Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ලතින් යනු පෞරාණික ඉතාලියානු භාෂාවකි. පුරාණ රෝමයේ ලැටියම්හි ඉතාලියානු ලතින් වැසියන් විසින් මෙය මුලින්ම භාවිත කරන ලදී. වෙනත් බොහෝ යුරෝපීය භාෂාවන් මෙන් එය පුරාණ ප්‍රාථමික-ඉන්දු-යුරෝපීය භාෂාවන්ගෙන් පැවත එන්නකි. පදනම වශයෙන් ග්‍රීක සහ එට්රුස්කන් භාෂාවේ ආභාෂය ඇතිව ඉතාලියානු පෙනින්සුලාවෙහි ලතින් වශයෙන් හඳුන්වන දෙය බවට පත් වුනි. නවීන රෝමානුක භාෂාවන්, ග්‍රාම්‍ය ලතින් ව්‍යවහාරයන් ගේ දිගුවකි. (Latin) ඉන්දු යුරෝපීය බසකි. දැන් මෙය මළ බසක් වූවද රෝම අධිරාජ්‍යය පැවති සමයේදී මෙය එම අධිරාජ්‍යයේ රජ බස විය. වර්තමානයේ මේ බස ලිඛිත භාෂාවක් පමණි. කතන භාෂාව මළ බසක් වී ඇත. මේ හෙයින් මෙය නූතනයේ විද්‍යාත්මක යෙදුම් සඳහා මෙම බස බහුලව යෙදවේ. එමෙන්ම බොහෝ යුරෝපීය ශිෂ්‍යයන්ට මව් බසට අමතරව අනිවාර්ය භාෂාවකි. මිට අමතරව විද්‍යාර්ථීන් සහ ක්‍රිස්තියානු පූජකවරු (විශේෂයෙන් රෝමානු කතෝලික පල්ලිය තුල) මෙම භාෂාව චතුරව හසුරුවති.
| ලතින් භාෂාව | |
|---|---|
| Lingua latīna | |
 ලතින් බසින් ලියවුනු සෙල්ලිපියක් (රෝම කොලෝසියම අවට) | |
| උච්චාරණය | |
| ස්වදේශික වන්නේ |
|
| ජන වර්ගය | |
| යුගය | සංවර්ධන වුනා , හයවන සියවසත් නවවන සියවසක් අතර; විධිමත් භාෂාවක් ලෙස දිර්ඝ කාලයක් පැවතුනා කාතෝලික රටවල් සහ මධ්‍යකාලීන යුරෝපය තුල ලිඛිත භාෂාව ලෙස . |
ඉන්දු-යුරෝපීය
| |
| නිල තත්ත්වය | |
නිල භාෂාව වන ජාතිය | |
| |
| භාෂා කේත | |
la | |
lat | |
lat | |
| ග්ලොටෝලොග් | lati1261 |
51-AAB-a | |
 රෝම අධිරාජ්‍යයේ උච්චතම අවධිය දැක්වෙන සිතියම(ක්‍රි.ව 117 දී පමණ) සහ රෝම පාලනය තුළ ලතින් භාෂාව කතා කළ ප්‍රදේශ (තද කොළ පැහැති). ලතින් භාෂාව හැර වෙනත් බොහෝ භාෂා, විශේෂයෙන් ග්‍රීක භාෂාව කතා කළේ අධිරාජ්‍යය පිට ය. | |
 යුරෝපයේ ලතින් භාෂාවෙන් පැවත එන නූතන පරම්පරාවෙන් යුත් රොමානු භාෂාව ව්‍යාප්තිය. | |
| මෙම ලිපියෙහි ෆෝනටික සංකේත ඇතුළත් වේ. නිසි (පරිවර්තන සහාය) නොමැති විට, අක්ෂර වෙනුවට ඔබට දර්ශනය විය හැක. IPA සංකේත පිළිබඳ හැඳින්වීම් මාර්ගෝපදේශනයක් සඳහා, බලන්න. | |
ඉංග්‍රීසි භාෂාව ද ඇතුළුව වෙනත් බොහෝ භාෂා පවුල් වලට අයත් භාෂාවන්හි නව වචන බිහි වීමේදී අදටත් ලතින් භාෂාව භාවිත වේ. එමෙන්ම ජීව විද්‍යාත්මක තක්සෝනකරණයේදී බෙහෙවින්ම යොදා ගනු ලබන්නේ ලතින් භාෂාවයි. ලතින් සහ එයින් ව්‍යුත්පන්න වූ රෝමානුක භාෂාවන් පමණක් අදටත් ඉතිරිව ඇති ට අයත් භාෂාවන් වෙති. මුල් කාලීන ඉතාලියානු ලියවිලි අනෙකුත් භාෂාවන් පිළිබඳව සාක්ෂි දරනු ලබන අතර රෝමානු ජනරජ සමයේදී ලතින් භාෂාව විසින් එම භාෂා අවශෝෂණය කර ගන්නා ලදුව අභාවයට පත්ව ඇත.
