Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ගි අධිරාජිනිය (හෙවත් කි අධිරාජිනිය; හංගුල්:기황후; 1315–1369/70), හෙවත් චීන බසින් ක්වි අධිරාජිනිය (හෙවත් චි අධිරාජිනිය; 奇皇后) සහ බසින් ඕලෙජි ඛුටුක් (Өлзий хутуг) යනු යුවාන් රාජවංශයේ අධිරාජයාගේ ප්‍රධාන අධිරාජිනියන් අතරින් අයෙකි. ඇය මෑණියන් වූවා ය. ඇය කොරියානු වංශවත් පවුලක උපත ලැබුවා ය.
| ගි අධිරාජිනිය | |
|---|---|
| යුවාන් රාජවංශයේ | |
| රාජ්‍ය සමය | 1340–1369/70 (වසර 29–30) |
| උපත | 1315 |
| මරණය | 1369/70 (වයස 54–55) |
| වල්ලභයා | |
| දරුවන් | |
| පියා | ගි ජා-ඕ |
චරිතාපදානය
ඕලෙජි ඛුටුක් නමින් ප්‍රකට වූ ඇය, ගි ජාඕට (හන්ජා:奇子敖) දාව ගෝර්යෝවේ හෙංජු (හන්ජා:幸州, නූතන ) ප්‍රදේශයේ උපත ලැබී ය. ඇයට (හන්ජා:奇轍, මොංගෝලියානු: බායින් බුඛා) නමින් වැඩිමහල් සොහොයුරකු සිට ඇත. ඇය තොඝෝන් තෙමූර්ගේ උපබිසවක් බවට පත් වූ අතර, ඇය ආයුෂිරිදරගේ මව ද වූවා ය. ගි බිසව (කි බිසව ලෙස ද හඳුන්වයි) උපත ලැබූයේ පහත් නිලයක් දැරූ වංශවත් පවුලක ය. 19වන සියවස අගභාගය වන තෙක්ම කොරියානු සමාජය කුලයයන් 14කට බෙදා තිබූ අතර, එහි මුදුනේම රාජකීයයයන් ද, පත්ළේ වහලුන් ද වූහ. මොංගෝලියානු යුවාන් රාජවංශයට තුටු පඬුරු ලෙස කොරියානු පණ්ඩක දරුවන්, උපබිසෝවරුන් වීම සඳහා දැරියන්, උකුස්සන්, ජින්සෙං, ධාන්‍ය, සළුපිලි, රිදී සහ රත්රන් විශාල සංඛ්‍යාවක් ලබාදීමට සිදු විය. උදාහරණ ලෙස කොරියානු පණ්ඩක (eunuch) බක් බුල්හ්වා සහ කොරියානු ගි අධිරාජිනිය දැක්විය හැක. බක් බුල්හ්වා පණ්ඩකවරයාගේ ක්‍රියාකලාපය හේතුවෙන් ගෝර්යෝවට නොයෙකුත් අහිතකර බලපෑම් එල්ල විය. මෙම තුටුපඬුරු ගෙවීම් (කප්පම්) ක්‍රමය කොරියාවට බෙහෙවින් හානිදායක විය. නමුත් එකල කොරියානු කාන්තාවන් විවාහ කරගැනීම ගෞරවයක් ලෙස සැලකිණි. 1333දී, නව යොවුන් වියැති ගි ආර්යාව කොරියානු රජවරුන්ගෙන් "මිනිස් පඬුරක්" ලෙස චීනයට ලබා දෙන ලදී. එයට හේතුව එකල සෑම වසර තුනකට වරක්ම රූමත් තරුණියන් නිශ්චිත සංඛ්‍යාවක් මොංගෝලියානු අධිරජවරුන්ගේ උපබිසෝවරුන් ලෙස යැවීමට කොරියානු රජවරුනට අණකොට තිබිණි. කොරියාවේ සිය පවුල හැරයාමට ගි ආර්යාව අකමැති වූ අතර, “මිනිස් පඬුරක්” නොවීමට ඇයට තිබූ බලාපොරොත්තුවට පිටුපා ඇයව චීනය වෙත රැගෙන යන ලදී. මෙම උපබිසෝවරුන් අධිරාජයාගේ වහලියන් වූ අතර, ඔවුන්ව අන්තඃපුරයට ඇතුළත් කරන ලදී. චීනයට පැමිණි පසු, ගි රාජ්‍යයයේ හොඳම උපබිසව වීමට උත්සාහ ගත්තා ය. ඇගේ අතිශය රූමත් බවත්, නර්තනයට, කතාබහට, ගායනයට, කාව්‍ය ශාස්ත්‍රයට සහ අක්ෂර ලිවීමට ඇය සතු වූ දක්ෂතාව නිසා ඇය කෙටකලකින්ම තොඝොන් තෙමූර් අධිරාජයාගේ ප්‍රියතම උපබිසව බවට පත්වූ අතර, ඔහුගේ සෙසු උපබිසෝවරුනට ලබාදිය නොහැකි වූ, ලිංගික සන්තර්පණය අධිරජුට ලබාදීමට ඇය සමත් වූවා ය. අධිරාජයා ගි බිසව සමග ප්‍රේමයෙන් බැඳුණු අතර, ඔහු සිය ප්‍රථම අධිරාජිනිය වන ධනශ්‍රිට වඩා වැඩි කාලයක් ඇය සමග ගතකළේ ය.
