Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ටර්බයිනයක් හෙවත් තලබමනයක් යනු තරල ප්‍රවාහයකින් ශක්තිය උකහාගෙන එය ඵලදායක කාර්යය බවට පරිවර්තනය කරන භ්‍රමණ .
turbo යන ලතින් භාෂාවේ වචනය අනුසාරයෙන් turbine යන වචනය හදුන්වා දී ඇත්තේ ක්ලෝඩ් බ'ඩින්(Claude Burdin)(1788-1873) විසිනි. ඔහුගේ ශිෂ්‍යයකු වන Benoit Fourneyron(1802-1876) විසින්, පලමු ප්‍රායෝගික ජල ට'බයිනය නිපදවීය.
සරලතම ටර්බයිනයක්, එක් චලනය වන කොටසකින් සහ තල සහිත, භ්‍රමණය වන දණ්ඩකින් යුක්තය. ගලා යන තරලය තල මත ඇති කරන බලය නිසා ඒවා භ්‍රමණය වන අතර එමගින් භ්‍රමකයට ශක්තිය සැපයේ. සුළං මෝල, ජල රෝදය වැනි දෑ අතීතයේ යොදාගත් ටර්බයිනවලට උදාහරණ වේ.
යොදා ගන්නා තරලය රඳවා තබා ගැනීමටත්,එය පාලනය කිරීමටත්,වායු,වාෂ්ප සහ ජල ටර්බයිනවල තල වටා ආවරණයක් යොදා ඇත. බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික ඉංජිනේරුවරයකු වන සර්.චාර්ල්ස් පාසන්ස්(Charles parsons) (1854-1931)හට, නූතන වාෂ්ප ටර්බයිනය සොයා ගැනීමේ ගෞරවය හිමිවේ.
සම්පීඩකය/පොම්පය යනු ටර්බයිනයට සමාන එහෙත් ඊට ප්‍රතිවර්ත ක්‍රියාවක් සිදු කරන උපකරණයකි. බොහෝ වායු ටර්බයිනවල එන්ජිමේ අක්ෂීය සම්පීඩකයක් දැකිය හැක.
වායු තල බඹරය
වායු තලබමරය යනු මූලධර්මයන් අතින් හුමාල තලබමරයට සමාන වූ භ්‍රමණ යන්ත්‍රයකි.එය ප්‍රධාන කොටස් තුනකින් සමන්විත වේ; ඒවා නම් සම්පීඩකය, දහන කුටිය සහ තලබමරය වේ.සම්පීඩනය කිරීම මඟින් වාතය සම්පීඩකය තුළට ඇතුළු කළ පසු එහි ඇති ඉන්ධන දහනය කිරීමෙන් හෝ පිටතින් වූ තාප හුවමාරුකාරකයක්(heat exchanger) තුළ ඉන්ධන දහනය කිරීම මඟින් රත් කෙරේ. මෙසේ උණුසුම් කරන ලද වාතය දහන ඵල සහිතව හෝ රහිතව තලබමරයක් තුල ප්‍රසාරණය කිරීම මඟින් කාර්යය ප්‍රමාණයක් නිෂ්පාදනය කරගනී. මෙයින් තුනෙන් දෙකක් පමණ වන සැළකිය යුතු කාර්යය ප්‍රමාණයක් සම්පීඩකය ක්‍රියාකරවීම සඳහා යොදා ගනී. තුනෙන් එකක පමණ වන ඉතිරි ඵලදායී කාර්යය ප්‍රමාණය වෙනත් කටයුතු සඳහා යොදාගත හැකිය. මෙම උපකරණය එක් පිය කේන්ද්‍රාපසාරී සම්පීඩකයක් (single-stage centrifugal compressor) සහ තලබමරයක්, රිකපරේටරයක් (recuperator) සහ ලෝපත් බෙයාරිම්(foil bearings) වලින් සමන්විත වේ. වායු තලබමරය, සම්පීඩිත වාත ධාරාවක වායු හෝ ඉන්ධන් තෙල් දහනය