ඉතිහාසය
මුල් කාලීනව ලතින් බස ඉතාලි අර්ධද්වීපය මුල් කරගෙන ජීවත් වු ග්‍රීක ජනපද මගින් බිහි වන්නකි. ලතින් බස ග්‍රීක අක්ෂර වලට නෑකමක් පවති. පසුකාලීනව ග්‍රීක රාජ්‍යයන්ගේ අභාවයත් සමඟ කුඩා ඉතාලි ජනපද තුළ පරිණාමය වී රෝම රාජධානිය තුල ලිඛිත සාක්ෂි සහිතව පැරණි ලතින් භාෂාව පරිණාමය විය. පසුව රෝමානු ආක්‍රමණ හේතු කොටගෙන ලතින් භාෂාව මධ්‍යධරණී සහ නැගෙනහිර යුරෝපියානු කලාපයේ පැතිරී ගොස් ඇත. රෝමානු අධිරාජ්‍යයේ බිඳ වැටීමත් සමඟ ඇති වූ අධ්‍යාපනික සහ ධන පරිහානිය නිසා සම්භාවය ලතින් භාෂාව මද වශයෙන් වෙනස් වීමට ලක්ව ඇත. පුනරුද සමයේදී විද්‍යාර්ථීන් අතින් විශෝධනයට ලක්වන තුරු මධ්‍යකාලීන ලතින් භාෂාව ජර්මානුක සහ රෝමානුක භාෂාවන්ගේ බලපෑමට නතුවෙමින් පැවතුණි. ස්වභාෂාකාමීන් විසින් ලතින් භාෂාව වෙනුවට ස්වභාෂා භාවිතයට පටන් ගන්නා තෙක් 18 වන ශතවර්ෂය තෙක්ම පුනරුද විද්‍යාර්ථීන්, අන්තර්ජාතික සන්නිවේදනය, අධ්‍යාපනය සහ විද්‍යාවේදී ලතින් භාෂාව ඇති විශාල වශයෙන් භාවිතයට ගනු ලැබිණි. මධ්‍යකාලීන යුගය දක්වා ලියවි ඇති විද්‍යාත්මක ප්රකාශන බොහෝමයක් ම ලිවීම ඇත්තේ ලතින් භාෂාවෙනි. ඉංග්‍රීසි අධිරාජ්‍ය වර්ධනයත් සමඟ ඉංග්‍රීසි යටත් විජිත පාලනය තුළ ඉංග්‍රීසි ලිඛිත බස ප්‍රවර්ධනය කිරීම සමඟ ඉංග්‍රීසි ප්‍රධාන භාෂාවක් ලෙස ලොව පුරා ප්‍රචලිත විය. එමගින් ලතින් භාෂාවට හිමිතැන ඉංග්‍රීසි භාෂාවට ලැබිණි. ඒ නිසා ක්‍රමයක් ක්‍රමයෙන් විද්‍යාත්මක ලිපි ජර්මන් සහ ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් පමණක් ලියවිණි.
- "Schools". Britannica (1911 ed.).
- Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Latin". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
{{}}: Invalid|display-editors=4(); Unknown parameter|chapterurl=ignored ()
විකිපීඩියාව, විකි, සිංහල, පොත, පොත්, පුස්තකාලය, ලිපිය, කියවන්න, බාගන්න, නොමිලේ, නොමිලේ බාගන්න, mp3, වීඩියෝ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, පින්තූරය, සංගීතය, ගීතය, චිත්‍රපටය, පොත, ක්‍රීඩාව, ක්‍රීඩා., ජංගම දුරකථන, android, ios, apple, ජංගම දුරකථන, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, පීසී, වෙබ්, පරිගණකය
ලත න යන ප ර ණ ක ඉත ල ය න භ ෂ වක ප ර ණ ර මය ල ට යම හ ඉත ල ය න ලත න ව ස යන ව ස න ම ය ම ල න ම භ ව ත කරන ලද ව නත බ හ ය ර ප ය භ ෂ වන ම න එය ප ර ණ ප ර ථම ක ඉන ද ය ර ප ය භ ෂ වන ග න ප වත එන නක පදනම වශය න ග ර ක සහ එට ර ස කන භ ෂ ව ආභ ෂය ඇත ව ඉත ල ය න ප න න ස ල ව හ ලත න වශය න හඳ න වන ද ය බවට පත ව න නව න ර ම න ක භ ෂ වන ග ර ම ය ලත න ව යවහ රයන ග ද ග වක Latin ඉන ද ය ර ප ය බසක ද න ම ය මළ බසක ව වද ර ම අධ ර ජ යය ප වත සමය ද ම ය එම අධ ර ජ යය රජ බස ව ය වර තම නය ම බස ල ඛ ත භ ෂ වක පමණ කතන භ ෂ ව මළ බසක ව ඇත ම හ ය න ම ය න තනය ව ද ය ත මක ය ද ම සඳහ ම ම බස බහ ලව ය දව එම න ම බ හ ය ර ප ය ශ ෂ යයන ට මව බසට අමතරව අන ව ර ය භ ෂ වක ම ට අමතරව ව ද ය ර ථ න සහ ක ර ස ත ය න ප ජකවර ව ශ ෂය න ර ම න කත ල ක පල ල ය ත ල ම ම භ ෂ ව චත රව හස ර වත ලත න භ ෂ වLingua latinaලත න බස න ල යව න ස ල ල ප යක ර ම ක ල ස යම අවට උච ච රණයස වද ශ ක වන න අධ ර ජ යය වත ක න නගරයජන වර ගයය ගයස වර ධන ව න හයවන ස යවසත නවවන ස යවසක අතර ව ධ මත භ ෂ වක ල ස ද ර ඝ ක ලයක ප වත න ක ත ල ක රටවල සහ මධ යක ල න ය ර පය ත ල ල ඛ ත භ ෂ ව ල ස භ ෂ පව ලඉන ද ය ර ප ය ලත න භ ෂ ව න ල තත ත වයන ල භ ෂ ව වන ජ ත යවත ක න වප ර ණ ක ර ම ප සල ත ළඅදද න භ ෂ ක ත span class plainlinks a rel nofollow class external text href https www loc gov standards iso639 2 php langcodes name php iso 639 1 la la a span span class plainlinks a rel nofollow class external text href https www loc gov standards iso639 2 php langcodes name php code ID 257 lat a span a href https iso639 3 sil org code lat class extiw title iso639 3 lat lat a ග ල ට ල ග a rel nofollow class external text href http glottolog org resource languoid id lati1261 lati1261 a 51 AAB aර ම අධ ර ජ යය උච චතම අවධ ය ද ක ව න ස ත