සිය සොයුරා වූ තංකිස් (තංක්විෂි) විසින් කැරැල්ලක් මෙහෙයවීම හේතුවෙන් 1335 ජූලි 22වන දින, ධනශ්‍රි අධිරාජිනියව බලයෙන් පහකොට මරණ දඬුවම ලබාදෙන ලදී. අනතුරුව තොඝෝන් තෙමූර් සම්ප්‍රදායයක් වශයෙන් මොංගෝලියානු වංශිකයන් පමණක් පත්කෙරුණු ප්‍රධාන උපබිසව (උප අධිරාජිනිය) තනතුරට, ගි බිසව පත්කිරීමට තැත්කළ ද, කොරියානු ස්ත්‍රියකට එවැනි තැනක් දීම පිළිබඳ රාජසභාවේ විරෝධය පළ වීම නිසා ඔහුට එය සිදුකළ නොහැකි විය. තොඝෝන් තෙමූර් ඕලෙජි ඛුටුක් සිය අධිරාජිනිය ලෙස පත්කිරීමට තැත්කළේ ය. නමුත්, බලවත් එයට විරුද්ධ විය. 1339දී ගි බිසව පුත් කුමරකුට උපත ලබා දුන් අතර, තොඝෝන් තෙමූර් ඔහුව සිය අනුප්‍රාප්තිකයා ලෙස පත් කිරීමට තීරණය කිරීම නිසා 1340දී අවසානයේ ගි බිසවට උප අධිරාජිනිය බවට පත්වීමට හැකි විය. අධිරාජයාගේ ප්‍රියතම භාර්යාව වූ බැවින්, ගි බිසව චීනයේ සිටි බලවත්ම කාන්තාවක් වූවා ය. බයාන් බලයෙන් බහකළ පසු, ඕලෙජි ඛුටුක් 1340දී එලෙස උප අධිරාජිනිය බවට පත්වූවා ය. (ප්‍රධාන අධිරාජිනිය වූයේ බයාන් ඛුටුඝ් බිසවයි)
තොඝෝන් තෙමූර්ට රාජ්‍ය පාලනය කෙරෙහි ඇති ඇල්ම කාලයත් සමග අඩු වූ අතර, ඔහුගේ කාලයේ ගි බිසව විශාල බලයක් භුක්ති වින්දා ය. ගි බිසව භාරයේ බදු භාරව පැවති කාර්යාලය පැවිත අතර ඇය සිය පෞද්ගලික භාවිතය සඳහා එය යොදාගත්තා ය. ඇය මාලිගයේ සුඛෝපභෝගී භාණ්ඩ සඳහා අනවශ්‍ය ලෙස මුදල් වැය කරමින් නොයෙකුත් දූෂණ වංචා සිදුකරමින් චීනයේ ද්වේශයට ලක්වූවා ය. එසේම කොරියාව තුළ, ගි බිසවගේ පවුලේ සාමාජිකයන් ඇගේ බලයේ උපකාරයෙන් නොයෙකුත් දූෂණ වංචා සිදුකිරීම නිසා ජන අප්‍රසාදයට පාත්‍ර විය. අධිරාජයා විසින් ගි බිසවගේ දෙමාපියනට, "රජු" සහ "රැජින" වැනිනාමයන් ලබාදීම නිසා ගෝර්යෝවේ නිල රජුට ඔවුනට ගෞරව දැක්වීමට සිදු විය. එසේම ගි පවුල කොරියානු වංශවතුන්ගෙන් ධනය සහ වහලුන් පැහැර ගනිමින් කුප්‍රකට පවුලක් ලෙස ප්‍රකට විය. ගි බිසවගේ බලපෑම නිසා ඇගේ වැඩිමහල් සොයුරා වූ ගි චොල් නැගෙනහිර මොංගෝලියානු කාර්යාලයේ සෙන්පති බවට පත්කිරීම නිසා ඔහු කොරියාව පාලනය කරන්නට වූයේ ය. එසේම ඇය කොරියානු සබඳතා සමීපව මෙහෙයවූවා ය. 1353දී ඇගේ පුත්‍රයා වූ ආයුෂිරිදර කිරුළහිමි කුමරුන් ලෙස පත්කරන ලදී. ඇය සිය කොරියානු පණ්ඩකයා වූ බක් බුල්හ්වා (හන්ජා:朴不花; හංගුල්:박불화) සිය නියෝජිතයා ලෙස යොදා ගනිමින් අධිරජ කිරුළ සිය පුතුට ලබා දෙන මෙන් අධිරජුට බලකෙරෙන ව්‍යාපාරයක් ආරම්භ කළා ය. කෙසේනමුත් ඇගේ අභිලාෂයන් දැනගත් අධිරාජයා ඇය කෙරෙන් දුරස් වූයේ ය.