කිරීමෙන් නිපදවාගත් උණුසුම් වායු ප්‍රවාහයක් මඟින් ශක්තිය අවශෝෂණය කරගනී. මෙය යාන්ත්‍රික ලෙස යටිහොය තලබමරයකට(downstream turbine) සම්බන්ධ කරනලද උඩුහොය වායු සම්පීඩකයක් (upstream air compressor) (අරීය හෝ අක්ෂීය ප්‍රවාහය ) හා ඒ අතරමැද දහන කුටියකින් සමන්විත වේ. "වායු තලබමරය" යන්න තලමබර කොටසක් පමණක් හැඳින්වීමටද යොදාගැනේ. සම්පීඩිත වාතය ඉන්ධන සමඟ මිශ්‍ර කර දාහකය තුළ ජ්වලනය කිරීමේදී ශක්තිය මුදාහැරේ. මෙහිදී ඇති වන වායු ඵල තලබමරයේ තල මතින් යැවීම මඟින් තලබමරය කරකැවීම හා යාන්ත්‍රිකව සම්පීඩකය බල ගැන්වීම සිදුකෙරේ. අවසානයේදී වායූන් නොසලයක්(nozzle) හරහා යවා එම උණුසුම් පිටාර වායූන් ප්‍රසාරණය කර වායුගෝලීය පීඩනයට නැවත පත්කිරීම මඟින් ත්වරණය කර එමඟින් අමතර තෙරපුමක් ඇති කෙරේ. දණ්ඩේ බලය(shaft power)ලෙසින්, සම්පීඩිත වායුන් හා තෙරපීම ලෙසින් යන ඕනෑම සංකලනයකින් ශක්තිය අවශෝෂණය කෙරේ. එම ශක්තිය ගුවන්යානා, දුම්රිය, නැව්, විද්‍යුත් උත්පාදක යන්ත්‍ර, එමෙන්ම ටැංකියද බල ගැන්වීම සඳහා යොදා ගැනේ.
- තලෙන් බමනුයේ > තලබමනය
විකිපීඩියාව, විකි, සිංහල, පොත, පොත්, පුස්තකාලය, ලිපිය, කියවන්න, බාගන්න, නොමිලේ, නොමිලේ බාගන්න, mp3, වීඩියෝ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, පින්තූරය, සංගීතය, ගීතය, චිත්‍රපටය, පොත, ක්‍රීඩාව, ක්‍රීඩා., ජංගම දුරකථන, android, ios, apple, ජංගම දුරකථන, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, පීසී, වෙබ්, පරිගණකය
ටර බය නයක හ වත තලබමනයක යන තරල ප රව හයක න ශක ත ය උකහ ග න එය ඵලද යක ක ර යය බවට පර වර තනය කරන භ රමණ ආවරණය ඉවත කල ව ෂ ප ටර බය නයක ර පය ද ක ව turbo යන ලත න භ ෂ ව වචනය අන ස රය න turbine යන වචනය හද න ව ද ඇත ත ක ල ඩ බ ඩ න Claude Burdin 1788 1873 ව ස න ඔහ ග ශ ෂ යයක වන Benoit Fourneyron 1802 1876 ව ස න පලම ප ර ය ග ක ජල ට බය නය න පදව ය සරලතම ටර බය නයක එක චලනය වන ක ටසක න සහ තල සහ ත භ රමණය වන දණ ඩක න ය ක තය ගල යන තරලය තල මත ඇත කරන බලය න ස ඒව භ රමණය වන අතර එමග න භ රමකයට ශක ත ය ස පය ස ළ ම ල ජල ර දය ව න ද අත තය ය ද ගත ටර බය නවලට උද හරණ ව ය ද ගන න තරලය රඳව තබ ග න මටත එය ප ලනය ක ර මටත ව ය ව ෂ ප සහ ජල ටර බය නවල තල වට ආවරණයක ය ද ඇත බ ර