යම ක ර ව 117 ද පමණ සහ ර ම ප ලනය ත ළ ලත න භ ෂ ව කත කළ ප රද ශ තද ක ළ ප හ ත ලත න භ ෂ ව හ ර ව නත බ හ භ ෂ ව ශ ෂය න ග ර ක භ ෂ ව කත කළ අධ ර ජ යය ප ට ය ය ර පය ලත න භ ෂ ව න ප වත එන න තන පරම පර ව න ය ත ර ම න භ ෂ ව ව ය ප ත ය ම ම ල ප ය හ ෆ නට ක ස ක ත ඇත ළත ව න ස පර වර තන සහ ය න ම ත ව ට අක ෂර ව න වට ඔබට දර ශනය ව ය හ ක IPA ස ක ත ප ළ බඳ හ ඳ න ව ම ම ර ග පද ශනයක සඳහ Help IPA බලන න ඉ ග ර ස භ ෂ ව ද ඇත ළ ව ව නත බ හ භ ෂ පව ල වලට අයත භ ෂ වන හ නව වචන බ හ ව ම ද අදටත ලත න භ ෂ ව භ ව ත ව එම න ම ජ ව ව ද ය ත මක තක ස නකරණය ද බ හ ව න ම ය ද ගන ලබන න ලත න භ ෂ වය ලත න සහ එය න ව ය ත පන න ව ර ම න ක භ ෂ වන පමණක අදටත ඉත ර ව ඇත ට අයත භ ෂ වන ව ත ම ල ක ල න ඉත ල ය න ල යව ල අන ක ත භ ෂ වන ප ළ බඳව ස ක ෂ දරන ලබන අතර ර ම න ජනරජ සමය ද ලත න භ ෂ ව ව ස න එම භ ෂ අවශ ෂණය කර ගන න ලද ව අභ වයට පත ව ඇත ඉත හ සයම ල ක ල නව ලත න බස ඉත ල අර ධද ව පය ම ල කරග න ජ වත ව ග ර ක ජනපද මග න බ හ වන නක ලත න බස ග ර ක අක ෂර වලට න කමක පවත පස ක ල නව ග ර ක ර ජ යයන ග අභ වයත සමඟ ක ඩ ඉත ල ජනපද ත ළ පර ණ මය ව ර ම ර ජධ න ය ත ල ල ඛ ත ස ක ෂ සහ තව ප රණ ලත න භ ෂ ව පර ණ මය ව ය පස ව ර ම න ආක රමණ හ ත ක ටග න ලත න භ ෂ ව මධ යධරණ සහ න ග නහ ර ය ර ප ය න කල පය ප ත ර ග ස ඇත ර ම න අධ ර ජ යය බ ඳ ව ට මත සමඟ ඇත ව අධ ය පන ක සහ ධන පර හ න ය න ස සම භ වය ලත න භ ෂ ව මද වශය න ව නස ව මට ලක ව ඇත ප නර ද සමය ද ව ද ය ර ථ න අත න ව ශ ධනයට ලක වන ත ර මධ යක ල න ලත න භ ෂ ව ජර ම න ක සහ ර ම න ක භ ෂ වන ග බලප මට නත ව ම න ප වත ණ ස වභ ෂ ක ම න ව ස න ලත න භ ෂ ව ව න වට ස වභ ෂ භ ව තයට පටන ගන න ත ක 18 වන ශතවර ෂය ත ක ම ප නර ද ව ද ය ර ථ න අන තර ජ ත ක සන න ව දනය අධ ය පනය සහ ව ද ය ව ද ලත න භ ෂ ව ඇත ව ශ ල වශය න භ ව තයට ගන ල බ ණ මධ යක ල න ය ගය දක ව ල යව ඇත ව ද ය ත මක ප රක ශන බ හ මයක ම ල ව ම ඇත ත ලත න භ ෂ ව න ඉ ග ර ස අධ ර ජ ය වර ධනයත සමඟ ඉ ග ර ස යටත ව ජ ත ප ලනය ත ළ ඉ ග ර ස ල ඛ ත බස ප රවර ධනය ක ර ම සමඟ ඉ ග ර ස ප රධ න භ ෂ වක ල ස ල ව ප ර ප රචල ත ව ය එමග න ලත න භ ෂ වට හ ම ත න ඉ ග ර ස භ ෂ වට ල බ ණ ඒ න ස ක රමයක ක රමය න ව ද ය ත මක ල ප ජර මන සහ ඉ ග ර ස භ ෂ ව න පමණක ල යව ණ Schools Britannica 1911 ed Nordhoff Sebastian Hammarstrom Harald Forkel Robert Haspelmath Martin eds 2013 Latin Glottolog 2 2 Leipzig Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a Invalid display editors 4 help Unknown parameter chapterurl ignored help