අධිරාජ්‍යයයේ අගනුවර ඕලෙජි ඛුටුක් බිසවගේ බලය ආධාරයෙන් ඇගේ සොයුරු ගි චොල්, මොංගෝලියානුවන්ගේ යටත් රාජ්‍යයක් වූ ගෝර්යෝවේ රජුගේ තනතුරට තර්ජන එල්ල කළේ ය. ගි අධිරාජිනියගේ පවුල ජනයා සූරාකන්නට වූහ. ගෝර්යෝහි ගොංමින් රජු 1356දී කුමන්ත්‍රණයක් දියත් කොට ගි පවුල වැනසී ය. එයට ප්‍රතිචාරයක් ලෙස ගි අධිරාජිනිය ගෝර්යෝවේ නව රජු ලෙස තාෂ් තෙමූර් පත්කොට සේනාව සමග ගෝර්යෝව වෙත පිටත් කර හැරියා ය. තරණයට උත්සාහ දරන විට ගොර්යෝ හමුදා විසින් මොංගෝලියානු හමුදා විනාශ කරන ලදී.
මේ අතර, මොංගෝලියානු අගනුවර තුළ කිරුළහිමි කුමරුන්ගේ ආධාරකරුවන් සහ විරුද්ධවාදීන් අතර බල අරගල ඇති විය. විරුද්ධවාදී නායකයකු වූ බොලුද් තෙමූර් 1364දී අගනුවර අල්ලාගත්තේ ය. ආයුෂිරිදර සිය ආධාරකරුවකු වූ වෙත පලාගිය ද, ඕලෙජි ඛුටුක් බිසව බොලුද් තෙමූර්ගේ සිරභාරයට පත් විය. ඊළඟ වර්ෂය තුළ, කෝකේ තෙමූර් විසින් බොලුද් තෙමූර්ව බලයෙන් පහකරන ලදී. නැවත වරක් ඇය සිය පුතු, ඛගාන් ලෙස පත්කිරීමට උත්සාහ දැරුවද එය නිෂ්ඵල විය. බයාන් ඛුටුඝ්ගේ මරණින් පසු, ඕලේජි ඛුටුක් බිසව ප්‍රධාන අධිරාජිනිය බවට පත් විය.
1368දී චීනයේ මොංගෝලියානු පාලනය බිඳවැටීමත් සමග, ඇයට වෙත පලායාමට සිදු විය. 1370දී තොඝෝන් තෙමූර් මියගිය අතර, ආයුෂිරදර සිහසුනට පත් විය. ගි අධිරාජිනිය අනතුරුව ගි (වැන්දඹු) මව් අධිරාජිනිය බවට පත් විය. නමුත් කෙටිකලකින්ම එය අහිමි විය. නිල ගෝර්යෝවේ ඉතිහාසය මගින් ගි පවුල "දේශද්‍රෝහීන්" ලැයිස්තුවට ඇතුලළත් කළ අතර, ඔවුනගේ දූෂණ සහ අහංකාරය හේතුවෙන් ඔවුනට නොයෙකුත් චෝදනා සඳහන් කෙරිණි. මීට අමතරව, 1368දී මිං රාජවංශය බලයට පැමිණි පසු ලියැවුණු යුවාන් රාජවංශයේ නිල ඉතිහාසය තුළ යුවාන්හි බිඳවැටීමට හේතු වූ ප්‍රධාන හේතුව ලෙස ගි බිසවගේ ක්‍රියාකලාපය සඳහන් කොට ඇත. සිය ජීවිත කාලය තුළ දී කොරියාවේ මෙන්ම චීනයේ ද දෝෂදර්ශනයට ලක් වූ චරිතයක් ලෙස ගි බිසවගේ චරිතය හැඳින්විය හැක.