ත න ය ජ ත ක ඉ ජ න ර වරයක වන සර ච ර ල ස ප සන ස Charles parsons 1854 1931 හට න තන ව ෂ ප ටර බය නය ස ය ග න ම ග රවය හ ම ව සම ප ඩකය ප ම පය යන ටර බය නයට සම න එහ ත ඊට ප රත වර ත ක ර ය වක ස ද කරන උපකරණයක බ හ ව ය ටර බය නවල එන ජ ම අක ෂ ය සම ප ඩකයක ද ක ය හ ක ව ය තල බඹරයප රධ න ල ප ය ව ය තල බමරය ස ම න ය ව ය තල බඹරය ව ය තලබමරය යන ම ලධර මයන අත න හ ම ල තලබමරයට සම න ව භ රමණ යන ත රයක එය ප රධ න ක ටස ත නක න සමන ව ත ව ඒව නම සම ප ඩකය දහන ක ට ය සහ තලබමරය ව සම ප ඩනය ක ර ම මඟ න ව තය සම ප ඩකය ත ළට ඇත ළ කළ පස එහ ඇත ඉන ධන දහනය ක ර ම න හ ප ටත න ව ත ප හ වම ර ක රකයක heat exchanger ත ළ ඉන ධන දහනය ක ර ම මඟ න රත ක ර ම ස උණ ස ම කරන ලද ව තය දහන ඵල සහ තව හ රහ තව තලබමරයක ත ල ප රස රණය ක ර ම මඟ න ක ර යය ප රම ණයක න ෂ ප දනය කරගන ම ය න ත න න ද කක පමණ වන ස ළක ය ය ත ක ර යය ප රම ණයක සම ප ඩකය ක ර ය කරව ම සඳහ ය ද ගන ත න න එකක පමණ වන ඉත ර ඵලද ය ක ර යය ප රම ණය ව නත කටය ත සඳහ ය ද ගත හ ක ය ම ම උපකරණය එක ප ය ක න ද ර පස ර සම ප ඩකයක single stage centrifugal compressor සහ තලබමරයක ර කපර ටරයක recuperator සහ ල පත බ ය ර ම foil bearings වල න සමන ව ත ව ව ය තලබමරය සම ප ඩ ත ව ත ධ ර වක ව ය හ ඉන ධන ත ල දහනය ක ර ම න න පදව ගත උණ ස ම ව ය ප රව හයක මඟ න ශක ත ය අවශ ෂණය කරගන ම ය ය න ත ර ක ල ස යට හ ය තලබමරයකට downstream turbine සම බන ධ කරනලද උඩ හ ය ව ය සම ප ඩකයක upstream air compressor අර ය හ අක ෂ ය ප රව හය හ ඒ අතරම ද දහන ක ට යක න සමන ව ත ව ව ය තලබමරය යන න තලමබර ක ටසක පමණක හ ඳ න ව මටද ය ද ග න සම ප ඩ ත ව තය ඉන ධන සමඟ ම ශ ර කර ද හකය ත ළ ජ වලනය ක ර ම ද ශක ත ය ම ද හ ර ම හ ද ඇත වන ව ය ඵල තලබමරය තල මත න ය ව ම මඟ න තලබමරය කරක ව ම හ ය න ත ර කව සම ප ඩකය බල ග න ව ම ස ද ක ර අවස නය ද ව ය න න සලයක nozzle හරහ යව එම උණ ස ම ප ට ර ව ය න ප රස රණය කර ව ය ග ල ය ප ඩනයට න වත පත ක ර ම මඟ න ත වරණය කර එමඟ න අමතර ත රප මක ඇත ක ර දණ ඩ බලය shaft power ල ස න සම ප ඩ ත ව ය න හ ත රප ම ල ස න යන ඕන ම ස කලනයක න ශක ත ය අවශ ෂණය ක ර එම ශක ත ය ග වන ය න ද ම ර ය න ව ව ද ය ත උත ප දක යන ත ර එම න ම ට ක යද බල ග න ව ම සඳහ ය ද ග න තල න බමන ය gt තලබමනය