,940	4	1956	On Nepal-PRC () border. Part of Everest massif.
	"The Great Black"	8,462	27,765	5	1955	On Nepal-PRC (Tibet) border, east of Mt. Everest.
	Qowowuyag, "Turquoise Goddess"	8,201	26,905	6	1954	On Nepal-PRC (Tibet) border, west of Mt. Everest.
	"White Mountain"	8,167	26,764	7	1960	Central Nepal, west of .
	Kutang, "Mountain of the Spirit"	8,156	26,758	8	1956	Central Nepal, east of .
	Diamir, "Naked Mountain"	8,126	26,660	9	1953	of Pakistan. Western most peak of Himalayan range, overlooking .
අන්නාපූර්ණ	"Goddess of the Harvests"	8,091	26,545	10	1950	Central Nepal, north of .
	"Beautiful Mountain"	8,080	26,509	11	1958	Pakistan
	Faichan Kangri	8,047	26,401	12	1957	Pakistan
	"Beautiful Mountain"	8,035	26,362	13	1956	Pakistan
	Xixiabangma, "Crest Above The Grassy Plains", Gosainthan	8,013	26,289	14	1964	Tibet, PRC, about 10 km north of Nepal border.
	unknown	7,952	26,089	15	1964	On Nepal-PRC (Tibet) border. Highest mountain under 8,000 meters.
	–	7,925	26,001	17	1958	Pakistan
	"West Peak" in Tibetan	7,861	25,791	12 (Nepal)	1961	Nepal
	unknown	7,821	25,660	22	1960	Pakistan
	"Bliss-giving Goddess"	7,817	25,645	23	1936	, India. Highest peak entirely within India.
	"Shining Wall"	7,788	25,551		1958	Pakistan
	"King of Shadows" or "King of Tirich Valley"	7,708	25,289		1950	Pakistan near . Highest peak in
	Gankar Punzum, "Three Mountain Siblings"	7,570	24,836		Unclimbed	Bhutan. World's highest unclimbed peak. Off-limits to mountaineers.
	"Stalin Peak" 1933–1962 "Communism Peak" 1962–1998	7,495	24,590	50	1933	, highest in former USSR
	"Langtang Himal"	7,227	23,711		1978	Lies south of , Nepal.
	"Fish Tail"	6,993	22,943		1957 (short of actual summit.)	In Annapurna range, appearing -like from , Nepal. Considered sacred to , currently off-limits.
	"Langtang Himal"	6,966	22,854		1992 (short of actual summit.)	Located north west of and looks like a pyramid shape, Nepal. currently off-limits.
	"Mother And Her Necklace"	6,848	22,467		1961	Considered by some^[] to be one of the most beautiful peaks in the Himalayas. In region, Nepal.
	Sanskrit: Kailāsa Parvata, Tibetan: Kang Rinpoche (Precious Snow Peak), Mandarin Chinese: Gāngrénbōqí fēng	6,638	21,778		Unclimbed	Located in western Tibet near sources of , , and . Sacred to , Buddhist, Hindu and Jain religions. Circumambulated by many .

එවරස්ට්

ප්‍රධාන ලිපිය: එවරස්ට් කන්ද

හිමාලය නම් වූ කඳු වැටියේ එවරස්ට් කන්ද පිහිටා තිබේ. ලෝකයේ පියස්ස ලෙස හැඳින්වෙන එවරස්ට් කන්ද රටවල් දෙකකට මායිම්ව පිහිටා තිබේ. මෙම රටවල් වන්නේ නේපාලය සහ ටිබෙට් දේශයයි. ටිබෙට් භාෂාවෙන් එවරස්ට් කන්ද හැඳින්වෙන්නේ 'වොමො ලුන්ග්මා' (ලොව මවු දෙවඟන) නමිනුයි. මෙහි උස මුහුදු මට්ටමේ සිට අඩි 29,028 (මීටර් 8840) ක් වේ. සිට එවරස්ට් කන්ද විහිදී යන්නේ අඩි 12,000 ක් පමණ උසක සිටයි.

k-2

ප්‍රධාන ලිපිය:

කාන්චෙන්ජුන්ගා

ප්‍රධාන ලිපිය:

ලහන්සේ

ප්‍රධාන ලිපිය:

මකාලූ

ප්‍රධාන ලිපිය:

නම් කිරීම්

එවරස්ට් කන්දට එම නම ලැබීම සහ එහි උස මිනුම් කිරීම අතර මනා සම්බන්ධතාවක් පවතී. ඉන්දියාවේ මිනුම්පතිවරයාව සිටි සර් , කන්ද මැනීමේ නියමුවා ලෙසට පිළිගැනෙන නිසා ඔහු සිහිවීම පිණිස 1865 දී මෙම කන්දට එවරස්ට් යන නම තබා තිබේ.

k-2 කඳුමුදුන, ගෝඩ්වින් ඔස්ටින් කඳුමුදුන ලෙස ද හැඳින්වේ. එසේ නම් කොට ඇත්තේ එහි මිනුම් කටයුතු කල ගොඩ්වින් ඔස්ටින් සිහිවීම පිණිසයි.

කඳු නැගීම

හිමාල කඳු තරණය බිහිසුණුය. කෙතරම් බිහිසුණු වුවත් කඳු නගින්නන් එවරස්ට් තරණයට දක්වන්නේ අසීමිත ආශාවකි. මුලින්ම එවරස්ට් තරණය කල පුද්ගලයා ලෙස හැඳින්වෙන්නේ නවසිලන්ත ජාතික ය.

k-2 කඳු මුදුන ප්‍රථම වරට තරණය කොට ඇත්තේ 1954 දී සහ නම් විද්‍යාඥයන් දෙදෙනායි.

කාන්චෙන්ජුන්ගා කඳු මුදුන ප්‍රථම වරට තරණය කොට ඇත්තේ 1955 දී ඉංග්‍රීසි ජාතික විසිනුයි.

වර්ෂ 1956 දී ස්විස් ජාතික සහ අර්නස්ටිරිස් යන දෙදෙනා විසින් ලහන්සේ කඳු මුදුන ප්‍රථම වරට තරණය කොට ඇත.

උස නිර්ණය කිරීම

1. Unsworth, Walt (2000). Everest – The Mountaineering History (3rd ed.). Bâton Wicks. p. 584. ISBN . {{}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= ()