ජනප්‍රිය සංස්කෘතිය තුළ
- විසින් 2005 රූපවාහිනී කතාමාලාවක් වූ ෂින් දොන් තුළ ද,
- හා ජි-වොන් විසින් 2013 රූපවාහිනී කතාමාලාවක් වූ එම්ප්‍රස් කි තුළ ඇගේ චරිතය නිරූපණය කොට ඇත.
මූලාශ්‍ර
- ක්යුං මූන් හ්වං අ හිස්ට්‍රි ඔෆ් කොරියා, ලන්ඩන්: පෝල්ග්‍රේව්, 2010 පිටුව 56
- කැතරින් හ්‍යුං-සුන් මූන් (1997 ජනවාරි). සෙක්ස් අමං අලයිස්: මිලිටරි ජ්‍රොස්ටිටියුෂන් ඉන් යූ.එස්. -කොරියා රිලේෂන්ස්. කොලොම්බියා යුනිවර්සිටි ප්‍රෙස්. pp. 40–. ISBN .
{{}}: Check date values in:|date=() - බූඩිවිජ්න් වෝල්රෙවන්; රෙම්කෝ ඊ. බෲකර් (2007). කොරියා ඉන් ද මිඩ්ල්: කොරියන් ස්ටඩීස් ඇන්ඩ් ඒරියා ස්ටඩීස් : එසේස් ඉන් ඔනර් ඔෆ් බූඩිවිජ්න් වෝල්රෙවන්. ඇම්ස්ටර්ඩෑම් යුනිවර්සිටි ප්‍රෙස්. pp. 57–. ISBN .
- ග්වයින් කැම්ප්බෙල්; සුසෑන් මියර්ස්; ජෝසෆ් සී. මිලර් (2009 සැප්තැම්බර් 8). චිල්ඩ්‍රන් ඉන් ස්ලේවරි ත්‍රෑ ද ඒජස්. ඔහියෝ යුනිවර්සිටි ප්‍රෙස්. pp. 136–. ISBN .
{{}}: Check date values in:|date=() - ජින්වුං කිම් (2012). අ හිස්ට්‍රි ඔෆ් කොරියා: ෆ්‍රොම් "ලැන්ඩ් ඔෆ් ද මෝර්නිං කාම්" ටු ස්ටේට්ස් ඉන් කන්ෆ්ලික්ට්. ඉන්ඩියානා යුනිවර්සිටි ප්‍රෙස්. pp. 172–. ISBN .
- කි-බෙක් යි (1984). අ නිව් හිස්ට්‍රි ඔෆ් කොරියා. හාවර්ඩ් යුනිවර්සිටි ප්‍රෙස්. pp. 157–. ISBN .
- සයිමන් වින්චෙස්ටර් (2009 ඔක්තෝබර් 27). කොරියා. හාපර්කොලින්ස්. pp. 225–. ISBN .
{{}}: Check date values in:|date=() - පීටර් එච්. ලී (2013 අගෝස්තු 13). සෝස්බුක් ඔෆ් කොරියන් සිවිලයිසේෂන්: පළමුවන වෙළුම: ෆ්‍රොම් අර්ලි ටයිම්ස් ටු ද සික්ස්ටීන්ත් සෙන්චරි. කොලොම්බියා යුනිවර්සිටි ප්‍රෙස්. pp. 681–. ISBN .
{{}}: Check date values in:|date=() - ලෝර්ජ්, පීටර්. චයිනා රිවිව් ඉන්ටර්නැෂනල් 17, අංක. 3 (2010): 377-79. http://www.jstor.org/stable/23733178.
- ක්යුං මූන් හ්වං අ හිස්ට්‍රි ඔෆ් කොරියා, ලන්ඩන්: පෝල්ග්‍රේව්, 2010 පිටුව 59.
- ක්යුං මූන් හ්වං අ හිස්ට්‍රි ඔෆ් කොරියා, ලන්ඩන්: පෝල්ග්‍රේව්, 2010 පිටුව 57
- ඇසෝසියේෂන් ෆෝ ඒෂියන් ස්ටඩීස්. මිං බයෝග්‍රැෆිකල් හිස්ට්‍රි ප්‍රොජෙක්ට් කමිටි; ලූතර් කැරිංටන් ගුඩ්රිච් (1976 ඔක්තෝබර් 15). ඩික්ෂනරි ඔෆ් මිං බයෝග්‍රැෆි, 1368-1644. කොලොම්බියා යුනිවර්සිටි ප්‍රෙස්. p. 1291.
