කිරි සයුර

අපේ සූර්යයා ( තරුවක් ) සහ එය වටා ඇති සියලුම ග්‍රහලෝක ක්ෂීරපථ මන්දාකිණිය ලෙස හැඳින්වෙන මන්දාකිණියේ කොටසකි. මන්දාකිණියක් යනු ගුරුත්වාකර්ෂණයෙන් එකට බැඳී ඇති තාරකා, වායුව සහ දූවිලි විශාල සමූහයකි . ඒවා විවිධ හැඩයන්ගෙන් සහ ප්‍රමාණවලින් පැමිණේ. ක්ෂීරපථය යනු විශාල බාධක සහිත සර්පිලාකාර මන්දාකිණියකි. රාත්‍රී අහසේ අපට පෙනෙන තාරකා සියල්ලම ඇත්තේ අපේම ක්ෂීරපථ මන්දාකිණියේ ය. අපේ මන්දාකිනිය ක්ෂීරපථය ලෙස හඳුන්වන්නේ එය අඳුරු ප්‍රදේශයක දුටු විට එය අහසේ කිරි ආලෝක පටියක් ලෙස පෙනෙන බැවිනි.

[1]

ක්ෂීරපථ තැටියේ තාරකා විද්‍යාඥයින් විසින් තරුණ, දීප්තිමත් තාරකා සහ අයනීකෘත හයිඩ්‍රජන් වලාකුළු සිතියම් ගත කිරීමේදී තවත් හෝඩුවාවක් ලැබේ. එච්අයිඅයි කලාප ලෙස හැඳින්වෙන මෙම වලාකුළු තරුණ, උණුසුම් තාරකා වලින් අයනීකරණය වී ඇති අතර ඒවා මූලික වශයෙන් නිදහස් ප්‍රෝටෝන සහ ඉලෙක්ට්‍රෝන වේ. මේ දෙකම අප දකින අනෙකුත් සර්පිලාකාර මන්දාකිණි වල සර්පිලාකාර ආයුධ වල වැදගත් සලකුණු වන බැවින් ඒවා අපේම මන්දාකිණියේ සිතියම් ගත කිරීමෙන් ක්ෂීරපථයේ සර්පිලාකාර ස්වභාවය පිළිබඳ හෝඩුවාවක් ලබා ගත හැකිය. අපේ මන්දාකිනියේ කේන්ද්‍රයේ කලාපය බාධා කරන ස්ථාන හැර අපේ මන්දාකිණියේ තැටිය හරහා ඒවා දැක ගත හැකි තරම් දීප්තිමත් ඒවා තිබේ.

ක්ෂීරපථයට සර්පිලාකාර අත් දෙකක් හෝ හතරක් තිබේද යන්න පිළිබඳව වසර ගණනාවක් තිස්සේ යම් විවාදයක් පැවතුනි. පහත දැක්වෙන කලාකරුවාගේ නිදර්ශනයේ දැක්වෙන පරිදි එයට අත් හතරක් ඇති බව නවතම දත්ත වලින් පෙනේ.