{{}}: Check date values in:|date=() - ක්යුං මූන් හ්වං අ හිස්ට්‍රි ඔෆ් කොරියා, ලන්ඩන්: පෝල්ග්‍රේව්, 2010 පිටුව 58.
ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ
- Чулууны Далай; Нямбуугийн Ишжамц; Найдангийн Дангаасүрэн (1992). Монголын түүх. Улаанбаатар: Эрдэм.
{{}}: Invalid|ref=harv()
| පූර්වප්‍රාප්තිකයා බයාන් ඛුටුඝ් | අගබිසව 1365–1370 | අනුප්‍රාප්තික නැත |
1365–1370 | අනුප්‍රාප්තික ග්වොන් අධිරාජිනිය | |
1365–1368 | අනුප්‍රාප්තික මා අධිරාජිනිය (හොංවු) |
විකිපීඩියාව, විකි, සිංහල, පොත, පොත්, පුස්තකාලය, ලිපිය, කියවන්න, බාගන්න, නොමිලේ, නොමිලේ බාගන්න, mp3, වීඩියෝ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, පින්තූරය, සංගීතය, ගීතය, චිත්‍රපටය, පොත, ක්‍රීඩාව, ක්‍රීඩා., ජංගම දුරකථන, android, ios, apple, ජංගම දුරකථන, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, පීසී, වෙබ්, පරිගණකය
ග අධ ර ජ න ය හ වත ක අධ ර ජ න ය හ ග ල 기황후 1315 1369 70 හ වත ච න බස න ක ව අධ ර ජ න ය හ වත ච අධ ර ජ න ය 奇皇后 සහ බස න ඕල ජ ඛ ට ක Өlzij hutug යන ය ව න ර ජව ශය අධ ර ජය ග ප රධ න අධ ර ජ න යන අතර න අය ක ඇය ම ණ යන ව ව ය ඇය ක ර ය න ව ශවත පව ලක උපත ල බ ව ය ග අධ ර ජ න යය ව න ර ජව ශය ර ජ ය සමය1340 1369 70 වසර 29 30 උපත1315මරණය1369 70 වයස 54 55 වල ලභය දර වන ප ය ග ජ ඕචර ත පද නයඕල ජ ඛ ට ක නම න ප රකට ව ඇය ග ජ ඕට හන ජ 奇子敖 ද ව ග ර ය ව හ ජ හන ජ 幸州 න තන ප රද ශය උපත ල බ ය ඇයට හන ජ 奇轍 ම ග ල ය න බ ය න බ ඛ නම න ව ඩ මහල ස හ ය රක ස ට ඇත ඇය ත ඝ න ත ම ර ග උපබ සවක බවට පත ව අතර ඇය ආය ෂ ර දරග මව ද ව ව ය ග බ සව ක බ සව ල ස ද හඳ න වය උපත ල බ ය පහත න ලයක ද ර ව ශවත පව ලක ය 19වන ස යවස අගභ ගය වන ත ක ම ක ර ය න සම ජය ක ලයයන 14කට බ ද ත බ අතර එහ ම ද න ම ර ජක යයයන ද පත ළ වහල න ද ව හ ම ග ල ය න ය ව න ර ජව ශයට ත ට පඬ ර ල ස ක ර ය න පණ ඩක දර වන උපබ ස වර න ව ම සඳහ ද ර යන උක ස සන ජ න ස ධ න ය සළ ප ල ර ද සහ රත රන ව ශ ල ස ඛ ය වක ලබ ද මට ස ද ව ය උද හරණ ල ස ක ර ය න පණ ඩක eunuch බක බ ල හ ව සහ ක ර ය න ග අධ ර ජ න ය ද ක ව ය හ ක බක බ ල හ ව පණ ඩකවරය ග ක ර ය කල පය හ ත ව න ග ර ය වට න ය ක ත අහ තකර බලප ම එල ල ව ය ම ම ත ට පඬ ර ග ව ම කප පම ක රමය ක ර ය වට බ හ ව න හ න ද යක ව ය නම ත එකල ක ර ය න ක න ත වන ව ව හ කරග න ම ග රවයක ල ස ස ලක ණ 1333ද නව ය ව න ව ය ත ග ආර ය ව ක ර ය න රජවර න ග න ම න ස පඬ රක ල ස ච නයට ලබ ද න ලද එයට හ ත ව එකල ස ම වසර ත නකට වරක ම ර මත තර ණ යන න ශ ච ත ස ඛ ය වක ම ග ල ය න අධ රජවර න ග උපබ ස වර න ල ස ය ව මට ක ර ය න රජවර නට අණක ට ත බ ණ ක ර ය ව ස ය පව ල හ රය මට ග ආර ය ව අකම ත ව අතර ම න ස පඬ රක න ව මට ඇය ට ත බ බල ප ර ත ත වට ප ට ප ඇයව ච නය ව ත ර ග න යන ලද ම ම උපබ ස වර න අධ ර ජය ග වහල යන ව අතර ඔව න ව අන ත ප රයට ඇත ළත කරන ලද ච නයට ප ම ණ පස ග ර ජ යයය හ ඳම උපබ සව ව මට උත ස හ ගත ත ය ඇග අත ශය ර මත බවත නර තනයට කත බහට ග යනයට ක ව ය ශ ස ත රයට සහ අක ෂර ල ව මට ඇය සත ව දක ෂත ව න ස ඇය ක ටකලක න ම ත ඝ න ත ම ර අධ ර ජය ග ප ර යතම උපබ සව බවට පත ව අතර ඔහ ග ස ස උපබ ස වර නට ලබ ද ය න හ ක ව ල ග ක සන තර පණය අධ රජ ට ලබ ද මට ඇය සමත ව ව ය අධ ර ජය ග බ සව සමග ප ර මය න බ ඳ ණ අතර ඔහ ස ය ප රථම අධ ර ජ න ය වන ධනශ ර ට වඩ ව ඩ ක ලයක ඇය සමග ගතකළ ය ස ය ස ය ර ව ත ක ස ත ක ව ෂ ව ස න ක ර ල ලක ම හ යව ම හ ත ව න 1335 ජ ල 22වන ද න ධනශ ර අධ ර ජ න යව බලය න පහක ට මරණ දඬ වම ලබ ද න ලද අනත ර ව ත ඝ න ත ම ර සම ප රද යයක වශය න ම ග ල ය න ව ශ කයන පමණක පත ක ර ණ ප රධ න උපබ සව උප අධ ර ජ න ය තනත රට ග බ සව පත ක ර මට ත ත කළ ද ක ර ය න ස ත ර යකට එව න ත නක ද ම ප ළ බඳ ර ජසභ ව ව ර ධය පළ ව ම න ස ඔහ ට එය ස ද කළ න හ ක ව ය ත ඝ න ත ම ර ඕල ජ ඛ ට ක ස ය අධ ර ජ න ය ල ස පත ක ර මට ත ත කළ ය නම ත බලවත එයට ව ර ද ධ ව ය 1339ද ග බ සව ප ත ක මරක ට උපත ලබ ද න අතර ත ඝ න ත ම ර ඔහ ව ස ය අන ප ර ප ත කය ල ස පත ක ර මට ත රණය ක ර ම න ස 1340ද අවස නය ග බ සවට උප අධ ර ජ න ය බවට පත ව මට හ ක ව ය අධ ර ජය ග ප ර යතම භ ර ය ව ව බ ව න ග බ සව ච නය ස ට බලවත ම ක න ත වක ව ව ය බය න බලය න බහකළ පස ඕල ජ ඛ ට ක 1340ද එල ස උප අධ ර ජ න ය බවට පත ව ව ය ප රධ න අධ ර ජ න ය ව ය බය න ඛ ට ඝ බ සවය ත ඝ න ත ම ර ට ර ජ ය ප ලනය ක ර හ ඇත ඇල ම ක ලයත සමග අඩ ව අතර ඔහ ග ක ලය ග බ සව ව ශ ල බලයක භ ක ත ව න ද ය ග බ සව භ රය බද භ රව ප වත ක ර ය ලය ප ව ත අතර ඇය ස ය ප ද ගල ක භ ව තය සඳහ එය ය ද ගත ත ය ඇය ම ල ගය ස ඛ පභ ග භ ණ ඩ සඳහ අනවශ ය ල ස ම දල ව ය කරම න න ය ක ත ද ෂණ ව ච ස ද කරම න ච නය ද ව ශයට ලක ව ව ය එස ම ක ර ය ව ත ළ ග බ සවග පව ල ස ම ජ කයන ඇග බලය උපක රය න න ය ක ත ද ෂණ ව ච ස ද ක ර ම න ස ජන අප රස දයට ප ත ර ව ය අධ ර ජය ව ස න ග බ සවග ද ම ප යනට රජ සහ ර ජ න ව න න මයන ලබ ද ම න ස ග ර ය ව න ල රජ ට ඔව නට ග රව ද ක ව මට ස ද ව ය එස ම ග පව ල ක ර ය න ව ශවත න ග න ධනය සහ වහල න ප හ ර ගන ම න ක ප රකට පව ලක ල ස ප රකට ව ය ග බ සවග බලප ම න ස ඇග ව ඩ මහල ස ය ර ව ග ච ල න ග නහ ර ම ග ල ය න ක ර ය ලය ස න පත බවට පත ක ර ම න ස ඔහ ක ර ය ව ප ලනය කරන නට ව ය ය එස ම ඇය ක ර ය න සබඳත සම පව ම හ යව ව ය 1353ද ඇග ප ත රය ව ආය ෂ ර දර ක ර ළහ ම ක මර න ල ස පත කරන ලද ඇය ස ය ක ර ය න පණ ඩකය ව බක බ ල හ ව හන ජ 朴不花 හ ග ල 박불화 ස ය න ය ජ තය ල ස ය ද ගන ම න අධ රජ ක ර ළ ස ය ප ත ට ලබ ද න ම න අධ රජ ට බලක ර න ව ය ප රයක ආරම භ කළ ය ක ස නම ත ඇග අභ ල ෂයන ද නගත අධ ර ජය ඇය ක ර න ද රස ව ය ය අධ ර ජ යයය අගන වර ඕල ජ ඛ ට ක බ සවග බලය ආධ රය න ඇග ස ය ර ග ච ල ම ග ල ය න වන ග යටත ර ජ යයක ව ග ර ය ව රජ ග තනත රට තර ජන එල ල කළ ය ග අධ ර ජ න යග පව ල ජනය ස ර කන නට ව හ ග ර ය හ ග ම න රජ 1356ද ක මන ත රණයක ද යත ක ට ග පව ල ව නස ය එයට ප රත ච රයක ල ස ග අධ ර ජ න ය ග ර ය ව නව රජ ල ස ත ෂ ත ම ර පත ක ට ස න ව සමග ග ර ය ව ව ත ප ටත කර හ ර ය ය තරණයට උත ස හ දරන ව ට ග ර ය හම ද ව ස න ම ග ල ය න හම ද ව න ශ කරන ලද ම අතර ම ග ල ය න අගන වර ත ළ ක ර ළහ ම ක මර න ග ආධ රකර වන සහ ව ර ද ධව ද න අතර බල අරගල ඇත ව ය ව ර ද ධව ද න යකයක ව බ ල ද ත ම ර 1364ද අගන වර අල ල ගත ත ය ආය ෂ ර දර ස ය ආධ රකර වක ව ව ත පල ග ය ද ඕල ජ ඛ ට ක බ සව බ ල ද ත ම ර ග ස රභ රයට පත ව ය ඊළඟ වර ෂය ත ළ ක ක ත ම ර ව ස න බ ල ද ත ම ර ව බලය න පහකරන ලද න වත වරක ඇය ස ය ප ත ඛග න ල ස පත ක ර මට උත ස හ ද ර වද එය න ෂ ඵල ව ය බය න ඛ ට ඝ ග මරණ න පස ඕල ජ ඛ ට ක බ සව ප රධ න අධ ර ජ න ය බවට පත ව ය 1368ද ච නය ම ග ල ය න ප ලනය බ ඳව ට මත සමග ඇයට ව ත පල ය මට ස ද ව ය 1370ද ත ඝ න ත ම ර ම යග ය අතර ආය ෂ රදර ස හස නට පත ව ය ග අධ ර ජ න ය අනත ර ව ග ව න දඹ මව අධ ර ජ න ය බවට පත ව ය නම ත ක ට කලක න ම එය අහ ම ව ය න ල ග ර ය ව ඉත හ සය මග න ග පව ල ද ශද ර හ න ල ය ස ත වට ඇත ලළත කළ අතර ඔව නග ද ෂණ සහ අහ ක රය හ ත ව න ඔව නට න ය ක ත ච දන සඳහන ක ර ණ ම ට අමතරව 1368ද ම ර ජව ශය බලයට ප ම ණ පස ල ය ව ණ ය ව න ර ජව ශය න ල ඉත හ සය ත ළ ය ව න හ බ ඳව ට මට හ ත ව ප රධ න හ ත ව ල ස ග බ සවග ක ර ය කල පය සඳහන ක ට ඇත ස ය ජ ව ත ක ලය ත ළ ද ක ර ය ව ම න ම ච නය ද ද ෂදර ශනයට ලක ව චර තයක ල ස ග බ සවග චර තය හ ඳ න ව ය හ ක ජනප ර ය ස ස ක ත ය ත ළව ස න 2005 ර පව හ න කත ම ල වක ව ෂ න ද න ත ළ ද හ ජ ව න ව ස න 2013 ර පව හ න කත ම ල වක ව එම ප රස ක ත ළ ඇග චර තය න ර පණය ක ට ඇත ම ල ශ රක ය ම න හ ව අ හ ස ට ර ඔෆ ක ර ය ලන ඩන ප ල ග ර ව 2010 ප ට ව 56 ක තර න හ ය ස න ම න 1997 ජනව ර ස ක ස අම අලය ස ම ල ටර ජ ර ස ට ට ය ෂන ඉන ය එස ක ර ය ර ල ෂන ස ක ල ම බ ය ය න වර ස ට ප ර ස pp 40 ISBN 978 0 231 10642 9 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a Check date values in date help බ ඩ ව ජ න ව ල ර වන ර ම ක ඊ බ කර 2007 ක ර ය ඉන ද ම ඩ ල ක ර යන ස ටඩ ස ඇන ඩ ඒර ය ස ටඩ ස එස ස ඉන ඔනර ඔෆ බ ඩ ව ජ න ව ල ර වන ඇම ස ටර ඩ ම ය න වර ස ට ප ර ස pp 57 ISBN 978 90 5789 153 3 ග වය න ක ම ප බ ල ස ස න ම යර ස ජ සෆ ස ම ලර 2009 ස ප ත ම බර 8 ච ල ඩ රන ඉන ස ල වර ත ර ද ඒජස ඔහ ය ය න වර ස ට ප ර ස pp 136 ISBN 978 0 8214 4339 2 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a Check date values in date help ජ න ව ක ම 2012 අ හ ස ට ර ඔෆ ක ර ය ෆ ර ම ල න ඩ ඔෆ ද ම ර න ක ම ට ස ට ට ස ඉන කන ෆ ල ක ට ඉන ඩ ය න ය න වර ස ට ප ර ස pp 172 ISBN 0 253 00024 6 ක බ ක ය 1984 අ න ව හ ස ට ර ඔෆ ක ර ය හ වර ඩ ය න වර ස ට ප ර ස pp 157 ISBN 978 0 674 61576 2 සය මන ව න ච ස ටර 2009 ඔක ත බර 27 ක ර ය හ පර ක ල න ස pp 225 ISBN 978 0 06 075044 2 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a Check date values in date help ප ටර එච ල 2013 අග ස ත 13 ස ස බ ක ඔෆ ක ර යන ස ව ලය ස ෂන පළම වන ව ළ ම ෆ ර ම අර ල ටය ම ස ට ද ස ක ස ට න ත ස න චර ක ල ම බ ය ය න වර ස ට ප ර ස pp 681 ISBN 978 0 231 51529 0 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a Check date values in date help ල ර ජ ප ටර චය න ර ව ව ඉන ටර න ෂනල 17 අ ක 3 2010 377 79 http www jstor org stable 23733178 ක ය ම න හ ව අ හ ස ට ර ඔෆ ක ර ය ලන ඩන ප ල ග ර ව 2010 ප ට ව 59 ක ය ම න හ ව අ හ ස ට ර ඔෆ ක ර ය ලන ඩන ප ල ග ර ව 2010 ප ට ව 57 ඇස ස ය ෂන ෆ ඒෂ යන ස ටඩ ස ම බය ග ර ෆ කල හ ස ට ර ප ර ජ ක ට කම ට ල තර ක ර ටන ග ඩ ර ච 1976 ඔක ත බර 15 ඩ ක ෂනර ඔෆ ම බය ග ර ෆ 1368 1644 ක ල ම බ ය ය න වර ස ට ප ර ස p 1291 a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a Check date values in date help ක ය ම න හ ව අ හ ස ට ර ඔෆ ක ර ය ලන ඩන ප ල ග ර ව 2010 ප ට ව 58 ආශ ර ත ග රන ථ Chuluuny Dalaj Nyambuugijn Ishzhamc Najdangijn Dangaasүren 1992 Mongolyn tүүh Ulaanbaatar Erdem a href wiki E0 B7 83 E0 B7 90 E0 B6 9A E0 B7 92 E0 B6 BD E0 B7 8A E0 B6 BD Cite book class mw redirect title ස ක ල ල Cite book cite book a Invalid ref harv help ප ර වප ර ප ත කය බය න ඛ ට ඝ අගබ සව 1365 1370 අන ප ර ප ත ක න ත1365 1370 අන ප ර ප ත ක ග ව න අධ ර ජ න ය1365 1368 අන ප ර ප ත ක ම අධ ර ජ න ය හ ව